Ήταν μια από τις βιαιότερες ηφαιστειακές εκρήξεις που έχει ζήσει η

ανθρωπότητα. Είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 117.000 άνθρωποι, να εξαφανιστεί

ένα μικρό βασίλειο και το έτος 1816 να μείνει στην Ιστορία ως «η χρονιά χωρίς

καλοκαίρι». Αυτό το χαμένο βασίλειο ανακαλύφθηκε σήμερα και ενδέχεται να

αποδειχθεί η Πομπηία της Ανατολής.

Έτος 1815, νήσος Σούμπαβα, Ανατολικές Ινδίες, σημερινή Ινδονησία. Το ηφαίστειο

στο όρος Ταμπόρα εκσφενδονίζει διάπυρους ποταμούς λάβας. Μέσα σε λίγη ώρα,

117.000 κάτοικοι του νησιού θα είναι νεκροί. Το μικρό βασίλειο της Ταμπόρα,

στη δυτική πλαγιά του ηφαιστείου, θα χαθεί ολοσχερώς από προσώπου γης. Οι

πυρακτωμένοι ποταμοί λάβας θα θάψουν την πόλη αφήνοντας ζωντανούς σαν από

θαύμα μόλις 4 από τους περίπου 10.000 κατοίκους της. H έκρηξη ήταν τέτοια που

επηρέασε ολόκληρο τον κόσμο. Σε αυτήν οφείλονται, σύμφωνα με τους επιστήμονες,

οι χαμηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν την επόμενη χρονιά, το 1816, «η χρονιά

χωρίς καλοκαίρι».

Το χαμένο βασίλειο της Ταμπόρα ανακαλύφθηκε πρόσφατα χάρη στην επιμονή

Αμερικανών και Ινδονήσιων επιστημόνων. Οι επιστήμονες ερευνούσαν το ίδιο το

ηφαίστειο όταν ένας οδηγός τούς ανέφερε για κάποια περίεργα αντικείμενα που

έβρισκαν οι ντόπιοι σε ξεροπόταμους στη ζούγκλα. Τη Δευτέρα οι ερευνητές στη

Σχολή Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου του Ρόουντ Άιλαντ ανακοίνωσαν ότι σε

απόσταση 20 χιλιομέτρων από το ηφαίστειο βρέθηκαν πράγματι διάφορα αντικείμενα

όπως μπρούντζινα κύπελλα, κεραμικά δοχεία, σιδερένια εργαλεία, γυαλί και σκεύη

από κινέζικη πορσελάνη θαμμένα στη ζούγκλα.

Οι πρώτες ανασκαφές στην περιοχή αποκάλυψαν επίσης απανθρακωμένους σκελετούς

σε οικία διαστάσεων περίπου έξι επί δέκα μέτρων. Οι σκελετοί δύο ενηλίκων

βρέθηκαν να κείτονται εκεί ακριβώς όπου άφησαν την τελευταία τους πνοή – ο

ένας κρατούσε σφιχτά ένα μεγάλο μαχαίρι. «H Ταμπόρα μπορεί να αποδειχτεί η

Πομπηία της Ανατολής, μια ανακάλυψη με μεγάλο πολιτιστικό ενδιαφέρον», δήλωσε

ο Χαραλντούρ Σίγκουρντσον, γεωφυσικός στο Ρόουντ Άιλαντ, ο οποίος ειδικεύεται

στη μελέτη ηφαιστείων.

Αδρανές, όχι σβησμένο

Το ηφαίστειο σήμερα είναι αδρανές αλλά όχι σβησμένο. Από το 1815 μέχρι σήμερα

έχει ενεργοποιηθεί δύο φορές, όμως για πολύ λίγο και οι εκρήξεις ήταν

ασθενείς. Οι καταστροφές που προκλήθηκαν δεν μπορούν ούτε κατ’ ελάχιστον να

συγκριθούν με εκείνη του 1815 όταν το όρος έχασε 900 μέτρα από το ύψος του

βυθιζόμενο στα 2.851 μέτρα. Ακόμη και σήμερα, λένε οι ειδικοί, μυρίζει ο

κρατήρας από τα αέρια που εκλύθηκαν τότε.

«Δεν ήταν καθόλου φτωχοί»

Ο κρατήρας του ηφαιστείου Ταμπόρα, στη νήσο Σούμπαβα της Ινδονησίας. Ακόμη

και σήμερα, λένε οι ειδικοί, μυρίζει από τα αέρια που εκλύθηκαν τότε, το 1815

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ εκτιμήσεις που έκαναν Ινδονήσιοι αρχαιολόγοι με βάση τα

αντικείμενα που βρέθηκαν, δήλωσε ο Σίγκουρντσον, συγκλίνουν στο ότι ο

πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην περιοχή στα τέλη του 18ου – αρχές του 19ου

αιώνα συνδεόταν είτε λόγω γενεαλογικών δεσμών είτε λόγω εμπορικών σχέσεων με

το ΧΒιετνάμ και την Καμπότζη. H πληθώρα των μπρούντζινων αντικειμένων και τα

ιστορικά ίχνη που βρέθηκαν από την εποχή της αποικιοκρατίας των Ολλανδών και

για ένα μικρό διάστημα των Βρετανών στηρίζουν την άποψη πως οι κάτοικοι του

Ταμπόρα «δεν ήταν καθόλου φτωχοί, αλλά μάλλον εύποροι».

Μέσα στους επόμενους μήνες, οι ανασκαφές στην περιοχή αναμένεται να

εντατικοποιηθούν. Χρησιμοποιώντας ραντάρ που διαπερνούν τη γη, ο Σίγκουρντσον

ευελπιστεί να βρει και άλλα τμήματα του χαμένου βασιλείου, ίσως ακόμα και το

παλάτι του βασιλιά. Αν η Ταμπόρα είναι πράγματι η Πομπηία της Ανατολής, δήλωσε

ο επιστήμονας, τότε «όλοι οι άνθρωποι, τα σπίτια και ο πολιτισμός τους

παραμένουν θαμμένα εκεί όπως ακριβώς ήταν το 1815».