Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Στα τέλη του 2019, ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού (Covid-19) αναγνωρίσθηκε στην Κίνα. Η μετάδοσή του υπήρξε ραγδαία και έχει λάβει πλέον τον χαρακτηρισμό της «πανδημίας» (ΠΟΥ 11.03.20). Από εκείνη τη στιγμή η ζωή μας άλλαξε ριζικά, αφήσαμε πίσω τον τρόπο ζωής που ξέραμε, αρχίσαμε να λειτουργούμε με κανόνες περιοριστικούς και δύσκολους, η ξεγνοιασιά έγινε άγνωστη λέξη, κι ό,τι μας ευχαριστούσε παρελθόν. Αγώνας επιβίωσης μπροστά σε κάτι αόρατο, παντοδύναμο, εχθρικό. Οι ιοί και τα μικρόβια είναι πανάρχαιες και επικίνδυνες απειλές για τον ανθρώπινο οργανισμό και η φυσική εξέλιξη ήταν αναγκασμένη να δημιουργήσει μηχανισμούς άμυνας για τη διατήρηση της ζωής. Εφτιαξε δυο συστήματα γι' αυτόν τον σκοπό: το ανοσοποιητικό στο οποίο έχει ανατεθεί η μάχη με τον «εισβολέα», και το μεταβολικό σύστημα το οποίο τροφοδοτεί το ανοσοποιητικό με ενέργεια ώστε να τα βγάλει πέρα με επιτυχία. Για να εξασφαλισθεί η επιβίωση, τα δυο συστήματα πρέπει να λειτουργούν υπό το πρίσμα εξαιρετικά συντονισμένης συνεργασίας, με κύριο διαμεσολαβητή την ινσουλίνη.
Στον διαβήτη η έκκριση και η δράση της ινσουλίνης υστερούν σημαντικά με αποτέλεσμα την υπεργλυκαιμία, τη μεταβολική απορρύθμιση και τη δημιουργία επιπλοκών από το καρδιαγγειακό σύστημα, τα νεύρα και τους νεφρούς, καταστάσεις οι οποίες αποδιοργανώνουν και επιβαρύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο, ο διαβήτης στο σύνολό του θεωρείται ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για βαρύτερη έκβαση της νόσου στην πανδημία που εξελίσσεται. Πρέπει επίσης να τονισθεί ότι στις λοιμώξεις, τα άτομα με διαβήτη κατά κανόνα απορρυθμίζονται ανεξάρτητα από το επίπεδο της ρύθμισης που είχαν πριν αρρωστήσουν, και απαιτούνται ειδικοί και προσεκτικοί χειρισμοί στη θεραπευτική τους διαχείριση.
Ιδιαίτερα υψηλός είναι ο κίνδυνος για σοβαρότερη έκβαση της νόσου από Covid-19 στον διαβήτη τύπου 1, ο οποίος ανήκει στα αυτοάνοσα νοσήματα. Τα άτομα αυτά έχουν χάσει τη δυνατότητα έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας και βρίσκονται σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη μεταβολική ισορροπία. Στηρίζονται αποκλειστικά στην εξωγενή χορήγηση ινσουλίνης και παρουσιάζουν συχνές και μη ελεγχόμενες υπογλυκαιμίες και υπεργλυκαιμίες. Αποτέλεσμα είναι να απορρυθμίζονται εύκολα εάν νοσήσουν και να οδηγούνται σε κετοξέωση, κατάσταση ιδιαίτερα επικίνδυνη για τη ζωή αν εξελιχθεί. Τονίζεται ότι ο διαβήτης τύπου 1 δεν είναι πλέον «προνόμιο» μόνο των νεαρών ηλικιών αλλά εμφανίζεται συχνά και σε μεγάλες ηλικίες, γεγονός το οποίο μπορεί να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την έκβαση σε νόσηση από τον Covid-19.
Ο διαβήτης τύπου 2 αφορά συνήθως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, αν και παρουσιάζεται πλέον και σε πολύ νεαρές ηλικίες. Για άτομα με τον τύπο αυτό του διαβήτη που λαμβάνουν αντιδιαβητικές αγωγές και είναι καλά ρυθμισμένοι, τα αποθέματα ινσουλίνης στο πάγκρεας είναι σχετικά επαρκή και συνήθως δεν δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα κατά τη διάρκεια οξείας νόσου. Αν συνυπάρχουν όμως συνοσηρότητες, όπως καρδιαγγειακή/χρόνια νεφρική νόσος και νευροπάθεια (πράγμα όχι σπάνιο) αυξάνει κατά πολύ ο κίνδυνος σοβαρής έκβασης σε λοίμωξη από τον Covid-19.
Οσον αφορά την προφύλαξη, για τα άτομα με διαβήτη ισχύουν οι γενικοί κανόνες με μεγαλύτερη όμως προσήλωση. Σημαντικά επιπλέον μέτρα προφύλαξης από τη νόσο είναι όσα ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα: επαρκής ενυδάτωση, φυσική δραστηριότητα, κατανάλωση τροφών ή ροφημάτων πλούσιων σε αντιοξειδωτικά (φρούτα, λαχανικά, πράσινο τσάι), μείωση της παχυσαρκίας, επαρκής και καλός ύπνος, διακοπή του καπνίσματος, ιδιαίτερα καλή ρύθμιση του σακχάρου και αποφυγή υπογλυκαιμιών.
Ο Covid-19 είναι εξαιρετικά μεταδοτικός με πολλές ακόμα άγνωστες πτυχές της συμπεριφοράς του μετά την είσοδό του στον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη όταν προτείνονται μέτρα προστασίας των «ευπαθών ομάδων» και συγκεκριμένα των ατόμων με διαβήτη, και να μην κατηγοριοποιούνται σε «ρυθμισμένους» και «αρρύθμιστους» πράγμα το οποίο, εκτός των άλλων, είναι πρακτικά αδύνατο να τεκμηριωθεί με απλούς και αποδεδειγμένα αναποτελεσματικούς τρόπους.
Ο Γεώργιος Δ. Δημητριάδης είναι ομότιμος καθηγητής Παθολογίας, πρόεδρος Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας
