H σφυρίδα κύριε… μοσχοβολάει Αιγαίο. Βλέπετε τα βράγχια της; Είναι
κατακόκκινα. Τα μάτια δεν είναι θολά, τα πτερύγια κολλάνε στο σώμα και δεν
βγαίνουν καθόλου λέπια, σημάδι που δείχνει ότι το ψάρι είναι φρέσκο. Το
καταλαβαίνετε και μόνος σας…
|
|
Ο πελάτης δεν μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό του, αφού επιτέλους θα φάει…
ελληνικό ψάρι. Το πιο νόστιμο ψάρι της αγοράς, όπως τού έχουν πει. Στο τέλος,
δέχεται αδιαμαρτύρητα να πληρώσει και τον φουσκωμένο λογαριασμό.
H αλήθεια είναι ότι πράγματι έφαγε φρέσκο ψάρι. Μόνο που δεν ήταν ελληνικό,
αλλά από την Τυνησία! Και πώς να το διακρίνει άλλωστε, αφού, όπως λένε οι
ειδικοί, όλα τα ψάρια της Μεσογείου μοιάζουν μεταξύ τους και είναι αδύνατο,
ακόμη και για τους ίδιους, να διακρίνουν τη χώρα προέλευσης των ψαριών.
Είναι πλέον κοινό μυστικό ότι η αγορά έχει κατακλυστεί από εισαγόμενα ψάρια.
Το αργότερο μέσα σε 48 ώρες από την ώρα που πιάστηκαν στα δίχτυα, φρέσκα ψάρια
από όλο τον κόσμο βρίσκονται στο πιάτο μας. Τα ψάρια αν δεν καταναλωθούν μέσα
στις πρώτες τέσσερις ημέρες, καταλήγουν να πωλούνται την πέμπτη ημέρα στις
λαϊκές αγορές. Φρέσκα μπορεί να διατηρηθούν το πολύ για έξι ημέρες.
Εάν και η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρωπαϊκή ‘Ένωση στην παραγωγή
ψαριών από ιχθυοκαλλιέργειες (λαβράκια, φαγκριά, σαργοί), εντούτοις είναι από
τις χώρες που εισάγει σχεδόν τις ίδιες ποσότητες νωπών και κατεψυγμένων
ψαριών.
Και επειδή, σύμφωνα με τη λαϊκή θυμοσοφία, «του ψαρά και του κυνηγού το πιάτο
δέκα φορές είναι αδειανό και μια φορά γεμάτο», οι περισσότεροι έχουν φροντίσει
να κάνουν εισαγωγές για να προμηθεύουν τους πελάτες τους όλο τον χρόνο με
ψάρια.
H συναγρίδα και η τσιπούρα από την Τυνησία είναι από τα ακριβότερα ψάρια. Το
ίδιο και το φαγκρί από το Ομάν στη Χερσόνησο της Αραβίας. Εδώ έχει στηθεί ένα
άτυπο χρηματιστήριο που διαμορφώνει τις τιμές στα λεγόμενα ακριβά ψάρια.
ΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΕ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ – ΛΙΜΑΝΙΑ
Τσεκ απ μόνο στα ψάρια από χώρες εκτός της Ευρώπης
|
Στο αεροδρόμιο. Το πρώτο πράγμα που κοιτάζουν οι κτηνίατροι που πραγματοποιούν τον έλεγχο είναι αν τα κιβώτια με τα ψάρια έχουν την απαιτούμενη θερμοκρασία. Στη συνέχεια εξετάζουν τα μάτια, τα βράγχια και τα πτερύγια
|
Στο αεροδρόμιο και στο λιμάνι ελέγχονται μόνο τα ψάρια που έρχονται από χώρες
εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τη νομοθεσία, για τα νωπά ψάρια, σε κάθε
παρτίδα ελέγχεται το 10%.
Το πρώτο πράγμα που ελέγχουν οι κτηνίατροι στο αεροδρόμιο Ελευθέριος
Βενιζέλος, εκτός από τα απαραίτητα πιστοποιητικά, είναι αν τα κιβώτια με τα
ψάρια έχουν την απαιτούμενη θερμοκρασία, που είναι από 0 έως 2 βαθμούς
Κελσίου. Ο πιο απλός τρόπος είναι να δουν αν έλιωσε ο πάγος μέσα στα κιβώτια.
Στη συνέχεια, από το δείγμα που επελέγη, ο κτηνίατρος πιάνει τα ψάρια με το
χέρι και κοιτάει τα πτερύγια, το χρώμα στα βράγχια και αν το σώμα τους είναι
άκαμπτο.
Αυτό είναι ένα ακόμη δείγμα ότι το ψάρι είναι φρέσκο. Επίσης δεν πρέπει να
φαίνονται πάνω στο σώμα του τα αποτυπώματα από τα δάχτυλα, ενώ τα πτερύγια
πρέπει να είναι προσκολλημένα στο σώμα και όταν ανοιχτούν πρέπει να
επανέρχονται αμέσως στην αρχική τους θέση.
Εάν όλα βρεθούν εντάξει, τα φορτία μεταφορτώνονται είτε σε αεροπλάνα για
προορισμούς που έχουν αεροδρόμιο είτε σε φορτηγά αυτοκίνητα, για να καταλήξουν
στα ιχθυοπωλεία και τις ταβέρνες κυρίως στα νησιά.
Εργαστηριακός έλεγχος. Στην περίπτωση που ο κτηνίατρος δει ότι το ψάρι
δεν πληροί τις προδιαγραφές, στέλνει το δείγμα για εργαστηριακό έλεγχο στο
εργαστήριο του υπουργείου Γεωργίας στην Αγία Παρασκευή.
