Οταν όλοι έχουν φρίξει με την κατάσταση στα Βορίζια, όπου μια βεντέτα πήρε διαστάσεις εμφυλίου στο χωριό, με πραγματικά πυρά, εκρήξεις, νεκρούς και τραυματίες, όταν το θέμα παραμένει επί τόσες μέρες ψηλά στην επικαιρότητα, δεν είναι ένα συνηθισμένο, συγγνωστό σφάλμα να αποκαλέσεις «έγκλημα τιμής» τη βεντέτα, όπως συνέβη προσφάτως με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη. Η φράση αυτή δεν είναι γλωσσική παραδρομή ή ολίσθημα, είναι θέση από πλευράς εκείνου που χρησιμοποιεί. Ο όρος «βεντέτα» είναι αξιολογικά ουδέτερος, ονομάζει μια συγκεκριμένη κοινωνική κατάσταση, χωρίς να εκφράζει αξιολογική πρόθεση: αυτό είναι βεντέτα, όπως το άλλο είναι γιορτή. Οταν όμως το λες «έγκλημα τιμής» σημαίνει ότι αυτή την προϊστορική αντίληψη για την τιμή που πληρώνεται μόνο με αίμα, εσύ στην καλύτερη περίπτωση την ανέχεσαι και, στη χειρότερη, την αποδέχεσαι και τη δικαιολογείς.
Κι αν τέλος πάντων είσαι ο οποιοσδήποτε, που μιλά για τον εαυτό του και μόνο, έχεις κάθε δικαίωμα να λες ό,τι σου κατεβαίνει, χωρίς να υπολογίζεις το ρίσκο ή να νοιάζεσαι για τις συνέπειες. Οταν όμως είσαι εκείνος που δηλώνει έτοιμος να κυβερνήσει και θεωρείς τη βεντέτα ως έγκλημα τιμής, τότε έχεις κάνει ένα σφάλμα στους υπολογισμούς σου. Μάλλον έχεις κάνει λάθος στο επίπεδο: δεν είσαι έτοιμος για πρωθυπουργός, είσαι έτοιμος για πολιτευτής Κρήτης. Και πάλι όμως, αν έλεγε το ίδιο ως υποψήφιος, με τις ίδιες συνθήκες, θα τον διέγραφαν από το ψηφοδέλτιο – για να τον επαναφέρουν αργότερα, εννοείται, όταν το θέμα θα έχει ξεχαστεί, καθώς οι ψήφοι όπως και τα χρήματα (τα pecunia του Βεσπασιανού) δεν έχουν οσμή.
Την γκάφα του προέδρου επιβεβαιώνει η αμήχανη σιωπή των στελεχών του κόμματος. Δεν πρόσεξα να σπεύδει κανείς να τον υπερασπιστεί έναντι του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, ο οποίος περιέλαβε δεόντως τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Αν εξαιρέσουμε τον εκπρόσωπο του κόμματος, Κώστα Τσουκαλά, που εκ της θέσεώς του είχε την υποχρέωση, ουδείς άλλος είχε να πει κουβέντα. Δικαιολογημένα. Τι να πουν; Ορισμένα λάθη είναι τόσο προφανή και βαριά, ώστε αν δεν έχεις να πεις μια συγγνώμη, δεν χρειάζεται να πεις τίποτα, καλύτερα να το βουλώνεις. Αν ο ίδιος που το είπε κάνει ότι δεν καταλαβαίνει, οι άλλοι γιατί να το χρεωθούν για λογαριασμό του; Οπωσδήποτε, όμως, η γκρίνια εις βάρος του κ. Ανδρουλάκη φουντώνει στο παρασκήνιο, όταν μάλιστα δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την προηγούμενη γκάφα του προέδρου, με την απουσία του από την κηδεία του Διονύση Σαββόπουλου.
Τι μπορούν να κάνουν; Υπομονή με αξιοπρέπεια. Επίσης να θέσουν στόχους περισσότερο ρεαλιστικούς. Το θαύμα, λ.χ., για το οποίο πρέπει να προσεύχονται, δεν είναι πώς θα ανεβεί η βελόνα, αλλά πώς δεν θα πέσει.
ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ
Μετά την τελευταία συνάντηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον Πρωθυπουργό, στο Μαξίμου, γράφτηκε ο επίλογος (προσωρινός, ίσως και παντοτινός όμως) στην υπόθεση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδος. Απλώς, το φινάλε ήταν διπλωματικά άψογο, για να σβήσει τις εντυπώσεις από τη δημόσια διαφωνία. Ωστόσο, η διαφωνία παραμένει, δεν ξεπεράστηκε. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στους καλούς σκοπούς και τις ευγενείς προθέσεις, εξακολουθούν όμως να διαφωνούν στον επιμερισμό του κόστους. Η Κύπρος θέλει συμβολική συμμετοχή, η Ελλάδα δεν προτίθεται να αναλάβει το κόστος της Κύπρου, παρότι η «Εστία» την προτρέπει να το κάνει. Ετσι, το τέλος έρχεται γλυκά, με ευθανασία, που διατυπώνεται περιφραστικά στις επίσημες ανακοινώσεις ως εξής: «Αμεση επικαιροποίηση των οικονομοτεχνικών παραμέτρων του έργου, ώστε δυνητικά να ενισχυθεί από την είσοδο νέων ισχυρών επενδυτών». Αφού δηλαδή οι δυο μας δεν μπορούμε να τα βρούμε στη μοιρασιά του κόστους, ας βάλουμε και έναν τρίτο.
Θα βρεθεί τρίτος επενδυτής; Ορισμένοι ελπίζουν στους Αμερικανούς γενικώς και αορίστως, ενθαρρυμένοι μάλλον από την υπόθεση του άξονα Βορρά – Νότου για τη μεταφορά αμερικανικού LNG, στην οποία οι Αμερικανοί τοποθετούν την Ελλάδα σε θέση-κλειδί στον σχεδιασμό τους. Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά, όμως. Το συγκεκριμένο σχέδιο μας το έφεραν έτοιμο και επεξεργασμένο, με τη μορφή της «προσφοράς που δεν μπορείς να αρνηθείς» – και δεν το λέω καθόλου ειρωνικά, γιατί είναι πράγματι προς το συμφέρον της χώρας μας. Στην περίπτωση του καλωδίου όμως, θα πρέπει εμείς να χτυπήσουμε την πόρτα τους για να το πουλήσουμε. Επομένως, ανοιχτό τέλος…
