Διανύουν την τελευταία τους χρονιά πριν διαγράψουν από το πρόγραμμά τους,

για τα επόμενα δύο χρόνια, τις λέξεις «ελεύθερος χρόνος». Τα 15χρονα

πιτσιρίκια της Α’ Λυκείου τις ελεύθερες ώρες βγαίνουν με φίλους για καφέ,

ακούνε μουσική και βλέπουν τηλεόραση.

Πηγαίνουν ακόμη αρκετές βόλτες με τους γονείς τους, και μάλλον είναι νωρίς για

μπαράκια! Κυκλοφορούν κυρίως το Σαββατοκύριακο, καθώς τις καθημερινές ο

ελεύθερος χρόνος έχει ήδη υποστεί τα πρώτα «πλήγματα» από τα φροντιστήρια.

Ελεύθερος χρόνος, πάντως, δεν σημαίνει το ίδιο για αγόρια και κορίτσια, ενώ

μαθητές που προέρχονται από «προβληματικές» σχολικές μονάδες της χώρας

αξιοποιούν διαφορετικά τον χρόνο τους σε σύγκριση με εκείνους που φοιτούν σε

σχολεία χαμηλής επικινδυνότητας. Τα συμπεράσματα προκύπτουν από μεγάλη έρευνα

που πραγματοποίησε σε όλη τη χώρα το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ).

«Ο βαθμός επικινδυνότητας καθορίζεται από τη σχολική αποτυχία και τη μαθητική

διαρροή που διαπιστώνεται. Σχολεία υψηλής επικινδυνότητας είναι εκείνα που οι

μαθητές εγκαταλείπουν τη φοίτηση πριν από την Α’ Λυκείου σε ποσοστό 20% κατά

μέσον όρο, ενώ και η απόδοσή τους είναι χαμηλή», εξηγεί η κ. Αφροδίτη

Τεπέρογλου, κοινωνιολόγος – ερευνήτρα στο ΕΚΚΕ.

Τα παιδιά που φοιτούν σε «προβληματικά» σχολεία διαβάζουν περισσότερο

εξωσχολικά βιβλία, σε σύγκριση με τους μαθητές των «καλών» σχολείων που

βλέπουν περισσότερο θέατρο, πηγαίνουν συχνότερα κινηματογράφο, ενώ βλέπουν και

πιο πολύ τηλεόραση. Σημείο αναφοράς για όλους τους 15χρονους είναι οι

καφετέριες και η παρέα.

«Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι τα παιδιά από σχολεία υψηλής

επικινδυνότητας αγαπούν περισσότερο το εξωσχολικό βιβλίο. Ίσως γιατί δεν

καταφέρνουν να ικανοποιήσουν τις αναζητήσεις τους από το περιβάλλον τους,

οικογενειακό και σχολικό», αναφέρει η κ. Τεπέρογλου.

Περιοχές όπως η Κρήτη, η Θράκη, τα Ιόνια Νησιά και η Πελοπόννησος παρουσιάζουν

υψηλό δείκτη επικινδυνότητας. Στον αντίποδα βρίσκονται η Θεσσαλία και η

Μακεδονία και ακολουθούν τα νησιά του Αιγαίου και ο Νομός Αττικής.

Σχεδόν οκτώ στους δέκα 15χρονους αθλούνται, τη στιγμή που μόλις τέσσερις στους

δέκα διαβάζουν βιβλία εκτός από τα σχολικά. Ακριβώς αντίθετα είναι τα ποσοστά

για τις κοπέλες, οι οποίες πάντως πηγαίνουν πολύ λιγότερο στα μπαράκια απ’

ό,τι τα αγόρια συμμαθητές τους. Φαίνεται πως τη γονική άδεια για νυχτερινές…

εξορμήσεις λαμβάνουν νωρίτερα τα αγόρια.

Και τα δύο φύλα, πάντως, δεν έχουν ακόμη σε αυτήν την ηλικία «εξορίσει» τους

γονείς από τις εξόδους τους. «Ας απομυθοποιήσουμε ό,τι ξέρουμε για τη νέα

γενιά. Σχεδόν έξι στα δέκα παιδιά των 15 ετών πηγαίνουν βόλτα με τους δικούς

τους, όπως παραδέχονται στα ερωτηματολόγια», αναφέρει η ερευνήτρια.

Στο Σαββατοκύριακο αναφέρεται, όταν μιλάει για ελεύθερο χρόνο, η πλειονότητα

των μαθητών (76%). Πιο μελετηρά ή λιγότερο ελεύθερα από τους γονείς τους, μόνο

το 16% των κοριτσιών δηλώνει ότι έχει ελεύθερο χρόνο για βόλτες τις

καθημερινές, ενώ πλην Σαββάτου και Κυριακής έχουν ελεύθερες ώρες οι τρεις

στους δέκα συμμαθητές τους.

«Βόλτα με τις φίλες μου είναι το καλύτερό μου»

Η 15χρονη μαθήτρια της Α’ τάξης του 3ου Λυκείου στο Χαϊδάρι, Ελίνα

Παπαδογιάννη, είναι κατηγορηματική: «Βόλτα με τις φίλες μου στις καφετέριες.

Είναι το καλύτερό μου!».

Και όταν δεν μπορεί να βγει έξω, δηλαδή μετά τις 9 το βράδυ, γιατί έως εκείνη

την ώρα της επιτρέπουν οι δικοί της, τότε η μουσική – που ακούει στο όνομα

Πλούταρχος! – είναι η επόμενη επιλογή. Ακολουθεί η τηλεόραση.

Για την Ελίνα, ο ελεύθερος χρόνος είναι συνώνυμο της Κυριακής, γιατί τις

υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδας σχολείο, φροντιστήριο και Αγγλικά διεκδικούν

την αποκλειστικότητα. «Ακόμη και το Σάββατο το πρωί έχω φροντιστήριο και το

απόγευμα διαβάζω, ώστε να έχω τουλάχιστον την Κυριακή δική μου». Μαθήτρια

«μέτρια», όπως χαρακτηρίζει τον εαυτό της, θέλει οπωσδήποτε να περάσει στο

Πανεπιστήμιο. Και γνωρίζει ότι φέτος είναι η τελευταία χρονιά που μπορεί να

μιλάει… περί ελεύθερου χρόνου.



Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ).

Συμμετείχαν, με συμπλήρωση προσωπικών ερωτηματολογίων, 2.341 μαθητές της Α’

Λυκείου, από 101 σχολεία της χώρας. Το 46,4% ήταν αγόρια και το 53,6%

κορίτσια. Η ερευνητική ομάδα αποτελούνταν από την κ. Αφροδίτη Τεπέρογλου, την

κ. Λάουρα Μαράτου-Αλιμπράντη και την κ. Ιωάννα Τσίγκανου.