Η σύγκρουση των δύο Αμερικών

«Δεν υπάρχει μια φιλελεύθερη Αμερική και μία συντηρητική Αμερική· είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής» είχε πει ο Μπαράκ Ομπάμα το 2004. «Παρότι είμαι ένας Δημοκρατικός υποψήφιος, θα είμαι ένας αμερικανός πρόεδρος» διαβεβαίωσε φέτος ο Τζο Μπάιντεν. Και οι δύο Δημοκρατικοί μίλησαν για ενότητα, οι φετινές προεδρικές εκλογές, ωστόσο, επιδείνωσαν τα ρήγματα της αμερικανικής κοινωνίας: μια βαθιά πόλωση που ο βετεράνος δημοσιογράφος Καρλ Μπέρνσταϊν περιέγραψε ως έναν ψυχρό εμφύλιο πόλεμο.

Κάποιοι φοβούνται πως μια νέα νίκη του Ντόναλντ Τραμπ θα διαλύσει το έθνος. Λίγοι ωστόσο τρέφουν ψευδαισθήσεις πως μια νίκη του Τζο Μπάιντεν θα αποστραγγίξει το δηλητήριο μέσα σε μια νύχτα. Ο Τραμπ και ο τραμπισμός θα επιμείνουν, ίσως σε μία ακόμα πιο ωμή και οργισμένη μορφή, κακοφορμίζοντας στην αντιπολίτευση. Τα οικονομικά, κοινωνικά και φυλετικά ρήγματα προϋπήρχαν του 45ου προέδρου και θα επιζήσουν αυτού.

Ο διχασμός και ο διχαστικός λόγος υπήρξαν σήμα κατατεθέν της εποχής Τραμπ: γυναίκα εναντίον άνδρα, μαύρος εναντίον λευκού, νέος εναντίον γέρου, φιλελεύθερος εναντίον συντηρητικού, άστυ εναντίον περιφέρειας, Χόλιγουντ εναντίον ενδοχώρας, πτυχιούχος πανεπιστημίου εναντίον ανειδίκευτου εργάτη, υπέρμαχος εναντίον πολέμιου του δικαιώματος στην άμβλωση, ένστικτο εναντίον επιστήμης, χίπστερ εναντίον κυνηγού.

Το 2016, ο Τραμπ κέρδισε το 76% των κομητειών όπου υπήρχε κάποιο Cracker Barrel, ένα εστιατόριο που προσφέρει σπιτικό φαγητό του Νότου στους διαπολιτειακούς αυτοκινητόδρομους, και μόλις το 22% των κομητειών όπου υπήρχε κάποιο Whole Foods, μία πανεθνική αλυσίδα σουπερμάρκετ βιολογικών προϊόντων. Σύμφωνα με το Cook Report, αυτό το χάσμα του 54% ήταν μόλις 19% στις εκλογές του 1992.

Οι τάσεις αυτές αντανακλούν το πόσο καλά τα έχουν πάει οι Δημοκρατικοί σε πόλεις με νέο και ποικιλόμορφο πληθυσμό, την ώρα που οι Ρεπουμπλικανοί αντλούν στήριξη από τις μικρές πόλεις και τις αγροτικές περιοχές με μεγαλύτερους σε ηλικία λευκούς ψηφοφόρους. Ο Τραμπ κέρδισε 2.584 κομητείες στις εκλογές του 2016, η Χίλαρι Κλίντον μόλις 472 - οι οποίες όμως εκπροσωπούσαν σχεδόν τα δύο τρίτα της αμερικανικής οικονομικής παραγωγής.

Οποιος βρέθηκε στην Ουάσιγκτον την ημέρα της ορκωμοσίας, τον Ιανουάριο του 2017, έβλεπε δύο ασυμβίβαστες πολιτικές φυλές να κυκλώνει η μία την άλλη επιφυλακτικά, κρατώντας ως επί το πλείστον αποστάσεις, αλλά ενίοτε ανταλλάσσοντας πικρές κουβέντες. Ταξιδεύοντας κάποιος μεταξύ Σεντ Λούις και Σαν Φρανσίσκο ή μεταξύ Μίσιγκαν και Μανχάταν, νιώθει σαν να «διασχίζει διαστάσεις και τρόπους ζωής αντί για μερικές ζώνες ώρας», δήλωσε πέρυσι στην «Guardian» o Δημοκρατικός προεδρικός υποψήφιος Αντριου Γιανγκ.

Ο Μπάιντεν έχει στην Ουάσιγκτον μακρά ιστορία διακομματικής συνεργασίας. «Πιστεύω πως, από χαρακτήρα, είναι θεραπευτής» λέει ο βετεράνος δημοσιογράφος Μπομπ Γούντγουορντ. «Αν εκλεγεί, θα καλέσει στον Λευκό Οίκο τους Ρεπουμπλικανούς ηγέτες, ιδιαίτερα από τη Γερουσία, και θα πει "ας μην κοιτάμε πίσω, ας κοιτάξουμε μπροστά, τι χρειάζεται η χώρα;". Θα μπορούσα να φανταστώ τον Μπάιντεν ακόμα και να δίνει χάρη στον Τραμπ για τα οποιαδήποτε εγκλήματα έχουν γίνει».

Ενας ηττημένος Τραμπ, ωστόσο, θα συνεχίσει να δίνει τη δική του μάχη από την πολιτική εξορία ενώ ο γιος του, ο Ντον Τζούνιορ, μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για το Ρεπουμπλικανικό χρίσμα το 2024. «O Τραμπ», λέει ο Μάικλ Στιλ, σύμβουλος στο αντι-τραμπικό Lincoln Project, «θα είναι ένας κακός μπελάς για τον Τζο Μπάιντεν και θα συνεχίσει τη μονομερή του βεντέτα με τον Μπαράκ Ομπάμα. Θα τουιτάρει και θα γκρινιάζει και θα διαμαρτύρεται για το πώς του έκλεψαν τη νίκη, και θα συνεχίσει να συνδαυλίζει αυτή τη φωτιά μεταξύ του σκληρού πυρήνα των υποστηρικτών του». Η σύγκρουση των δύο Αμερικών θα γίνει χειρότερη προτού καλυτερεύσει.

Ο Ντέιβιντ Σμιθ είναι ο επικεφαλής των ανταποκριτών της «Guardian» στην Ουάσιγκτον