Από τον εργαστηριακό έλεγχο ανιχνεύονται τα βαριά μέταλλα (όπως υδράργυρος,
κάδμιο) και μικρόβια, όπως σαλμονέλα, βίπριο και υπολείμματα από αντιβιοτικά.
Αν βρεθεί κάτι, αμέσως ενημερώνεται το ειδικό κέντρο στις Βρυξέλλες, όπου
καταφθάνουν αναφορές από ελεγκτές από όλες τις χώρες της E.E.
Εάν τώρα βρεθεί για τρίτη φορά κάποια από τις απαγορευμένες ουσίες ή τα όρια
για τα βαριά μέταλλα υπερβαίνουν αυτά που έχει θεσπίσει η E.E., τότε
μπλοκάρεται όλη η εισαγωγή, μέχρι να δοθεί νεώτερη εντολή από τους επιθεωρητές
που επισκέπτονται τη χώρα προέλευσης και τις εγκαταστάσεις.
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ – ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ
Ζωντανός 3 ημέρες ο αστακός…
|
Φρέσκο ψάρι. Το σώμα του φρέσκου ψαριού πρέπει να είναι άκαμπτο. Εάν λυγίζει, σημαίνει ότι έχουν περάσει πάνω από πέντε μέρες από την ημέρα που ψαρεύτηκε και δεν είναι πλέον φρέσκο
|
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη συντήρηση και στη συσκευασία
των αλιευμάτων, με αποτέλεσμα ο αστακός, για παράδειγμα, που ψαρεύεται στην
Κούβα, να μπορεί να μένει ζωντανός για τρεις ημέρες! Πώς μετά να μην πιστέψει
ο Έλληνας καταναλωτής ότι ο αστακός που του σερβίρουν δεν έχει βγει πριν από
λίγο από το Αιγαίο;
H συσκευασία των αλιευμάτων απαιτεί γύρω στις πέντε ώρες. Τις ίδιες ώρες
απαιτεί και η φόρτωσή τους στο αεροπλάνο. Όπως λένε οι έμποροι, αν οι
εξαγωγείς προλάβουν τις βραδινές πτήσεις, τα ψάρια έρχονται στην Ελλάδα μέσα
σε 24 ώρες. Στην Αθήνα φθάνουν συνήθως μέσω Ιταλίας, Ισπανίας, Γαλλίας και
Γερμανίας. Αυτό δεν είναι… τυχαίο. Οι προαναφερόμενες χώρες έχουν παράδοση
στην κατανάλωση ψαριών και επειδή προτιμούν να τρώνε ψάρια φιλέτο, χωρίς
δηλαδή τα κόκαλα (σε αντίθεση με τους Έλληνες), εισάγουν κατά γενική ομολογία
καλύτερης ποιότητας ψάρια.
ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ
Στα ψυγεία έως και 2 χρόνια
|
Έλεγχος. Όταν γίνεται ο κτηνιατρικός έλεγχος στα κατεψυγμένα ψάρια, υπάρχουν φούρνοι μικροκυμάτων όπου ξεπαγώνονται τα δείγματα και ελέγχεται το ph των ψαριών
|
Όταν τα κοντέινερ φθάσουν στον Πειραιά ξεφορτώνονται στο Ικόνιο. Εκεί υπάρχουν
ειδικοί χώροι, όπου τα κοντέινερ-ψυγεία μπαίνουν στην «πρίζα» για να
ηλεκτροδοτηθούν και να διατηρηθεί η θερμοκρασία από μείον 15 έως μείον 28
βαθμούς Κελσίου. Σε αυτή την κατάσταση τα ψάρια μπορεί να μείνουν για δύο
χρόνια.
Στη συνέχεια, πριν γίνει ο εκτελωνισμός, τα κοντέινερ μεταφέρονται στον
κτηνιατρικό σταθμό για ελεγχο. Για κάθε χώρα προέλευσης, οι κτηνίατροι έχουν
ειδικό φάκελο με το τι πρέπει να προσέξουν. Αφού τελειώσουν με τα χαρτιά,
ακολουθεί ο φυσικός έλεγχος. Βάσει της νομοθεσίας γίνεται δειγματοληπτικός
έλεγχος στο 20% των παρτίδων στα ψάρια και στο 50% στα μαλάκια.
Μέσα στην κτηνιατρική υπηρεσία υπάρχουν ψυγεία όπου φυλάσσονται τα
κατασχεμένα, μέχρι να οδηγηθούν στη χωματερή για θάψιμο, και φούρνοι
μικροκυμάτων όπου ξεπαγώνονται τα δείγματα και ελέγχεται κυρίως το ph των
ψαριών. Στη συνέχεια, δείγματα από τις παρτίδες στέλνονται για εργαστηριακό
έλεγχο. Μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα, το φορτίο παραμένει στο λιμάνι. Αν
βρεθεί οτιδήποτε, όπως για παράδειγμα σαλμονέλα, τότε όλα τα φορτία που
προέρχονται από την εγκατάσταση της συγκεκριμένης χώρας δεσμεύονται και
ελέγχονται εργαστηριακά για δέκα φορές.
Σαλμονέλα. Τους τελευταίους μήνες, στο «κόκκινο» έχουν μπει κατά
διαστήματα η Ινδία, όπου βρέθηκε σαλμονέλα, εξαιτίας του νερού, η Κίνα και η
Ταϊλάνδη για βαριά μέταλλα και η Βραζιλία για υπολείμματα αντιβιοτικού
(χλωραφιλικόλη).
