Η σκηνή είναι έτοιμη, τα φώτα ανάβουν και το αρχαίο θέατρο της Καβάλας γίνεται για ακόμα ένα καλοκαίρι σημείο συνάντησης δημιουργών, θεατών και κειμένων που αντέχουν στον χρόνο. Το Φεστιβάλ Φιλίππων, ένας από τους σημαντικότερους και μακροβιότερους πολιτιστικούς θεσμούς της χώρας, επέστρεψε για 68η χρονιά και για τρίτη φορά υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Εύας Οικονόμου Βαμβακά, που ηγείται επίσης του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας. Με επίκεντρο το Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων, οι φετινές εκδηλώσεις απλώνονται έως τις 7 Σεπτεμβρίου σε διάφορα σημεία της Καβάλας, φιλοξενώντας 21 βραδιές μουσικής και θεάτρου συνολικά. Ανάμεσά τους είναι παραστάσεις όπως «Οιδίπους» σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, «Ορέστεια» σε σκηνοθεσία Θεόδωρου Τερζόπουλου και «Οδύσσεια Ζ-Η-Θ / Ο ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού, αλλά και συναυλίες όπως «Ελα στον χορό» με τον Γιάννη Χαρούλη.
«Φέτος το φεστιβάλ φιλοξενεί στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων μερικές από τις μεγαλύτερες παραγωγές του καλοκαιριού και με τη σειρά του φέρνει στο φως και κάποιες μικρότερης κλίμακας, αλλά ελπίζουμε ανάλογης σημασίας, δικές του παραγωγές οι οποίες δεν θα παρουσιαστούν στο αρχαίο θέατρο αλλά σε εναλλακτικούς χώρους, έχοντας τη μορφή του site specific. Σε ένα παλιό τζαμί, σε ένα βιομηχανικό κτίριο και εν πλω, σε ένα φέρι μποτ. Οι παραγωγές αυτές λειτουργούν κάπως σαν πειραματική σκηνή καθώς δημιουργούνται από καλλιτέχνες που βρίσκονται στα πρώτα τους βήματα, έχοντας όμως ήδη δείξει σημαντικά δείγματα γραφής. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω καμία από αυτές, καθώς καθεμιά τους φαίνεται να έχει ένα διαφορετικό χρώμα. Πρόκειται για νέες γέννες που κι εγώ ανυπομονώ να αντικρίσω», αναφέρει η Εύα Οικονόμου Βαμβακά, μιλώντας στο «Νσυν».
Σκηνή από την «Οδύσσεια Ζ-Η-Θ / Ο ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού που θα παρουσιαστεί στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων στις 9 Αυγούστου
Η εξίσωση της γενναιοδωρίας
Το φετινό πρόγραμμα της διοργάνωσης είναι αφιερωμένο στον Χρόνη Μίσσιο, καβαλιώτη συγγραφέα. «Νομίζω ότι η σκληρότητα της εποχής μάς επέβαλε να αναζητήσουμε την απαραίτητη για εμάς τρυφερότητα στη ζωή και το έργο του Χρόνη Μίσσιου. Ξεκινώντας από το γεγονός ότι γεννήθηκε στην Καβάλα και έζησε εδώ τα πρώτα του χρόνια, αν και στην πορεία του υπήρξε αδιαμφισβήτητα οικουμενικός, επιλέξαμε να του αφιερώσουμε το φετινό φεστιβάλ με την ελπίδα ότι θα μας ενσταλάξει, έστω και στο ελάχιστο, την πολύτιμη φιλοσοφία της ζωής του, κάνοντάς μας λίγο καλύτερους ανθρώπους», επισημαίνει η σκηνοθέτρια, τονίζοντας ότι ο τίτλος του φεστιβάλ είναι «8-3=11», από το τελευταίο ημιτελές έργο του. «Είναι η παράδοξη εξίσωση της γενναιοδωρίας που εγγυάται ότι όταν δίνεις, αντί να αφαιρείς, αθροίζεις. Γίνεσαι τελικά εσύ πιο πλούσιος. Και αυτό είναι που θέλουμε κι εμείς να πετύχουμε φέτος. Οι παραστάσεις μας να είναι ένα είδος προσφοράς και η θέασή τους να σε κάνει πιο πλούσιο. Ακολουθώντας αυτόν τον διαφορετικό κώδικα μάλιστα, χρησιμοποιήσαμε ως τίτλους και για τις δικές μας παραγωγές επίσης παράδοξες εξισώσεις», συμπληρώνει η καλλιτεχνική διευθύντρια.