Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε πριν από 65 και πλέον χρόνια στο Κρεμλίνο, ανάμεσα στους τότε ηγέτες της Κίνας και της Σοβιετικής Ενωσης, Μάο Τσετούνγκ και Νικίτα Χρουστσόφ, υπενθυμίζουν ο συντάκτης της «La Repubblica» Ενρίκο Φραντσεσκίνι και ο αναλυτής των «Financial Times», Γκίντεον Ράχμαν. Αναρωτώμενοι, παράλληλα, εάν υπάρχουν - και ποιες - ομοιότητες και διαφορές με την εν εξελίξει επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ στη Μόσχα και τη συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η αλήθεια είναι ότι η σύγκριση που γίνεται δεν αφήνει πολλά περιθώρια παρανοήσεων: Παρά το γεγονός ότι ο Σι επαναλαμβάνει σήμερα με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο τη φράση του Μάο ότι «ο ανατολικός άνεμος επικρατεί έναντι του δυτικού» (η οποία διαψεύστηκε παταγωδώς στις δεκαετίες που ακολούθησαν, προτού επανέλθει στο προσκήνιο), οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στον κόσμο του σήμερα και εκείνον του 1957, όπως και στις σχέσεις των δύο χωρών, υπερτερούν σαφώς των ομοιοτήτων.
Οι αιτίες
Οι λόγοι είναι πολλοί. Αν τότε, για παράδειγμα, η ΕΣΣΔ βρισκόταν στη θέση του ισχυρού στη σχέση με την Κίνα, σήμερα οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί και η δεύτερη είναι εκείνη που διεκδικεί τον θρόνο της παγκόσμιας υπερδύναμης και έχει αναγορευτεί στη βασική απειλή για την κυριαρχία των ΗΠΑ. Αλλωστε, οι μοναδικοί τομείς στους οποίους υπερτερεί σήμερα η Ρωσία είναι το μέγεθος του πυρηνικού της οπλοστασίου (αν και η Κίνα αναπτύσσει το δικό της ραγδαία) και ο ορυκτός της πλούτος, ενώ την ίδια στιγμή εξαρτάται άμεσα και ολοένα περισσότερο από τη σύμμαχό της για να αντέξει οικονομικά απέναντι στις κυρώσεις.
Επίσης, ενώ τότε ήταν ο Μάο αυτός που έφτασε στη σοβιετική πρωτεύουσα προτάσσοντας την ανάγκη να τηρηθεί επιθετική (αν όχι πολεμική) στάση απέναντι στη Δύση, ενώ ο Χρουστσόφ έμοιαζε να ποντάρει στην ισχύ της ιδεολογίας και της οικονομίας της χώρας του και του μπλοκ του οποίου ηγούνταν, σήμερα η εικόνα μοιάζει αντίστροφη: Είναι ο Πούτιν αυτός ο οποίος έχει «σηκώσει το όπλο του» και ο Σι εκείνος που εμφανίζεται, έστω και υποκριτικά όπως υποστηρίζουν πολλοί, να έχει ενδυθεί τον μανδύα του ειρηνοποιού.
Αυτό που μένει να αποδειχθεί, σε τελική ανάλυση, είναι εάν η κατάληξη της σχέσης Σι και Πούτιν θα είναι ανάλογη εκείνης του Μάο με τον Χρουστσόφ. Οπως υπενθυμίζει η «La Repubblica», «μόλις δύο χρόνια μετά την επίσκεψη του Μάο στη Μόσχα, η σινοσοβιετική κρίση ήρθε στην επιφάνεια», που είχε ως αποτέλεσμα ο Χρουστσόφ να αποκαλέσει τον κινέζο ηγέτη «τυχοδιώκτη, παρεκκλίνοντα και εθνικιστή», αποσύροντας τους σοβιετικούς στρατιωτικούς συμβούλους από την Κίνα, ενώ από την πλευρά του το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας κατηγόρησε τον σοβιετικό ηγέτη ως «ρεβιζιονιστή».
Προφανώς, αυτό είναι το σενάριο που επιθυμεί η Δύση, όντας έτοιμη να εκμεταλλευτεί πιθανό ρήγμα όπως είχε κάνει το 1972, με την επίσκεψη-σφήνα του Ρίτσαρντ Νίξον στο Πεκίνο. Μόνο που σήμερα τα δεδομένα είναι διαφορετικά.
