Ο Χένρικ, ο Φίλιπ και ο Γιάκομπ Ινγκεμπριγκτσεν από τη Νορβηγία είναι όλοι τους εκπληκτικοί αθλητές μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων. Ανάμεσα στα πολλά επιτεύγματά τους είναι ότι και οι τρεις έχουν υπάρξει ευρωπαίοι πρωταθλητές στα 1.500 μ. (ο Γιάκομπ το 2018, ο Φίλιπ το 2016 και ο Χένρικ το 2012), ενώ έχουν ατομικά ρεκόρ στα 5.000 μ. 13:15.38, 13:11.75 και 13:02.03 αντίστοιχα. Και είναι πολλοί εκείνοι που περιμένουν να δουν τι θα κάνουν σε λίγες μέρες στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στην Ντόχα.
Η αναλυτική έρευνα σε προπονητικά δρομικά προγράμματα και στα αποτελέσματά τους δεν είναι κάτι που συναντά κανείς συχνά. Ωστόσο, η οικογένεια των πρωταθλητών αποκάλυψε τις μεθόδους προπόνησής τους καθώς και λεπτομέρειες της καθημερινής τους ζωής στον ερευνητή Λέιφ Ινγκε Τζέλτα του Τμήματος Επιστήμης της Αγωγής και του Αθλητισμού στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο του Σταβάνγκερτ, ο οποίος ήταν περίεργος να εξετάσει πώς η οικογενειακή τους ζωή συνδυάζεται με την προπόνησή τους και αποφέρει τα μέγιστα στον στίβο.
Σε πρόσφατη επιστημονική δημοσίευσή του στη «Διεθνή Επιθεώρηση Αθλητικών Επιστημών και Προπονητικής», ο Τζέλτα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «μια ενεργή παιδική ηλικία, μια σταδιακή πρόοδος στον προπονητικό όγκο, η καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης, ο μεγάλος όγκος προπόνησης πάνω και πέρα από το αναερόβιο κατώφλι καθώς και η προσεκτική παρακολούθηση και ρύθμιση της έντασης της προπόνησης έφεραν αυτούς τους αδελφούς σε κορυφαίο διεθνές επίπεδο στις αποστάσεις». Τα τρία αδέλφια, σχολιάζει το περιοδικό «Canadian Runner», προπονούνται σκληρά, μα και έξυπνα, ο εβδομαδιαίος όγκος χιλιομέτρων τους φτάνει κατά μέσο όρο τα 140 - 160 χλμ. με 23% - 25% των τρεξιμάτων τους αναερόβιο κατώφλι ή πάνω από αυτό, ενώ από ό,τι φαίνεται καταφέρνουν να αποφεύγουν τους τραυματισμούς.
Από μικροί στα βάσανα
Ο Χένρικ (τώρα 28 ετών), ο Φίλιπ (26) και ο Γιάκομπ (19) μεγάλωσαν σε μια οικογένεια (και μια κουλτούρα) που ενθάρρυνε, ίσως και να «επέβαλε» συμμετοχή σε πλήθος αθλημάτων. Και τα τρία αγόρια έπαιζαν από μικρή ηλικία ποδόσφαιρο, έκαναν σκι αντοχής και στίβο. Ομως οι δύο μεγαλύτεροι δεν είχαν επικεντρωθεί στο τρέξιμο μέχρι τα 17 τους. Από αυτό το σημείο κι έπειτα αύξησαν σταδιακά τα εβδομαδιαία χιλιόμετρά τους, όλα κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του πατέρα τους και προπονητή τους Γκερτ Ινγκεμπριγκτσεν. Συγκεκριμένα, ο μπαμπάς παρακολουθούσε και κατέγραφε την καρδιακή τους συχνότητα σε όλες τις προπονήσεις, όπως και τη συσσώρευση γαλακτικού οξέος στο αίμα σε όλες τις διαλειμματικές!
Ο μικρότερος, ο Γιάκομπ, άρχισε να προπονείται συστηματικά στον στίβο από τα 7 του - έκανε σπριντ, εμπόδια και άλματα. Συμμετείχε επίσης αγωνιστικά σε κούρσες σκι αντοχής από παιδάκι. Σε αντίθεση με τους αδελφούς του που έκαναν πιο «γενική» προπόνηση ως παιδιά, εκείνος ήταν από μικρός σπεσιαλίστας. Ενδεχομένως επωφελήθηκε περισσότερο έχοντας ως παράδειγμα δύο μεγαλύτερους αδελφούς - αφοσιωμένους αθλητές κατά τη διάρκεια της δικής του παιδικής ηλικίας, σχολιάζει ο αμερικανός προπονητής Αμπι Μπούτφοτ στην ιστοσελίδα PodiumRunner.com.
