Τι προετοιμασία γίνεται στη χώρα μας για την είσοδό της στο ευρώ; Στη Γαλλία

πιλοτικά προγράμματα σε μικρές κοινότητες δεν έχουν ακόμα βγάλει τα

συμπεράσματά τους ­ θα κοινοποιηθούν αρχές του Δεκέμβρη. Υπάρχει ωστόσο μια

δυσκολία προσαρμογής, απ’ ό,τι δείχνουν οι πρώτες εβδομάδες, που είναι κυρίως

ψυχολογικής φύσεως.

Για οικονομίες όπως η δική μας, που έχουν από δεκαετίες εθιστεί στην τιμή του

δολαρίου ως άξονα αναφοράς, ίσως η δυσκολία να είναι μικρότερη.

Αλλά σε χώρες όπως η Γαλλία που το εθνικό τους νόμισμα ήταν επαρκέστατο για τα

δούναι – λαβείν τους με το εξωτερικό, η νομισματική συρρίκνωση των αριθμών

παρουσιάζει πρόβλημα.

Π.χ., στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει με το δολάριο, που αντιστοιχεί σε ορισμένες

δραχμές. Από 30, π.χ., που έγινε το 1953 (με τη μεταρρύθμιση Μαρκεζίνη) μέχρι

τις 380 που είναι σήμερα.

Έτσι στο να εθιστούμε ότι το ευρώ αντιστοιχεί στις 340 δραχμές θα είναι ίσως

κομμάτι δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο, γιατί υπάρχει ο εθισμός του εθνικού μας

νομίσματος να κυμαίνεται ανάλογα μ’ ένα πανίσχυρο νόμισμα-παντοκράτορα.

Στη Γαλλία όμως οκτώ από δέκα Γάλλους, που ρωτήθηκαν, αγνοούσαν την

αντιστοιχία γαλλικού φράγκου και δολαρίου. Διότι είναι μαθημένοι αλλιώς.

Έτσι από τις πρώτες αντιδράσεις με την είσοδο του ευρώ στα πιλοτικά

προγράμματα υπήρξε η δυσπιστία. Δηλαδή, αντικείμενο που στοίχιζε 70 φράγκα,

περίπου, και τώρα στοιχίζει περί τα 9 ευρώ, έκανε τους καταναλωτές να απορούν

για την ξαφνική φτήνια που έπεσε.

Μετά, το δεύτερο συναίσθημα ήταν η έκπληξη, για να ακολουθήσει η επαλήθευση.

Και το αναπόφευκτο μπλέξιμο με τα τρυπημένα κέρματα.

Σε μια οικονομία, όπως η δική μας, που είχε κάποτε φτηνοκέρματα με τρύπες στη

μέση, το «ανάλογον» που θα παρουσιαστεί με τα «λεπτά» (δεκάρες) του ευρώ θα

βοηθήσει, πιθανώς, την απορρόφηση της νέας εικόνας.

Στη Γαλλία παρουσιάστηκαν ήδη (μιλάμε πάντα για τα πιλοτικά προγράμματα

εφαρμογής του ευρώ) οι πρώτες αντιδράσεις. Περιφρονούν τα «λεπτά», όπως άλλοτε

εμείς περιφρονούσαμε τα δίδραχμα ­ και τώρα τα εικοσαράκια.

Το ότι ένα λεπτό του ευρώ αντιστοιχεί σε 3,40 δρχ. θα πάρει καιρό να γίνει

συνείδηση ή ότι πέντε λεπτά είναι 17,04 δρχ., 20 λεπτά 68,15 δρχ. και 50 λεπτά

170,38 δρχ.

«Της μιας δραχμής τα γιασεμιά θα επιζήσουν του «ενός λεπτού σιωπή». Διότι

μπορεί το λεπτό του ευρώ, στην πορεία, να υποσκελίσει το λεπτό του χρόνου,

αλλά της μιας δραχμής τα γιασεμιά είναι τόσο ισχυρό στο συλλογικό ασυνείδητο

όσο και η αντίστοιχη έκφραση «για μια χούφτα δολάρια».

Πολλοί παρομοιάζουν την αλλαγή αυτή μ’ εκείνη της μετατροπής της οκάς σε κιλό.

Δεν είναι καθόλου το ίδιο. Το νόμισμα έχει μια συμβολική αξία, γι’ αυτό

εξάλλου και λέγεται έτσι. «Αισθημάτων νομίσματα» σημαίνει και όταν νομίζω πως

τον-την αγαπώ, και την αξία του αισθήματος. Γι’ αυτό, η προσομοίωση με το οκά

– κιλό δεν ευσταθεί.

Βέβαια, οι Έλληνες πλεονεκτούμε από τους υπόλοιπους 14 εταίρους μας στην

Ευρωπαϊκή Ένωση, από την άποψη ότι επανέρχεται στη γλώσσα της οικονομίας μια

ελληνική λέξη. Που καλύπτει ολόκληρη (γεωγραφικά) την επικράτεια: από τον Έβρο

στον Ευρώτα (ποταμό). Όμως σκεφθείτε τους ξένους που πρέπει να προφέρουν το

δυσκολοπρόφερτο γι’ αυτούς «γιούρο». (Γιατί έτσι το λέν’. Μόνο οι Τούρκοι δεν

θα έχουν πρόβλημα όταν μπουν με το καλό στην Ευρώπη. Γιατί είναι εξοικειωμένοι

με το «γιουρούσι». Αυτό που κάνουν και στην Κύπρο).

Τα πιλοτικά αυτά προγράμματα για την εξοικείωση με το ευρώ ξεκίνησαν στη

Γαλλία από την απλή διαπίστωση ότι όταν προ 30ετίας τα 100 φράγκα έγιναν 1

(κόβοντας τα δύο μηδενικά) εξακολούθησαν ακόμα μέχρι σήμερα άνθρωποι μιας

κάποιας ηλικίας να μιλούν με την παλιά μέθοδο και να λέν’ χίλια φράγκα αντί

για δέκα και 100.000 αντί για χίλια.

Θέλω να πω είναι πολύ δύσκολο να αγγίξουν συνήθειες αιώνων. Η πρώτη εντύπωση

πάντως, της οποίας υπήρξα θύμα, διότι εδώ και δύο μήνες όλα τα μπλοκ επιταγών

κυκλοφορούν σε ευρώ, είναι ότι φθήνυναν τα πάντα. Ότι πέσαν οι τιμές, λες και

είναι πετρέλαιο.