Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Το τελευταίο κρούσμα προήλθε από την αστυνομία μόδας και η απόφανση στα κατά τόπους social media ήταν καταδικαστική: «με την εμφάνισή της στην επίδειξη μεγάλου οίκου καβάλα στ' άλογο η πλουσία Σαρλότ Κασιράγκι αναπαράγει στερεότυπα για τη σχέση μας με τα ζώα». Ή μήπως τελευταία νίκη του κινήματος ήταν η απομάκρυνση του έφιππου Τέντι Ρούζβελτ από την είσοδο του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας; Λάδι στη φωτιά έριξε και ο ηθοποιός Πίτερ Ντίνκλατζ, ο οποίος πίστωσε στην Disney τη λατινοαμερικανίδα πρωταγωνίστρια στο ριμέικ της «Χιονάτης», αλλά της χρέωσε ότι «συνεχίζει να λέει αυτήν την απίστευτα οπισθοδρομική ιστορία με επτά νάνους που ζουν όλοι μαζί σε μια σπηλιά».
Πιο πριν ήταν το «Οσα παίρνει ο άνεμος», που έπρεπε να κατεβεί προσωρινά από συνδρομητική πλατφόρμα, για να επανέλθει με συμπληρωματικές επεξηγήσεις κατά του ρατσισμού (λόγω των στερεοτύπων για τον Νότο που αναπαρήγε το κραταιό Χόλιγουντ). Πριν από αυτό υπέστη τις κυρώσεις της ακύρωσης η συγγραφέας Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, όταν συμφώνησε με τον ορισμό του βιολογικού φύλου. Και πιο πριν τα αγάλματα των Τσώρτσιλ, Οδυσσέα Γκραντ, Ρούζβελτ, πάνω στα οποία η διεθνής του αντισυστημισμού επένδυσε την κατά φαντασία επανάσταση. Για την ατζέντα του σύγχρονου «cancelling» δεν αρκεί να αποκηρύσσεις τον ρατσισμό, τον σεξισμό και την ομοφοβία. Πρέπει να διαδηλώνεις την αντίθεση προς τη «λευκότητα» ή την ευρωπαϊκή ιστορία και τους ιδρυτικούς πατέρες της, ακόμη και να προβαίνεις σε δημόσιο αυτομαστίγωμα. Κι έτσι αυτό που ξεκινάει ως μηχανισμός αυτοπροστασίας του κοινωνικού συνόλου - το πλαίσιο λειτουργίας της πολιτικής ορθότητας, χωρίς αρνητικό ή θετικό πρόσημο - καταλήγει σε κάθαρση της μεγάλης Ιστορίας. Οι προϋποθέσεις για να φτάσει κανείς στην υπερβολή είναι πάνω κάτω ίδιες: ο δυτικός πολιτισμός είναι η επικράτεια του Κακού, μία αδιατάρακτη συνέχεια ρατσισμού, αποικιοκρατίας, δολοφονιών και βιασμών, οι λευκοί δυνατοί καταπιέζουν τα θύματα, παντού υπάρχει μια υπερδομή που καταδιώκει «εμάς». Ο κόσμος χωρίζεται σε άσπρο και μαύρο, η ηθική περνάει στην πλευρά των «ηττημένων» ως ηθικολογία, οι αλήθειες είναι απόλυτες.
Το σύνολο των εννοιών που επικαλείται ο woke μεσσιανισμός, γράφει ο καναδός κοινωνιολόγος Mathieu Bock - Côté στην άρτι εκδοθείσα «Φυλετιστική επανάσταση» (Εναλλακτικές εκδόσεις, μτφ. Στράτος Ιωαννίδης), «στρέφεται γύρω από την κριτική του λευκού άνδρα, του μεγάλου σατράπη της Δύσης που ενσαρκώνει τον διάβολο στην ιστορία, όπως διδάσκουν οι whiteness studies (σπουδές λευκότητας)... Ηρθε λοιπόν η σειρά του να παίξει τον πρώτο ρόλο στη μεγάλη παγκόσμια ιστορία του αποδιοπομπαίου τράγου, ώστε να εξηγηθεί ο ρατσισμός, ο σεξισμός, ο σπισισμός, οι κοινωνίες ανισότητας ακόμα και η κλιματική κρίση». Η τελευταία καταγγελία προέρχεται από έγγραφο της Greenpeace Canada και ο συγγραφέας το προσθέτει στα δεκάδες άλλα παραδείγματα που συγκεντρώνει στο βιβλίο του.
