Πολλοί απ’ αυτούς που ψήφισαν «όχι» στο δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα

θέλησαν να εκδηλώσουν την αντίθεσή τους σε μια Ευρώπη όπου η νεοφιλελεύθερη

ιδεολογία δεσπόζει, υποσκάπτοντας έτσι τις κοινωνικές κατακτήσεις της πρώιμης

μεταπολεμικής περιόδου. H απόρριψη όμως του Ευρωσυντάγματος (που είναι, παρ’

όλα τα μειονεκτήματά του, ένα πρώτο, διστακτικό βήμα προς την πολιτική

ενοποίηση της Γηραιάς Ηπείρου) θα έχει ακριβώς τα αντίθετα από τα αναμενόμενα

αποτελέσματα. Ούτε η Γαλλία ούτε η Ολλανδία ούτε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα –

μικρή ή μεγάλη – θα μπορέσει από μόνη της να αντισταθεί πιο αποτελεσματικά

στις πιέσεις που το παγκόσμιο νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα δημιουργεί.

Όσο η E.E. παραμένει μια τεράστια αγορά, όσο η Ευρώπη δεν έχει τη δυνατότητα

να καταστεί ένας σοβαρός παίκτης στην παγκόσμια γεωπολιτική αρένα, όσο οι

κανόνες του οικονομικού συστήματος καθορίζονται από την αμερικανική

υπερδύναμη, οι κοινωνικές ανισότητες και η μαζική περιθωριοποίηση στο

εσωτερικό των ευρωπαϊκών χωρών θα ενταθεί.

H πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης δεν αποτελεί βέβαια πανάκεια. Είναι όμως μια

απαραίτητη αν όχι και ικανή προϋπόθεση για μια νέα, λιγότερο βάρβαρη παγκόσμια

διακυβέρνηση. Το γαλλικό Όχι, σε συνδυασμό με την ατυχέστατη διεύρυνση της

E.E. προς ανατολάς, δημιουργεί τεράστια εμπόδια στην ευρωπαϊκή πολιτική

ολοκλήρωση. Αυτό που θα ακολουθήσει δεν είναι ένα καλύτερο, δημοκρατικότερο

Σύνταγμα. Είναι μάλλον η ένταση της εθνικής εσωστρέφειας και η παραπέρα

εδραίωση του ατλαντισμού. Το κομμάτι της γαλλικής Αριστεράς που καταψήφισε το

Σύνταγμα έκανε ένα θαυμάσιο δώρο στον νεοφιλελεύθερο Σαρκοζί στο εσωτερικό της

χώρας και στον πρόεδρο Μπους στο εξωτερικό».

Ο Νίκος Μουζέλης είναι ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο London

School of Economics

Τελευταία Νέα