Η ετήσια σύναξη των αγροτών στις εθνικές οδούς έχει και φέτος τα ίδια χαρακτηριστικά των προηγούμενων χρόνων: οι διαμαρτυρόμενοι προβάλλουν τα αιτήματά τους με δραματικό τρόπο και διεκδικούν χρήματα από τα δημόσια ταμεία και από τα κονδύλια των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων όχι με διαπραγματεύσεις αλλά κλείνοντας την κυκλοφορία στα μεγάλα οδικά δίκτυα. Πολλές φορές το έχουν κάνει, γιατί να μην το κάνουν και φέτος, που στα όπλα τους έχει προστεθεί η θεαματική παρουσίαση της γκλίτσας την οποία κρατούν όλο και περισσότεροι, με την απειλή της βίαιης χρήσης της;
Εχουν δίκιο οι αγρότες στις διεκδικήσεις τους; Οι αποζημιώσεις που δικαιούνται για ζημιές χρήσης φέτος όντως έχουν καθυστερήσει, κι αυτό επειδή λόγω του κυκλώματος διαφθοράς που διερευνάται στον ΟΠΕΚΕΠΕ μαζί με τα ξερά κάηκαν και τα χλωρά. Αλλά χωρίς ελέγχους, που πρέπει να εντατικοποιηθούν, δεν πρόκειται να πάρουν χρήματα. Να τελειώνουν οι έλεγχοι, αυτό είναι αίτημα διεκδίκησης – αλλά από όσους δεν έχουν δηλώσει πλασματικά στοιχεία.
Σοβαρό είναι και το ζήτημα της ευλογιάς των αιγοπροβάτων. Εφόσον όμως η συγκεκριμένη αρρώστια είναι μολυσματική, όπως ήταν και ο Covid, καμία κυβέρνηση δεν μπορεί «να αποφασίσει το ξερίζωμα της ευλογιάς με όλα τα πρόσφορα μέσα που έχει» όπως ζητείται από αγροτικά σωματεία. Η ευλογιά δεν φεύγει με ευχολόγια. Το μόνο πρόσφορο μέσο αντιμετώπισής της είναι η συνεργασία κτηνοτρόφων – κυβέρνησης.
Ακούω διαφόρους να κατηγορούν το κράτος, επειδή λέει ένα ζώο να έχει νοσήσει σε ένα κοπάδι εξοντώνεται όλο το κοπάδι. Δυστυχώς, είναι ο μόνος τρόπος να μην εξαπλωθεί η ασθένεια. Κι όπως εξηγεί ο καθηγητής ανοσολογίας Γιώργος Θυφρονίτης, δεν υπάρχει αξιόπιστο εμβόλιο κατά της ευλογιάς, ενώ η χρήση των υπαρχόντων εμβολίων τα οποία παρέχουν κάλυψη 50% μοιάζει με αυτοκίνητο που φρενάρει τη μία στις δύο φορές (booksjournal.gr, 15/11/2025). Κατανοητό ότι πρέπει να δοθούν αποζημιώσεις, αλλά είναι και λίγο δύσκολο το κράτος να αναλαμβάνει συνολικά το ρίσκο κάθε παραγωγικής διαδικασίας στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα.
Υπάρχουν και άλλα προβλήματα, που ωστόσο τα αντιμετωπίζει όλη η ελληνική κοινωνία. Η ενέργεια, π.χ., είναι ακριβή όχι μόνο για τον αγροτικό κόσμο αλλά για κάθε παραγωγική δραστηριότητα. Κατανοώ τη διεκδίκηση εξαιρέσεων αλλά δεν κατανοώ την ακρότητά της.
Ολα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται διαπραγματεύσεις με το κράτος. Αντ’ αυτού, ακόμα μια χρονιά επιλέγεται ως μορφή διαμαρτυρίας ο αποκλεισμός εθνικών δρόμων. Αυτή η επιλογή δεν συνιστά πίεση προς την πολιτεία. Είναι πίεση στον πολίτη τον οποίο και σε αυτή την περίπτωση οι απεργοί τον χρησιμοποιούν ως όμηρο, προσδοκώντας η πολιτεία να πληρώσει τα λύτρα. Οπως έκαναν προχθές οι εργαζόμενοι στο μετρό, όπως κάνουν ανά διαστήματα οι ταξιτζήδες – και πολλοί ακόμα.
Η ταλαιπωρία της κοινωνίας ως συνδικαλιστικό όπλο είναι η πιο στρεβλή παράδοση της μεταπολίτευσης. Και λειτουργεί εναντίον κάθε έννοιας αλληλεγγύης: ο καθένας για τον εαυτό του και ο Θεός εναντίον όλων. Ο δημόσιος χώρος είναι πεδίο σύγκρουσης ειδικών συμφερόντων με το κράτος, σε βάρος ιδίως των πιο αδύναμων κοινωνικών ομάδων, που δεν έχουν δυνατότητα να καταφύγουν σε ανάλογες συγκρούσεις.
Ο συνδικαλισμός των μπλόκων, ακόμα μια φορά, είναι η διεκδίκηση μιας ομάδας για την πάρτη της σε βάρος όλης της υπόλοιπης κοινωνίας. Ηδονίζει βέβαια τους εραστές του χάους. Οι οποίοι, ακόμα μια φορά, επενδύουν στη διάλυση. Αρκεί απλά να θυμηθούμε τι σήμαινε αυτό το χάος την περασμένη δεκαετία στα εισοδήματα και στα ζωές όλων μας.
Χριστός χωρίς πρόσωπο
Δεν πρέπει να έχει υπάρξει πιο βλακώδης προσέγγιση της Γέννησης του Χριστού από την εικονογραφία που στήθηκε στη μεσαιωνική Γκραν Πλας των Βρυξελλών: μια ημιδιαφανή εγκατάσταση από ανακυκλωμένα υφάσματα στην οποία, για λόγους συμπερίληψης, η Μαρία, ο Ιωσήφ, ο μικρός Ιησούς δεν έχουν πρόσωπο. Αντί για το πρόσωπό τους χρησιμοποιείται ένα παζλ γκρι και καφέ υφασμάτων. Είναι σύνηθες διάφοροι εννοιολογικοί καλλιτέχνες να υλοποιούν καλλιτεχνικά κάποιες ιδέες που επικαλούνται γενικότητες και συμβολισμούς. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή του δυτικού κόσμου ο οποίος, κατά κύριο λόγο, είναι χριστιανικός.
Και ως γνωστόν, στη χριστιανική σκέψη το πρόσωπο παίζει σημαντικό ρόλο. Η ταυτότητα του προσώπου, έλεγε ο Γρηγόριος Νύσσης, συγκροτείται όχι από τη φύση του, αλλά από την ελευθερία και από την άπειρη δυνατότητά του να στραφεί στον Θεό και στον Αλλο. Κι ο μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας συνόψιζε: «Υπάρχω επειδή αγαπώ», όχι επειδή βρέθηκα εδώ κατά τύχην. Στη δυτική κουλτούρα, η ιδέα του προσώπου γέννησε την ιδέα των δικαιωμάτων και διαφοροποίησε τον ανθρωπισμό από τον ατομισμό. Αυτοί είμαστε πίσω από τις θρησκευτικές αναπαραστάσεις – κι είναι ανοησία να νομίζουν διάφοροι αστοιχείωτοι «πρωτοποριακοί» ότι είμαστε όχλος που φρικάρει με την καινοτομία τους. Δεν φρικάρουμε. Συγχυζόμαστε, επειδή είναι έργα χωρίς πνευματικό υπόβαθρο και χωρίς ιστορική βάση. Φτηνοπράματα.
