H προσπάθεια του γερμανικού ενεργειακού γίγαντα ΕΟΝ (στη φωτογραφία το

«αρχηγείο» της εταιρείας στο Ντίσελντορφ) να αποκτήσει τον έλεγχο της

ισπανικής Endesa προκάλεσε την αντίδραση της Μαδρίτης

Το κύμα εξαγορών που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα – και μάλιστα σε

διεθνές επίπεδο, καθώς εταιρείες από μια χώρα «χτυπούν» επιχειρήσεις από μια

άλλη – δεν αναμένεται να ανακοπεί σύντομα. Επιπλέον, πολλές από τις κινήσεις

αυτές έχουν «ταράξει τα νερά», όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και σε πολιτικό

επίπεδο.

H εταιρεία διαχείρισης λιμανιών Dubai Ports υπέβαλε προσφορά εξαγοράς της

Ρ&Ο, που ελέγχει μεγάλο αριθμό λιμανιών στις ΗΠΑ. H Mittal Steel

(χαλυβουργία) υπέβαλε προσφορά για την εξαγορά τής (ανταγωνίστριάς της)

Archelor, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες στο Λουξεμβούργο, την

Ισπανία και τη Γαλλία. Επίσης, ο γερμανικός ενεργειακός γίγαντας ΕΟΝ κινήθηκε

για την απόκτηση της ισπανικής Endesa. Αν μάλιστα ο ενεργειακός γίγαντας της

Ρωσίας, η Gazprom, αποφασίσει να χρησιμοποιήσει την τεράστια οικονομική του

δύναμη για να εξαγοράσει ξένες εταιρείες (οι φήμες αναφέρουν τη Centrica στη

Βρετανία), ο χορός των εξαγορών δεν αποκλείεται να συνεχιστεί. Επιπλέον, οι

νέες μεγάλες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη – η Ινδία και η Κίνα –

αναμένεται να μπουν και αυτές πιο δυναμικά στο παιχνίδι των εξαγορών,

αλλάζοντας τον επιχειρηματικό χάρτη.

Θα συνεχιστούν

Αν και σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούνται αντιδράσεις σε χώρες στις οποίες

μια εταιρεία εξαγοράζεται από μια ξένη, οι «γάμοι» μεταξύ εταιρειών σε

διασυνοριακό επίπεδο αναμένεται ότι θα συνεχιστούν για μια σειρά από λόγους.

Ένας από τους πιο σημαντικούς είναι ότι στην αγορά κυκλοφορεί αρκετό «ζεστό»

χρήμα. Εταιρείες σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο διατηρούν αυξημένη ρευστότητα,

αλλά έχουν και πρόσβαση σε φθηνό χρήμα καθώς δανείζονται με χαμηλά επιτόκια.

Ένας ακόμη λόγος είναι ότι σήμερα δεν υπάρχουν πολλές μορφές εναλλακτικών

τοποθετήσεων, οι οποίες να προσφέρουν στις εταιρείες ικανοποιητικές αποδόσεις

για τα κεφάλαια που διαθέτουν. Και ένας τρίτος λόγος είναι ο υψηλός ρυθμός

αποταμίευσης στην Ανατολική Ασία, που έχει δημιουργήσει αυξημένη ρευστότητα με

αποτέλεσμα οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί (που διαχειρίζονται τα χρήματα

αυτά) να αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις για το ρευστό που έχουν στην κατοχή

τους.

Ώθηση για μετοχές

Οι «γάμοι» των εταιρειών έχουν φέρει ευφορία και στα χρηματιστήρια στα οποία

είναι εισηγμένες πολλές από τις επιχειρήσεις που εξαγοράζουν ή εξαγοράζονται.