ΕΝΑΝΤΙΟΝ (ΓΕΝΙΚΩΣ). Στο όνομα της «αφυπνιστικής» αποδόμησης στόχοι γίνονται ο Βικτόρ Σελσέρ, εκ των πρωτεργατών στην κατάργηση της δουλείας στη Γαλλία, ο Βίκτορ Ουγκό, ο Γκάντι, ακόμη και η Μικρή Γοργόνα στην Κοπεγχάγη, με τη ρετσινιά του «ρατσιστικού ψαριού». Σε ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, το περίφημο «πρόταγμα 1619», που ξεκίνησε η Νικόλ Χάνα - Τζόουνς στο περιοδικό των «New York Times», υποδεικνύει ότι η ιδρυτική πράξη της αμερικανικής ιστορίας είναι η άφιξη των θυμάτων του δουλεμπορίου στις βρετανικές αποικίες. Ο ρατσισμός, δηλαδή, που θεωρούνταν - δικαίως - ως μια διαστροφή του αμερικανικού ιδεώδους, πλέον θεωρείται ολοένα και περισσότερο ως η αποκάλυψη της βαθύτερης φύσης των ΗΠΑ. Αλλο παράδειγμα: το καλοκαίρι του 2020, η καθηγήτρια Patricia Simon κατηγορήθηκε ότι λαγοκοιμόταν κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης εργασίας μέσω του Zoom, αφιερωμένης στην καταπολέμηση του ρατσισμού, και μεταβλήθηκε σε στόχο σχεδόν δύο χιλιάδων ανθρώπων που απαιτούσαν την απόλυσή της με επιστολή. «Εχει έρθει η ώρα για τη θεατρική μετάνοια και τη δημόσια εξομολόγηση των "προνομίων"» σχολιάζει ο συγγραφέας.
Κανένα άλλο, όμως, παράδειγμα δεν αποτυπώνει καλύτερα την έκταση της φαντασίωσης ηθικού καθαρμού από εκείνο που παραθέτει ο Bock - Côté και αφορά το νομοσχέδιο του σκωτσέζου υπουργού Δικαιοσύνης Humza Yousab τον Οκτώβριο του 2020. Οι εκφράσεις που απαγορεύονταν στη δημόσια ζωή θα έπρεπε στο εξής να απαγορεύονται και στον ιδιωτικό χώρο: αυτή ήταν η πρόταση στο επίκεντρο του νομοσχεδίου «Για τα εγκλήματα μίσους και τη δημόσια τάξη» ορίζοντας ότι κάθε άτομο θα παρακολοθείται το σπίτι του και θα πρέπει να προνοεί ώστε να μην παρασύρεται σε επιλήψιμα ξεσπάσματα. Ο υπουργός παρουσίασε τη βασική θέση υπό τη μορφή ερωτήματος: γιατί οι απαγορευμένες στην τηλεόραση ή το καφενείο εκφράσεις να επιτρέπονται στα σπίτια; Ο λόγος μίσους απαγορεύεται παντού και πάντα και μάλιστα με ένα άρθρο, θα μπορούσε να αντιτείνει κανείς. Αλλά είναι αργά. Ο νόμος ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 2021. Είναι σίγουρο ότι οι εγχώριοι σταυροφόροι της Αφύπνισης επιχαίρουν. Φαίνεται ξεκάθαρα άλλωστε στον πολιτισμένο λόγο, την απουσία εχθροπάθειας και τα χάσταγκ που στρέφονται εναντίον του πρωθυπουργού. Στη Σκωτία πάλι αναμένονται οι πρώτοι θαμώνες από κάποιο πάρτι που μπορούν πλέον να καταγγείλουν στην αστυνομία τα καλαμπούρια του οικοδεσπότη που τους φάνηκαν απρεπή.
