Απειλή τα μετοχοδάνεια!

Το να πάρει κανείς σήμερα δάνειο για αγορά μετοχών μοιάζει με αστείο και

φαίνεται ότι οι Έλληνες επενδυτές έχουν χάσει κάθε όρεξη για χιούμορ. Είναι

χαρακτηριστικό ότι μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου μεγάλη εμπορική

τράπεζα δέχθηκε λιγότερες από πέντε τέτοιες αιτήσεις, σε ολόκληρο το δίκτυό

της.

Μάλιστα, οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί της παράγοντες, που ανέλαβαν να τις

εξετάσουν, διαπίστωσαν ότι οι περισσότερες από αυτές δεν είχαν καν ως

πραγματικό σκοπό την αγορά μετοχών, αλλά την κάλυψη άλλων αναγκών, αφού το

όριο είναι υψηλό (15.000.000 δραχμές), η χρονική διάρκεια ικανοποιητική (6

μήνες αρχικά, με δυνατότητα άλλων τριών 6μηνων παρατάσεων, δηλαδή δύο χρόνια

συνολικά) και το επιτόκιο χαμηλό (κυμαίνεται στο περίπου 11%).

Η αναλογία

Συγκρίσεις με παλαιότερες εποχές βεβαίως δεν μπορούν να γίνουν. Άλλωστε, από

τον Σεπτέμβριο του 1999, όταν το όριο πήγε στα 15.000.000 από τα 5.000.000

δραχμές που ήταν έως τότε και οι τράπεζες χορηγούσαν εκατοντάδες τέτοια

δάνεια, πολύ νερό έχει κυλήσει στο αυλάκι των χρηματιστηριακών εξελίξεων στη

χώρα μας. Ο Γενικός Δείκτης κατρακύλησε από τις 6.000 μονάδες στις 3.000

σήμερα και μαζί καταρρίφθηκε κάθε έννοια της περίφημης αναλογίας «2 προς 1»,

με την οποία χορηγούνταν αυτά τα δάνεια. Πώς μεταφράζεται αυτή η αναλογία;

Για κάθε δάνειο αξίας 15.000.000 δραχμών έπρεπε να δεσμευθούν μετοχές αξίας

30.000.000 δραχμών. Μόνο που οι μετοχές που δεσμεύθηκαν τότε, σήμερα ­ στη

συντριπτική τους πλειοψηφία ­ δεν έχουν καμία σχέση με την αξία των 30.000.000

δραχμών. Η αναλογία αυτή όμως πρέπει σε κάθε λήξη της 6μηνης παράτασης να

συντηρείται, είτε με την καταβολή μετρητών είτε με την ενεχυρίαση νέων

μετοχών.

Οι παρατάσεις

Τι γίνεται όμως όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα, από την πλευρά του δανειολήπτη,

να καλύψει αυτήν την υποχρέωσή του με κάποιον από τους δύο τρόπους που

περιγράφηκαν;

Στο ερώτημα αυτό απάντηση θα πρέπει να δοθεί για μία ακόμη φορά στο τέλος του

επόμενου μήνα, όταν λήγει το τρίτο 6μηνο των δανείων που είχαν ληφθεί τον

Σεπτέμβριο του ’99. Οι τράπεζες φοβούνται ότι πολλά από αυτά, λόγω της

σημερινής προβληματικής χρηματιστηριακής κατάστασης, θα ζητήσουν νέα παράταση.

Οι συστάσεις που γίνονται προς τους διευθυντές των καταστημάτων είναι να

δοθεί, αλλά θα πρέπει ο πελάτης να τακτοποιήσει την αναλογία τού «2 προς 1».

Αυτό συνεπάγεται ένα κόστος, το οποίο όμως είναι ελάχιστο αν συγκριθεί με το

πρόβλημα που θα δημιουργηθεί τον ερχόμενο Αύγουστο όταν θα λήξει και η

τελευταία παράταση και το δάνειο (σ.σ. που είναι εφάπαξ) θα πρέπει να

αποπληρωθεί.

Εναλλακτικές λύσεις

Αν έως τότε το Χρηματιστήριο δεν έχει ανακάμψει, τα περιθώρια ελιγμών, για

όλους, θα έχουν στενέψει. Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει τις διοικήσεις των

τραπεζών που χορήγησαν τέτοια δάνεια σύντομα και αναμένεται ότι μέσα στο πρώτο

τρίμηνο του 2001 θα εξετασθούν όλες οι δυνατές εναλλακτικές λύσεις για την

αντιμετώπιση όλων των ενδεχομένων. Οι ακριβείς του διαστάσεις πάντως δεν είναι

δυνατόν να προσδιορισθούν, αφού δεν υπάρχει ένας συγκεντρωτικός αριθμός για το

πόσα ακριβώς τέτοια δάνεια έχουν χορηγηθεί. Αρμόδιοι τραπεζικοί παράγοντες

πάντως τονίζουν καθησυχαστικά ότι σημαντικό πρόβλημα δεν υπάρχει, αφού ως

ποσοστό η συγκεκριμένη κατηγορία δανείων, επί του συνόλου των χορηγήσεών τους,

δεν ξεπερνά το δεύτερο δεκαδικό ψηφίο (σ.σ. δηλαδή το 0,09%).