Αναζήτηση
Η προσπάθεια που καταβάλλει η κυβέρνηση της Αργεντινής να αποφύγει την
πτώχευση έχει γίνει ανήθικη, πολιτικά ανεδαφική και οικονομικά παράλογη.
Ύστερα από τέσσερα χρόνια ύφεσης και προσκόλλησης σε μια καθορισμένη
συναλλαγματική ισοτιμία, κατέστη σαφές ότι οι εξαγωγές της Αργεντινής δεν
επαρκούν για την αποπληρωμή του χρέους της. Το συνολικό χρέος της χώρας φθάνει
τα 155 δισεκατομμύρια δολάρια, πέντε φορές μεγαλύτερο από τις ετήσιες εξαγωγές
της. Το ποσό αυτό είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που το Διεθνές Νομισματικό
Ταμείο θεωρεί ανεκτό. Η απόκλιση του 30% ανάμεσα στο χρέος της Αργεντινής και
στα αμερικανικά κρατικά ομόλογα απεικονίζει την πεποίθηση των αγορών ότι
κάποια μορφή πτώχευσης είναι αναπόφευκτη.
Την περασμένη Παρασκευή, η κυβέρνηση πλήρωσε τόκους του εξωτερικού της χρέους
ύψους 900 εκατομμυρίων δολαρίων χρησιμοποιώντας χρήματα που κατασχέθηκαν από
ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία. Μέχρι το τέλος του χρόνου, η Αργεντινή θα έχει
πληρώσει στους ξένους πιστωτές της 12 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα χρήματα αυτά
θα έχουν προέλθει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και
την Ομάδα των Δέκα Μεγαλύτερων Βιομηχανικών Χωρών. Το τίμημα, όμως, που έχουν
ζητήσει το ΔΝΤ και το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών για να στηρίξουν τη
χώρα είναι βαρύ. Οι συντάξεις έχουν περικοπεί κατά 13%. Πολλοί δημόσιοι
υπάλληλοι δεν έχουν πληρωθεί εδώ και μήνες. Οι καταθέσεις στις τράπεζες έχουν
μερικώς «παγώσει». Περισσότερο έχουν πληγεί τα πιο ευάλωτα στρώματα της
κοινωνίας: οι ηλικιωμένοι, οι φτωχοί, οι άνεργοι.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η κυβέρνηση της Αργεντινής θέλουν τώρα να
επιβάλουν νέα βάρη στον λαό. Το ΔΝΤ απαιτεί έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό
για το 2002. Αυτό σημαίνει μείωση των δαπανών κατά 7 δισεκατομμύρια δολάρια,
σε συνδυασμό με αύξηση της φορολογίας κατά 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Αν τα
ποσά αυτά μεταφέρονταν στην αμερικανική πραγματικότητα, αυτό θα σήμαινε ένα
ετήσιο κόστος 2.500 δολαρίων για κάθε οικογένεια. Το αποτέλεσμα αυτών των
μέτρων στην Αργεντινή θα είναι νέες μειώσεις θέσεων εργασίας, απλήρωτες
συντάξεις και νέοι περιορισμοί στις κοινωνικές υπηρεσίες και στην παιδεία.
Πρόκειται για οικονομική και πολιτική παράνοια. Το πρόβλημα της Αργεντινής δεν
είναι το έλλειμμα του προϋπολογισμού της, αλλά η ύφεση που προκαλεί αυτό το
έλλειμμα. Μέχρι το τέλος του χρόνου, η οικονομία θα έχει παρουσιάσει
συρρίκνωση κατά 10% από το 1988. Η ανεργία φτάνει το 20%. Κάθε νέος γύρος
περιορισμού των δαπανών οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση της ύφεσης και
αύξηση των κοινωνικών εντάσεων. Ούτε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ούτε
οποιοσδήποτε άλλος θα συμβούλευε μια ανεπτυγμένη χώρα να υιοθετήσει μια τόσο
μαζοχιστική και αυτοκαταστροφική πολιτική. Κανείς δεν προτείνει την αύξηση της
φορολογίας στην Αμερική επειδή η ύφεση προκάλεσε έλλειμμα στον προϋπολογισμό
της. Το αντίθετο: η συζήτηση που γίνεται στην Αμερική είναι ποιος συνδυασμός
αύξησης των δαπανών και μείωσης της φορολογίας θα τη βοηθήσει να βγει από την
ύφεση.
Η Raquel Fernandez είναι καθηγήτρια Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της
Νέας Υόρκης. Ο Jonathan Portes είναι ανεξάρτητος αναλυτής.
