Πώς επηρεάζει η άσκηση το ανοσοποιητικό;

Η άσκηση βοηθάει τα σώματά μας να παλέψουν τις μολύνσεις ή τα κάνει ευάλωτα στους ιούς που παραμονεύουν στη γωνία; Το ερώτημα αυτό στην εποχή του κορωνοϊού αποκτάει νέα βαρύτητα αλλά ευτυχώς για όλους μπορεί να απαντηθεί χάρη σε πρόσφατες έρευνες που μας δείχνουν τον δρόμο. Σύμφωνα λοιπόν με τα τελευταία συμπεράσματα επιστημόνων, η γυμναστική όχι μόνο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αλλά βοηθάει στη θωράκισή του απέναντι σε οποιουδήποτε είδους λοιμώξεις. Ακόμα και η παραμικρή άσκηση μπορεί να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση του οργανισμού κι άρα να του δώσει ένα επιπλέον όπλο για να παλέψει με τα μικρόβια και να βγει νικητής.

Κάποιες έρευνες, δεν σταματούν μόνο στα οφέλη της άσκησης αλλά υποδεικνύουν και την ποσότητά της ή ακόμα και το είδος της ώστε να έχει καλύτερα αποτελέσματα για το ανοσοποιητικό σύστημα. Παραδόξως, ουκ εν τω πολλώ το ευ και κυρίως όταν αυτό γίνεται σε γυμναστήρια που όπως φαίνεται και από τα πρόσφατα κρούσματα μπορούν να γίνουν παγίδες λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης μικροβίων που έχουν. Μια όπως φαίνεται αποτελεσματική μέθοδος ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ο Μαραθώνιος. Κόντρα σε κάποιες έρευνες όπως αυτή του Πανεπιστημίου του Μπαθ στην Αγγλία το 2018 που ήθελε το αγώνισμα «ν' αυξάνει τα περιστατικά λοιμώξεων ανάμεσα στους δρομείς τις ημέρες ή εβδομάδες μετά τον αγώνα», νέες απέδειξαν ότι οι μαραθωνοδρόμοι όπως και οι υπόλοιποι αθλητές σπορ αντοχής στην πραγματικότητα αρρωσταίνουν λιγότερο. Κι αυτό φυσικά οφείλεται στο καλό ανοσοποιητικό τους σύστημα που δεν καταρρέει μετά την άσκηση αλλά βελτιώνεται ακόμα περισσότερο.

Σε παρόμοιο συμπέρασμα είχε καταλήξει και μια παλιότερη έρευνα, του 2005 που επιστράτευσε αντί για δρομείς, ποντίκια. Ολα εκείνα τα ζωάκια που περπατούσαν για σχεδόν 30 λεπτά καθημερινά επί μία εβδομάδα, είχαν περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης από τα υπόλοιπα που έμεναν ακίνητα στα κλουβιά τους. Την ίδια στιγμή, άλλη έρευνα έδειξε πως ναι μεν όσοι ασκούνται μπορεί περιοδικά να έχουν πτώση στην υγεία τους αμέσως μετά τη γυμναστική, ωστόσο στη συνέχεια η κατάστασή τους βελτιώθηκε σημαντικά. Συγκεκριμένα, η θεωρία αυτή που έγινε γνωστή ως «ανοιχτό παράθυρο» και αναπτύχθηκε χάρη σε πειράματα τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους θέλει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος να κατακλύζουν το αίμα μετά από μια δύσκολη προπόνηση. Στη συνέχεια, ωστόσο, εξαφανίζονται, εξαιτίας του σοκ της άσκησης αφού ουσιαστικά το σώμα τα οδηγεί σε αφανισμό. Η διαδικασία όμως ευτυχώς για τον οργανισμό δεν σταματάει εδώ. Κατά την αποκατάσταση του κορμιού, τα επίπεδα των νέων κυττάρων αυξήθηκαν κατακόρυφα και πλημμύρισαν με τη σειρά τους το αίμα. Ετσι, οι επιστήμονες παρατήρησαν πως δεν είχαν πεθάνει απλώς είχαν ταξιδέψει σε μέρη που υπήρχαν ήδη προβλήματα μέσα στα όργανα κι είχαν πολεμήσει τους εισβολείς ιούς, επιστρέφοντας τελικά νικητές στο αίμα. Μετά από λίγες ώρες πήραν και πάλι την κανονική τους θέση στη ροή του αίματος, σφραγίζοντας καλύτερα το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.

Αντιστοίχως και σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε πέρυσι στην Ευρωπαϊκή Επιθεώρηση Φυσιολογίας, τα πειραματόζωα που βρίσκονταν σε καλή φυσική κατάσταση κι έρχονταν σε επαφή με ιούς αμέσως μετά την άσκησή τους, πολέμησαν καλύτερα τους εισβολείς από εκείνα που ακολουθούσαν καθιστικό πρόγραμμα ζωής. Η ανάλυση έδειξε ότι επειδή τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ήταν πιο κινητικά, περικύκλωσαν τις παθογένειες κατάφεραν να είναι πιο αποτελεσματικά. Αντίθετα, τα άλλα ζώα που δεν ήταν τόσο δραστήρια, είδαν τα κύτταρά τους να διαλύονται ανάμεσα στους ιστούς και να μην παλεύουν τους ιούς.

Αν θέλουμε να καταλήξουμε σε ένα γενικό συμπέρασμα, μπορούμε να πούμε ότι η άσκηση σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συνδεθεί με την ανάπτυξη προβλημάτων από ιούς. Αντίθετα, δίνει καλό πουσάρισμα στον οργανισμό για να αντιμετωπίσει τα όποια προβλήματα έρθουν. Προσοχή όμως: προτεραιότητα έχουν πάντα όλοι οι κανονισμοί υγιεινής.