Έτσι, δύο είναι οι ερωτήσεις-κλειδιά που προκύπτουν: Πρώτον, σε ποιον βαθμό οι

τιμές των μετοχών έχουν ενισχυθεί από την έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα

και δεύτερον, σε ποιον βαθμό αναμένεται να εξακολουθήσει να υφίσταται η

δραστηριότητα αυτή;

Κατ’ αρχάς δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι, αν οι εξαγορές και οι

συγχωνεύσεις ξαφνικά σταματήσουν, θα υπάρξει απότομη υποχώρηση σε όλες τις

μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές – και περισσότερο στη Βρετανία. Μπορεί οι

αποτιμήσεις να εξακολουθούν να είναι χαμηλές, σε σύγκριση με εκείνες πριν από

έξι χρόνια, όμως ιστορικά βρίσκονται σε φυσιολογικό επίπεδο. Οι τιμές των

μετοχών ανεβαίνουν εδώ και τρία χρόνια και – αργά ή γρήγορα – θα επέλθει

διόρθωση. Επομένως, ναι: η άνοδος των μετοχών συντηρείται από τις προσδοκίες

για εξαγορές μεταξύ των εταιρειών.

Ρεκόρ ανάπτυξης

Επιπλέον δεν φαίνεται ότι οι εξαγορές θα σταματήσουν σύντομα, καθώς τα

προηγούμενα τρία χρόνια οι εταιρείες ήταν πιο διστακτικές να προχωρήσουν σε

τέτοιες κινήσεις (και δεν πραγματοποιήθηκαν πολλές εξαγορές). Πολλά, βέβαια,

εξαρτώνται από την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. H ανάπτυξη στη Βρετανία

και την ευρωζώνη ήταν χαμηλή τα τελευταία χρόνια και αυτό μας κάνει να

πιστεύουμε ότι η παγκόσμια οικονομία δεν βρίσκεται σε τόσο καλή κατάσταση.

Όμως, η αλήθεια είναι ακριβώς το αντίθετο: Δεν έχουμε ακόμη τα πλήρη στοιχεία,

αλλά είναι πολύ πιθανό πως η παγκόσμια ανάπτυξη κυμάνθηκε πέρυσι σε

επίπεδα-ρεκόρ δεκαετίας. Και αυτό είναι εντυπωσιακό, αν αναλογιστούμε ότι η

ανάπτυξη συντελέστηκε παρά τις υψηλές τιμές της ενέργειας και την άνοδο των

αμερικανικών επιτοκίων. Επιπλέον, η ανάπτυξη αυτή δεν αναμένεται να φρενάρει

εύκολα και ίσως δούμε αυτόν τον κύκλο να διαρκεί άλλα δύο ή τρία χρόνια. Όμως,

προς το παρόν, οι αγορές δεν μπορούν να δουν πού κλείνει αυτός ο κύκλος.

Το «ζεστό» χρήμα νικά

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει ανησυχία για τις εξελίξεις. Μια από τις

ανησυχίες αυτές είναι ότι ο πυρετός των διασυνοριακών εξαγορών θα πυροδοτήσει

τον εθνικισμό (παρέμβαση των κυβερνήσεων). Ήδη στην Ισπανία η κυβέρνηση

προσπαθεί να αλλάξει τη νομοθεσία, ώστε να χαλάσει τα σχέδια των Γερμανών της

ΕΟΝ να αποκτήσουν την Endesa. Συνήθως, όμως (όπως δείχνει η εμπειρία), το

«ζεστό» χρήμα υπερισχύει στο τέλος και η τάση να αναζητούνται καλές επενδύσεις

ενισχύεται συνεχώς. Εκείνο που πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις είναι να

δημιουργήσουν το κατάλληλο πλαίσιο ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί το διεθνές

χρήμα με τον καλύτερο τρόπο.

Το κεφάλαιο έχει μια βασική ιδιαιτερότητα. Ναι μεν θέλει να πολλαπλασιάζεται,

αλλά είναι δειλό. Θα εισρεύσει εκεί όπου περιμένει τις καλύτερες αποδόσεις,

αλλά και θα εκρεύσει με το πρώτο σημάδι ύπαρξης αυξημένου πολιτικού ρίσκου.

Οπότε, από την έκρηξη των διασυνοριακών συγχωνεύσεων που παρατηρείται σήμερα,

άλλοι θα βγουν κερδισμένοι και άλλοι χαμένοι.

Ο Hamish McRae είναι αρθρογράφος στη βρετανική εφημερίδα «The

Independent»

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