Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η κρίση του COVID-19 αποκάλυψε ότι οι τράπεζες δεν αποτελούν μέρος του προβλήματος μιας αλλαγής, αλλά μέρος της λύσης. Μέχρι στιγμής έχουν αποδειχθεί ανθεκτικές, κυρίως ως αποτέλεσμα των αυστηρότερων κεφαλαιακών απαιτήσεων και ρευστότητας που τους επιβλήθηκαν μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση 2007-09. Σήμερα οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τράπεζες για τη διοχέτευση κεφαλαίων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που πλήττονται από την οικονομική καταστροφή της πανδημίας.
Επιπλέον, οι κυβερνήσεις έχουν εφαρμόσει προσωρινό μορατόριουμ για την εφαρμογή αυστηρότερων κανονιστικών και εποπτικών προτύπων. Οι τράπεζες έχουν τώρα την ευκαιρία να αντιστρέψουν τη ζημιά που υπέστησαν στη φήμη τους κατά την προηγούμενη οικονομική κρίση.
Ομως τα προβλήματά τους δεν έχουν τελειώσει εν μέρει, επειδή η κρίση θα αυξήσει απότομα τον όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επιπλέον, όπως επισημαίνει μια πρόσφατη έκθεση που συνέγραψα, η πανδημία θα εντείνει τις προϋπάρχουσες πιέσεις - ιδίως τα χαμηλά επιτόκια και την ψηφιακή αλλαγή - στην κερδοφορία των τραπεζών. Η ψηφιοποίηση των τραπεζών θα προχωρήσει τώρα γρήγορα, επειδή τόσο οι τράπεζες όσο και οι πελάτες έχουν συνειδητοποιήσει ότι μπορούν να λειτουργούν και να λειτουργούν εξ αποστάσεως με ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο. Η επακόλουθη αύξηση των επενδύσεων στην τεχνολογία της πληροφορίας θα καταστήσει τα εκτεταμένα δίκτυα καταστημάτων πολλών τραπεζών ξεπερασμένα νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν, ιδίως στην Ευρώπη. Αυτό θα απαιτήσει μια βαθιά αναδιάρθρωση του τομέα. Οι τράπεζες μεσαίου μεγέθους θα υποφέρουν, επειδή θα δυσκολευτούν να πετύχουν αποδοτικότητα κόστους και να κάνουν τις τεχνολογικές επενδύσεις που απαιτούνται στο νέο περιβάλλον. Αν και η ενοποίηση θα μπορούσε να προσφέρει διέξοδο, ενδέχεται να προκύψουν πολιτικά εμπόδια στις διασυνοριακές συγχωνεύσεις, καθώς οι κυβερνήσεις γίνονται πιο προστατευτικές στα εθνικά τραπεζικά συστήματα. Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, όπου ο τραπεζικός εθνικισμός έχει αυξηθεί (με εξαίρεση το Ηνωμένο Βασίλειο), η εγχώρια ενοποίηση φαίνεται πιο πιθανή.
Επίσης η απάντηση στην τρέχουσα κρίση θα επεκτείνει τα όρια της παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών ειδικά στην Ευρώπη, όπου η βιωσιμότητα του κρατικού χρέους μπορεί να γίνει ένα ακόμη πιο σημαντικό θέμα μεσοπρόθεσμα. Επιπλέον, η κρίση θα δοκιμάσει την τραπεζική ένωση της ευρωζώνης, η οποία παραμένει ημιτελής χωρίς κοινή ασφάλιση καταθέσεων. Οι τράπεζες έχουν την ευκαιρία να βελτιώσουν την πληγείσα δημόσια εικόνα τους με εποικοδομητικό ρόλο στην άμβλυνση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Αλλά με τον COVID-19 να επιταχύνει την ψηφιοποίηση και την αναδιάρθρωση του τομέα, το μέλλον τους θα μπορούσε σύντομα να γίνει πιο αβέβαιο.
Ο Ξαβιέ Βιβ είναι καθηγητής Οικονομικών στην IESE Business School
