Δεν υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ του σχεδίου δράσης για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, που κατέθεσε την Τρίτη η Ελλάδα στην Κομισιόν, και των πληρωμών στους αγρότες, η καταβολή και ο έλεγχος των οποίων αποτελούν ευθύνη των κρατών – μελών, δηλώνει ο επίτροπος Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ» ενόψει της διήμερης επίσκεψής του στην Αθήνα, η οποία ξεκινά σήμερα. Χαρακτηρίζει δε τη μεταρρύθμιση του ΟΠΕΚΕΠΕ δύσκολη και απαιτητική.
Λάβατε το σχέδιο δράσης. Ποια η αντίδρασή σας;
Είναι στα ελληνικά, οπότε πρέπει να μεταφραστεί και έπειτα πρέπει να το αξιολογήσουμε. Ηταν ένα έντονο αίτημα της Κομισιόν και φυσικά γνωρίζουμε τα τρέχοντα προβλήματα με τον Οργανισμό Πληρωμών. Ο ρόλος της Επιτροπής είναι να διασφαλίσει ότι τα κράτη – μέλη διαχειρίζονται τα κεφάλαια της ΚΑΠ με ορθό και υπεύθυνο τρόπο, ότι τα χρήματα των φορολογουμένων δαπανώνται σωστά και ότι η ΕΕ δεν πληρώνει για έργα ή αξιώσεις που δεν συμμορφώνονται με τους καθιερωμένους κανόνες. Τα κράτη – μέλη είναι υπεύθυνα για την πληρωμή και τον έλεγχο των δαπανών της ΚΑΠ, όχι η Επιτροπή.
Είστε βέβαιος ότι τα ζητήματα που έπρεπε να επιλυθούν αντιμετωπίζονται;
Εχουμε πολύ καλή συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση. Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η κυβέρνηση και οι Αρχές είναι αποφασισμένες να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που έχουν συσσωρευτεί με την πάροδο των ετών. Χαιρετίζω την απόφαση της κυβέρνησης να μεταβιβάσει τις αρμοδιότητες του Οργανισμού Πληρωμών στην ΑΑΔΕ. Βρισκόμαστε σε πολύ στενή επαφή με τις Αρχές για να τις βοηθήσουμε κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου και να διασφαλίσουμε την ομαλή παρακολούθηση του σχεδίου δράσης. Είναι σημαντικό κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου οι έλληνες αγρότες να μη στερηθούν την υποστήριξη που δικαιούνται. Θέλω να σημειώσω ότι, πρώτον, θα χρειαστώ μια βαθύτερη εξέταση του σχεδίου δράσης. Δεύτερον, το σχέδιο δράσης πρέπει να είναι προσανατολισμένο στο μέλλον και να επιλύει τα προβλήματα. Τρίτον, δεν υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ του σχεδίου δράσης και των πληρωμών στους αγρότες. Είναι ευθύνη των κρατών – μελών να καταβάλλουν και να ελέγχουν τις δαπάνες της ΚΑΠ.
Η κυβέρνηση έδωσε την εντύπωση ότι εξαρτάται από την κατάθεση του σχεδίου δράσης η καταβολή περίπου 900 εκατ. στους αγρότες. Μπορεί λοιπόν να προχωρήσει;
Δεν υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ του σχεδίου δράσης και των πληρωμών. Φυσικά, θα πρέπει να υπάρχει συμμόρφωση με τους κανόνες. Οι κανόνες είναι γνωστοί.
Η Κομισιόν έχει προειδοποιήσει την Ελλάδα ότι η ροή ευρωπαϊκών κονδυλίων κινδύνευε. Ισχύει;
Αν τα έργα δεν υποβληθούν εγκαίρως, υπάρχει κίνδυνος. Εχουμε παρόμοιες περιπτώσεις σε πολλά κράτη – μέλη. Δεν αφορά τις άμεσες πληρωμές, αλλά τη στήριξη επενδύσεων. Τα έργα πρέπει να υποβάλλονται εγκαίρως και σύμφωνα με τους κανόνες. Και οι κανόνες είναι γνωστοί. Μπορεί και η Ελλάδα να κινδυνεύσει να χάσει επιδοτήσεις. Αυτό είναι πιθανό εάν τα έργα δεν υποβληθούν εγκαίρως και στην κατάλληλη μορφή.
Πώς θα διασφαλίσετε ότι οι αποφάσεις που έλαβε η Ελλάδα θα εφαρμοστούν; Θα υπάρξει αυστηρότερη παρακολούθηση;
Πραγματοποιούμε τους ελέγχους (audits) ούτως ή άλλως. Και έχουμε σαφή πορεία για το τι πρέπει να γίνει. Θα υπάρχει στενός έλεγχος και παρακολούθηση από την Επιτροπή.
Ποιες εκκρεμότητες υπάρχουν;
Εχουμε δύο σχέδια δράσης. Το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διοίκησης και Ελέγχου, το οποίο θα αξιολογήσουμε εάν επαρκεί για την αντιμετώπιση των ελλείψεων, και το σχέδιο δράσης για τη μεταβατική περίοδο που αναμένεται τον Μάρτιο. Αφορά τη διαπίστευση του νέου Οργανισμού.
Στην επίσκεψή σας σχεδιάζετε να συζητήσετε για τη νέα ΚΑΠ;
Ο κύριος στόχος της επίσκεψής μου δεν είναι τα διοικητικά ζητήματα. Είναι ότι υποσχέθηκα στην αρχή της θητείας μου ότι θα επισκεφθώ όλα τα κράτη – μέλη. Είναι σύμπτωση ότι γίνεται μόλις μία ημέρα μετά την υποβολή του σχεδίου δράσης. Θα συζητήσουμε το ΠΔΠ, τη νέα ΚΑΠ, την ανανέωση των γενεών, το πακέτο για τον οίνο. Ο αμπελοοινικός τομέας βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση και πρέπει να ανταποκριθούμε γρήγορα.