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερο βάρος δίνεται και φέτος στην παρουσία του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας με πέντε πρωτότυπες παραγωγές που όχι μόνο ενισχύουν τον θεσμό αλλά μετατρέπουν την τοπική εμπειρία και ταυτότητα σ’ ένα καλλιτεχνικό αφήγημα με ανοιχτούς ορίζοντες. «Ο Μπόρχες συνήθιζε να λέει πως από την απαρχή του κόσμου τέσσερις είναι οι ιστορίες που μας απασχολούν και έρχονται συνεχώς παραλλαγμένες να γεμίσουν τις διηγήσεις μας. Οπότε όλες οι “καλές” ιστορίες μοιάζει να έχουν τον ίδιο πυρήνα, απλώς ντύνονται ίσως με τοπικά στοιχεία. Τα τρία χρόνια που είμαι εδώ έχω δει φανταστικές παραστάσεις που, ξεκινώντας από κάτι τοπικό και καθημερινό, άγγιξαν το οικουμενικό. Και αυτό με κάνει να μπορώ να πω με ασφάλεια ότι η τέχνη που παράγεται εδώ απευθύνεται με αξιώσεις σε όλους. Δεν είναι σπάνιες άλλωστε οι περιπτώσεις που μια παράσταση γεννήθηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιλίππων και μετά ταξίδεψε είτε στην Ελλάδα (“Pieta” σε κείμενο και σκηνοθεσία Μάρθας Μπουζιούρη, “Συνελήφθη μαϊμού που δεν χωρούσε πουθενά” του Χ. Μουρακάμι σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου κ.ά.) είτε στο εξωτερικό (“Φωτογραφίες” του Β. Βασιλικού σε σκηνοθεσία Λητώς Τριανταφυλλίδου)», επεσήμανε η σκηνοθέτρια.
Μαθηματικές αλχημείες
Αναπόσπαστο στοιχείο της διοργάνωσης για ένατη χρονιά είναι και το Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος (28/8-6/9) που στόχο έχει την κατάρτιση και ανάδειξη νέων ηθοποιών. Με αυτόν τον τρόπο, το Φεστιβάλ Φιλίππων υπενθυμίζει αθόρυβα αλλά σταθερά τη δύναμη της περιφέρειας, σε μια χώρα που ο πολιτισμός συγκεντρώνεται ακόμα και τα καλοκαίρια στα μεγάλα αστικά κέντρα. «Μεγάλο μέρος της μέρας μας χάνεται σε μαθηματικές αλχημείες καθώς προσπαθούμε να λύσουμε μια οικονομική εξίσωση που με λογικούς όρους δεν βγαίνει. Αλλά επειδή – ως γνήσιοι θαυμαστές του Μίσσιου – αγαπάμε τα παράδοξα, επιμένουμε. Πιστεύουμε βαθιά στην αποκέντρωση και θέλουμε να κάνουμε τα πάντα ώστε το Φεστιβάλ Φιλίππων να παραμείνει ένας σημαντικός πόλος πολιτισμού στον Βορρά. Είναι χαρακτηριστικό πως σε όποιον αποκαλύπτουμε το ποσό του προϋπολογισμού μας πέφτει από τα σύννεφα, καθώς κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να γίνει όλο αυτό με τόσο λίγα χρήματα. Το ότι συμβαίνει οφείλεται κυρίως στους ανθρώπους που δουλεύουν για αυτό και δέχονται συχνά να υποπληρωθούν για να υπηρετήσουν το όραμα του φεστιβάλ. Αλλά αυτό, όσο και αν μας γεμίζει ευγνωμοσύνη, είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει», καταλήγει η Εύα Οικονόμου Βαμβακά.
