Το Γ’ ΚΠΣ, με τις σχεδιασμένες παρεμβάσεις και προτεραιότητες, αποτελεί μια

σημαντική ευκαιρία για: α) την πραγματική σύγκλιση της ελληνικής

οικονομίας προς τις αντίστοιχες των χωρών της Ε.Ε., β) την αντιμετώπιση

της ανεργίας, γ) την αντιμετώπιση των αδυναμιών της Δημόσιας Διοίκησης,

δ) την ενίσχυση των υποδομών, ε) την προστασία του

περιβάλλοντος, στ) τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού ιστού, ζ)

την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων και η) την αναβάθμιση της ποιότητας

της ζωής. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων απαιτείται η αποτελεσματικότητα

των δομών διαχείρισης και υλοποίησης των σχεδιασμένων παρεμβάσεων, τόσο σε

επίπεδο αρχών διαχείρισης όσο και σε επίπεδο φορέων υλοποίησης. Πρέπει να

σημειωθεί ότι οι δομές αυτές πρέπει να ενσωματώνουν μηχανισμούς που θα

εξασφαλίζουν τη συνεχή αξιολόγηση των δράσεων, την ποιότητα των παραγομένων

αποτελεσμάτων και τις διορθωτικές πορείες για την ανταπόκρισή τους στις

προσδοκίες που περιγράφονται στο σχέδιο της εθνικής δράσης για την απασχόληση.

Όπως είναι γνωστό, βαδίζουμε προς το τέλος του δευτέρου έτους της περιόδου

προγραμματισμού του Γ’ ΚΠΣ (2000-2006). Ο μη αποτελεσματικός σχεδιασμός και η

προβληματική στελέχωση των διαφόρων δομών, όπως επίσης και η μη έγκαιρη λήψη

πολιτικών αποφάσεων έχουν δημιουργήσει προβλήματα που απαιτούν άμεση

αντιμετώπιση. Τα πιο σημαντικά προβλήματα είναι: α) αδυναμίες στον

συντονισμό μεταξύ διαχειριστικών αρχών και ασαφές σύστημα διαχείρισης, β)

μεγάλες καθυστερήσεις στην προκήρυξη έργων (τους τελευταίους δύο μήνες

άρχισε η προκήρυξη των νέων έργων για τα ΑΕΙ), γ) σύνθετα τεχνικά

δελτία έργων – υποέργων και πολύπλοκες διοικητικές διαδικασίες υποβολής

προτάσεων και διαχείρισης των έργων, δ) μεγάλες καθυστερήσεις στην

έγκριση των τεχνικών δελτίων έργων και στην ένταξη των έργων, ε)

μεγάλες καθυστερήσεις στην ομαλή χρηματοδότηση των εγκεκριμένων έργων,

στ) εισαγωγή στοιχείων στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ).

Στις δομές υλοποίησης-διαχείρισης σημαντικών έργων του ΚΠΣ υπάγονται και

εκείνες των ΑΕΙ. Από τη φύση τους και την παράδοσή τους τα ΑΕΙ δεν διαθέτουν

προσανατολισμένες δομές σε διαχείριση τέτοιων δράσεων. Ανάλογα με τη φύση κάθε

δράσης και τις εμπλεκόμενες ακαδημαϊκές μονάδες δημιουργούνται ομάδες εργασίας

για την «επιχείρηση-τεχνικό δελτίο» και υλοποίηση του έργου που απαιτούν

υψηλούς βαθμούς προσπάθειας και αγωνίας. Η ενασχόληση σημαντικού αριθμού

ακαδημαϊκών δασκάλων με τη σύνταξη τεχνικών δελτίων και την παρακολούθηση

υλοποίησης των κοινοτικών δράσεων, όπως επίσης και οι αναπόφευκτες τριβές με

μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, π. χ. διοικητικό προσωπικό, έχουν

δημιουργήσει συνθήκες που αντιστρατεύονται το ακαδημαϊκό περιβάλλον, τη

διαδικασία εκπαίδευσης και την παραγωγή νέας γνώσης. Αρκεί μόνο να τονιστεί

ότι κάθε χρόνο οι προτάσεις για χρηματοδότηση έρευνας λιγοστεύουν με δραματικό

ρυθμό, γιατί η βασική ενασχόληση έχει μετατοπιστεί, χωρίς αποκλειστική ευθύνη

των μελών ΔΕΠ, στην υλοποίηση έργων των ΚΠΣ. Αν η σημερινή κατάσταση

συνεχιστεί, οι μεν υποδομές θα ενισχυθούν και τα προγράμματα σπουδών θα

αναβαθμιστούν το δε ακαδημαϊκό περιβάλλον θα υποστεί μη αναστρέψιμες βλάβες.

Μια προσπάθεια άρσης των γενικότερων αδυναμιών στην υλοποίηση των έργων του Γ’

ΚΠΣ θα ενισχύσει την άρση των παρενεργειών και στα ΑΕΙ. Προς την κατεύθυνση

αυτή προτείνεται: α) συντονισμός, αναδιάρθρωση και ενδυνάμωση της

συνεργασίας των διαχειριστικών αρχών και της αρχής πληρωμής (σαφής και

συνολικός προγραμματισμός των αλληλοσυμπληρούμενων ενεργειών, συνολική

διαχείριση έργων που έχουν πολλούς φορείς χρηματοδότησης, κοινό σύστημα

κατηγοριοποίησης των επιλέξιμων δαπανών και κοινό σύστημα διαχείρισης και

παρακολούθησης των έργων…..) και β) αναδιάρθρωση και υποστήριξη δομών

οργάνωσης της διαχείρισης στο επίπεδο του φορέα υλοποίησης και των ενδιαμέσων

φορέων.

Πρέπει να γίνει κοινή συνείδηση ότι η αξιόπιστη υλοποίηση των σχεδιασμένων

δράσεων αποτελεί εθνική ανάγκη και απαιτεί αποτελεσματική και αξιόπιστη

συνεργασία των εμπλεκομένων δομών. Επειδή ζούμε στην κοινωνία των νέων

τεχνολογιών προτείνουμε την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Διαδικτύου, τόσο

για την υποβολή των τεχνικών δελτίων όσο και των μηνιαίων δελτίων δαπανών. Το

κέρδος θα είναι διπλό: απλούστευση των διαδικασιών και δημιουργία κουλτούρας

νέων τεχνολογιών.

Ο Χρήστος Β. Μασσαλάς είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Τελευταία Νέα