Τέσσερα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου απειλούν να μπλοκάρουν την πρόταση της Επιτροπής για το νέο ΠΔΠ εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους, που περιλαμβάνουν τον διαχωρισμό της ΚΑΠ.
Υπάρχουν επί του παρόντος έντονες ανταλλαγές της Κομισιόν με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και με τα κράτη – μέλη. Η πρόταση είναι η αφετηρία. Υπάρχουν ανησυχίες. Η ΚΑΠ περιλαμβάνεται στα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης, αλλά κατά κάποιο τρόπο είναι εκτός, επειδή έχουμε 300 δισ. ευρώ ήδη οριοθετημένα. Αυτό είναι το 80% των εργαλείων της ΚΑΠ. Το υπόλοιπο 20% εξακολουθεί να είναι υποχρεωτικό για τα κράτη – μέλη, όπως το σχολικό πρόγραμμα, η αγροτική συνδεσιμότητα κ.λπ. Υπάρχει έντονο αίτημα για τη μεταφορά ορισμένων άρθρων από τον κανονισμό των ΕΠΕΣ στον κανονισμό ΚΑΠ. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να δούμε. Υπάρχει πιθανότητα για συμφωνία. Στην πρόταση της Επιτροπής προβλέπεται μεγάλη απλοποίηση για τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους αγρότες και τη διοίκηση. Επαναφέραμε επίσης τη συνδεδεμένη στήριξη. Από 13% γίνεται 20% και δίνουμε τη δυνατότητα για 25% σε περιοχές όπου είναι δύσκολο, για παράδειγμα, να υπάρχει κτηνοτροφία. Στο επόμενο ΠΔΠ, η οριοθετημένη κατανομή ΚΑΠ για την Ελλάδα είναι 14,6 δισ. ευρώ. Η συνολική κατανομή του ΕΠΕΣ είναι 49,2 δισ. Υπάρχει ένα ποσό 28,1 δισ. που δεν έχει ακόμη διατεθεί. Εργαλεία της τρέχουσας ΚΑΠ, όπως το σχολικό πρόγραμμα, οι επενδύσεις σε αγροτικές περιοχές, πρέπει να αξιοποιηθούν από αυτό.
Θα συζητήσετε επίσης την πρότασή σας για στήριξη νέων αγροτών;
Στην Ελλάδα, το 7,2% των αγροτών είναι κάτω των 40 ετών, 5% κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, που είναι 12%. Η μέση ηλικία στην Ελλάδα είναι 58,2 έτη. Η πρότασή μας θα πρέπει επίσης να συμπληρωθεί από εθνικές και περιφερειακές δράσεις, για παράδειγμα, με προνομιακή φορολογία, με πρόσβαση στη γη, με ελκυστικά συνταξιοδοτικά συστήματα για τους ηλικιωμένους αγρότες.
Μερικοί αγρότες λένε ότι η ΑΑΔΕ δεν θα μπορεί να τρέχει προγράμματα, όπως για νέους αγρότες ή τα οικολογικά σχήματα.
Η ισχυρή μου συμβουλή είναι να εξετάσετε συστήματα που λειτουργούν ήδη. Η νέα Αρχή πρέπει να βρεθεί επί τόπου και να αρχίσει να εργάζεται. Πρέπει να χρησιμοποιηθεί η μεταβατική περίοδος για να αποκτηθούν αυτές οι ικανότητες.
Οι έλληνες αγρότες ανησυχούν για την ξηρασία, βλέπουν την παραγωγή τους να καταστρέφεται.
Στο πλαίσιο του ΠΔΠ έχουμε το γεωργικό αποθεματικό των 450 εκατ. ευρώ, το οποίο διπλασιάζουμε σε 900 εκατ. ετησίως και το ονομάζουμε Δίχτυ Ασφαλείας Unity. Δίνει μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών για να αποζημιώσουμε τους αγρότες. Επίσης, επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες είναι σημαντικές. Η ΕΤΕπ εκτίμησε το 2022 ένα επενδυτικό κενό 62 δισ. ευρώ. Με το πακέτο απλούστευσης που υπέβαλα, το οποίο ελπίζουμε να κλείσουμε τη Δευτέρα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, επιτρέπεται η χρήση έως και 3% της ΚΑΠ ανά κράτος – μέλος για τέτοιες καταστροφές. Επίσης πιέζω σθεναρά για τη δημιουργία ενός συστήματος ασφάλισης για τους αγρότες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Επιτροπή εργάζεται και για τη στρατηγική ανθεκτικότητας στο νερό.
Θα συναντήσετε επίσης τον έλληνα Πρωθυπουργό, ο οποίος χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση του ΟΠΕΚΕΠΕ ως την πιο δύσκολη που θυμάται. Ποια η εκτίμησή σας;
Η μεταρρύθμιση που πρέπει να κάνει η Ελλάδα είναι αρκετά δύσκολη. Απαιτητική. Οι έλεγχοι και οι έρευνες έχουν δείξει ότι έχουν συσσωρευτεί προβλήματα με την πάροδο των ετών και πρέπει να αντιμετωπιστούν. Δεν ζηλεύω τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του για αυτό το έργο, αλλά δεσμεύομαι να στηρίξει η Επιτροπή όπου μπορεί, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα των φορολογουμένων πηγαίνουν για τους σωστούς σκοπούς και σύμφωνα με τους κανόνες.