Οι αδελφοί Ινγκεμπριγκτσεν φαίνεται να κάνουν προπόνηση με διαφορετικό τρόπο από πολλούς δρομείς. Δεν κάνουν π.χ. συνεχόμενα τέμπο. Αντίθετα, κάνουν διαλειμματικές 2.000 - 3.000 μέτρων με τον πατέρα τους πάντα εκεί να μετρά τα επίπεδα γαλακτικού οξέος τους. Αυτό τους εμποδίζει από το να προπονούνται υπερβολικά σκληρά - μια παγίδα στην οποία είναι εύκολο κανείς να πέσει. Αυτά τα κομμάτια αποτελούν και το 23% - 25% του εβδομαδιαίου όγκου προπόνησής τους. Ο «κέρβερος» μπαμπάς - κόουτς δεν τους αφήνει να ξεφεύγουν από έναν ρυθμό στο 82% - 92% της μέγιστης καρδιακής τους συχνότητας.
Οικογένεια «τρελαμένη»
με τα σπορ
Στην πραγματικότητα, υπάρχουν επτά αδέλφια Ινγκεμπριγκτσεν - έξι αγόρια και ένα κορίτσι. Η μητέρα τους είναι κι εκείνη (ερασιτέχνιδα) δρομέας αναψυχής και τρέχει κατά καιρούς σε αγώνες, ενώ η 13χρονη αδελφή τους ασχολείται επίσης με τον αθλητισμό και τρέχει με τα μεγαλύτερα αδέλφια της. Ετσι λοιπόν, πράγματι, οι τρεις αδελφοί μεγάλωσαν μαζί και προπονούνταν μαζί κάθε μέρα, αλλά η υποστήριξη στις προσπάθειές τους σαφώς ξεπερνά το γεγονός ότι απλά ζουν και τρέχουν παρέα. Για την οικογένεια Ινγκεμπριγκτσεν, η ζωή περιστρέφεται γύρω από τον αθλητισμό.
«Η μητέρα και ο πατέρας τους υπογραμμίζουν ότι αυτοί οι τρεις αδελφοί ήταν πάντα εξαιρετικά αποφασισμένοι, ότι λατρεύουν να κοντράρονται και ότι έχουν πολύ υψηλή αυτοπεποίθηση» αναφέρει ο ερευνητής Λέιφ Ινγκε Τζέλτα. «Εχουν πάντα την ικανότητα να θέτουν υψηλούς αλλά ρεαλιστικούς στόχους και οδηγούνται από ό,τι έχουν πετύχει και ό,τι έχουν βάλει στόχο. «Εχουν μάθει από παιδιά ότι δεν υπάρχει εύκολος τρόπος για την κορυφή» λέει η μητέρα τους, Τόνε Τόνεσεν. «Ποτέ δεν "κλέβουν" και προπονούνται καθημερινά. Ακόμα και την ημέρα του γάμου τους, τόσο ο Χένρικ όσο και ο Φίλιπ έκαναν κανονικά την προπόνησή τους!».
Με την έρευνά του, ο Τζέλτα ενισχύει άλλες μελέτες που έχουν υποστηρίξει ότι η αθλητική επιτυχία δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο σε προπονητικά προγράμματα ή στη γενετική προδιάθεση, αλλά εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος (δηλαδή ένα περιβάλλον που υποστηρίζει ιδιαίτερα την αθλητική επιτυχία, όπως η οικογένεια των Ινγκεμπριγκτσεν, υψηλά επίπεδα αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης, ικανότητα διαχείρισης όλου του στρες που σχετίζεται με τη συμμετοχή σε διεθνείς αγώνες και απόλυτη συγκέντρωση. Υπάρχουν προφανώς πολλές εξαιρέσεις στον κανόνα, αλλά το συμπέρασμα για την κατακόρυφη επίτευξη αθλητικής επιτυχίας φαίνεται να είναι ένα: επιλέξτε την οικογένειά σας καλά...
Τα εννέα «μυστικά» των Ινγκεμπριγκτσεν
1 Ηταν εξαιρετικά τυχεροί με το μείγμα των γονιδίων τους. Φαίνεται ότι έχουν γεννηθεί με ταλέντο για αθλήματα αντοχής.
2 Εχουν μεγαλώσει σε μια οικογένεια που τους τόνωσε από μικρή ηλικία για να είναι πολύ δραστήριοι στον αθλητισμό.
3 Εχουν προπονηθεί πολύ από νεαρή ηλικία.
4 Εχουν αυξήσει σταδιακά τον όγκο της προπόνησής τους, χρόνο με τον χρόνο.
5 Ο πατέρας - προπονητής τους καταγράφει και ελέγχει αυστηρά όλες τις διαλειμματικές μετρώντας καρδιακό ρυθμό και γαλακτικό οξύ.
6 Κατά την εφηβεία, η πρωταρχική εστίαση ήταν η αεροβική προπόνηση. Ο όγκος της αναερόβιας ήταν περιορισμένος.
7 Το πρόγραμμα προπόνησής τους περιλαμβάνει διαλειμματικές σε σχετικά υψηλό ποσοστό (20% έως 25% του εβδομαδιαίου όγκου).
8 Είναι ψυχολογικά δυνατοί, αγαπούν να ανταγωνίζονται και έχουν πολύ υψηλή αυτοπεποίθηση.
9 Είναι αδέλφια, συντρέχτες και ανταγωνιστές που μαθαίνουν ο ένας από τον άλλον και εμπνέουν ο ένας τον άλλον.