Τσακισμένοι από τις πολιτικές βίαιης εσωτερικής υποτίμησης των δανειστών, που εγκαινίασαν το 2010 τη σκοτεινή εποχή των Μνημονίων προκειμένου να διασωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες και να διασφαλιστεί η συνεχιζόμενη εξυπηρέτηση ενός μη βιώσιμου χρέους, σημαντικό τμήμα των μεσαίων στρωμάτων και μεγάλο μέρος των λαϊκών «αποστοιχήθηκαν» από τις παραδοσιακές πελατειακές κομματικές σχέσεις τους. Κι επαναστοιχήθηκαν πίσω από την πολιτική μιας ριζοσπαστικής Αριστεράς, που το 2012 είχε πιάσει τον σφυγμό της ιστορικής στιγμής: Χειραφέτηση από τον μνημονιακό ζυγό και το καθεστώς δραστικού περιορισμού της δημοκρατίας, της λαϊκής αλλά της κρατικής κυριαρχίας.

Το απελευθερωτικό κύμα έφτασε στο απόγειό του το συγκλονιστικό καλοκαίρι του 2015. Ενα ακόμα Μνημόνιο, το τρίτο, συν μια συμφωνία για ένα 40χρονο «μεταμνημονιακό» μνημονιακό καθεστώς ενισχυμένης επιτήρησης αργότερα, η «κανονικότητα» επιστρέφει: Ο ΣΥΡΙΖΑ πληρώνει, όπως ήταν αναμενόμενο, τη μνημονιακή ενσωμάτωσή του μετά την καθολική συνθηκολόγηση της κυβέρνησής του στις 13 Ιουλίου 2015 – και η Αριστερά σε όλες της τις εκδοχές το μήνυμα που εξέπεμπε επί τέσσερα χρόνια η κυβέρνηση για να πετύχει μια ανεμπόδιστη από τον λαϊκό παράγοντα πορεία: Τελικά δεν υπάρχει εναλλακτική διέξοδος απαλλαγής από τα Μνημόνια παρά μόνο μέσα από την πιο πιστή εφαρμογή τους. Μεσαία στρώματα και λαϊκές μάζες επιστρέφουν ορμητικά σε μια ΝΔ που επιχειρείται να περιβληθεί μεσσιανικό μανδύα. Σχεδόν όλοι περιμένουν με αδημονία την επόμενη μέρα: Για δραστικό περιορισμό της φορολαίλαπας που διάλυσε ζωές και για εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας από άμεσες επενδύσεις τύπου «Ελληνικό», που θα διασφαλίσουν σταμάτημα του brain drain και επιστροφή των παιδιών στην πατρίδα.

Μόνο που την επομένη της 7ης Ιουλίου αυτοί που έρχονται στην Αθήνα δεν είναι οι Μάγοι με τα δώρα για να γιορτάσουν τον νεογέννητο Ιησού κατακαλόκαιρα, αλλά οι επικεφαλής όλων των σχημάτων που απαρτίζουν την τρόικα. Εχοντας κάνει ήδη ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δεχτούν ακόμα και μείωση κατά 1% του πλεονάσματος, από 3,5% στο 2,5%, για την τετραετία 2019-2022, καθώς σύμφωνα με τις Αναλύσεις Βιωσιμότητας Χρέους τους κάτι τέτοιο θα σήμαινε αύξηση κατά 25 μονάδες του ποσοστού του χρέους ως προς το ΑΕΠ το 2060 – εκτροχιάζοντας το. Σκεφτείτε να διεκδικούσαν και συνέχιση αυτής της μείωσης κατά 1%, καθώς μέχρι το 2060 προβλέπονται μεσοσταθμικά πλεονάσματα 2,2% για ανεμπόδιστη εξυπηρέτηση του χρέους! Κανένα δεν συγκινεί το γεγονός ότι στην ιστορία του κόσμου δεν έχει υπάρξει χώρα που για 40 χρόνια να είχε τέτοια πλεονάσματα. Αρκεί ότι δεσμεύτηκε γι’ αυτά η Ελλάδα, η μοναδική χώρα της Ευρώπης που 10 χρόνια από την κρίση του 2009 εμφανίζει ΑΕΠ μειωμένο κατά 22%: Σαν να έχει βγει μέσα από πόλεμο…

Η πικρή αλήθεια είναι πως ούτε τα Μνημόνια ούτε η ενισχυμένη επιτήρηση «μεταρρυθμίζονται». Γι’ αυτό κι η χώρα δεν χρειάζεται διαχειριστές εισαγόμενων προγραμμάτων για ανεμπόδιστη εξυπηρέτηση του χρέους και «γαία πυρί μιχθήτω», αλλά ανάδυση μιας νέας πλειοψηφίας, «σοφής» από την εμπειρία του 2015, με πρόγραμμα απαλλαγής από το «μεταμνημονιακό» στραγγαλισμό. Προαπαιτούμενο γι’ αυτό στην εξαιρετικά δύσκολη σημερινή κατάσταση είναι να διαμορφωθεί μια ουσιαστική αντιπολίτευση. Η δυνατότητα αυτή υπήρχε και για τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, αλλά σπαταλήθηκε μ’ ευθύνη και όλων όσων παλέψαμε γι’ αυτό. Ας εξασφαλίσουμε τουλάχιστον ότι θα επιβιώσουν αρκετά ζωντανά κύτταρα, ώστε η νέα κυβέρνηση να μην έχει έναν ανάλογο με τη σημερινή ανεμπόδιστο βηματισμό εν μέσω ερειπίων.

Η Νάντια Βαλαβάνη είναι πρώην αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών