Δεν είναι νεκρή η συμφωνία των Πρεσπών μετά τις δηλώσεις Ζάεφ τονίζει στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος και υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να εφαρμοστούν πλήρως οι προβλέψεις της συμφωνίας. Στη συνέντευξή του, ενόψει της επίσκεψης και των επαφών του στην Ουάσιγκτον, τονίζει ότι «οι ΗΠΑ είναι στρατηγικός εταίρος της χώρας». Υπεραμύνεται της ελληνικής πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και μιλά για τα οφέλη της επίσκεψης του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα.

Τι αποτύπωμα άφησε στην ελληνική κυβέρνηση η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Ρωσία;

Αναθερμάναμε τις διμερείς σχέσεις και θέσαμε τις βάσεις για σημαντική περαιτέρω βελτίωσή τους, ιδίως στο οικονομικό επίπεδο και στις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών.  Το έτος 2019 θα είναι έτος Γλώσσας και Λογοτεχνίας Ελλάδας – Ρωσίας.

Τα οφέλη της Ελλάδας από την αναθέρμανση των ελληνορωσικών σχέσεων;

Καταρχήν επιβεβαιώσαμε σε ένα ακόμη μέτωπο ότι ασκούμε πραγματικά πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Περαιτέρω, υπογράφηκαν σημαντικές διακρατικές συμφωνίες και προωθήθηκαν συνέργειες μεταξύ ελληνικών και ρωσικών επιχειρήσεων στον αγροτοδιατροφικό, ναυπηγοεπισκευαστικό και άλλους κρίσιμους για την ελληνική οικονομία τομείς. Σημαντικές ήταν οι συζητήσεις και για τα ενεργειακά, σε σχέση με την ευρωπαϊκή επέκταση του TurkStream.

Η αντίθεση της Ρωσίας στη συμφωνία των Πρεσπών πόσο επηρεάζει τις σχέσεις των δυο χωρών;

Υπάρχει διαχρονικά αμοιβαία συμπάθεια μεταξύ των δύο λαών και παραδοσιακά καλές διακρατικές σχέσεις. Η ουσία όμως της εξωτερικής πολιτικής καθορίζεται από τα εθνικά συμφέροντα. Ο Πρωθυπουργός ανέλυσε διεξοδικά στον πρόεδρο Πούτιν ότι η συμφωνία δεν στρέφεται κατά των ρωσικών συμφερόντων, ούτε υπαγορεύθηκε, σε ό,τι μας αφορά τουλάχιστον, από κίνητρα άλλα από την ανάγκη να επιλυθεί με αμοιβαία επωφελή τρόπο μια μακροχρόνια διαφορά και να σταθεροποιηθεί η περιοχή των Βαλκανίων. Θεωρώ ότι η θέση μας αυτή έγινε απολύτως κατανοητή, όπως και η σαφής δήλωση του Αλέξη Τσίπρα, ότι όσο είναι αυτός Πρωθυπουργός, η Ελλάδα δεν κινείται με γνώμονα τις πιέσεις τρίτων, αλλά αποκλειστικά με τα δικά της συμφέροντα.

Τι προσδοκάτε από την επίσκεψή σας στις ΗΠΑ;

Οι ΗΠΑ είναι στρατηγικός εταίρος της χώρας. Επιδιώκουμε την εμβάθυνση και την αναβάθμιση της συνεργασίας μας στο πλαίσιο ισότιμων σχέσεων αμοιβαίου σεβασμού με κοινό στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή μας.

Η ατζέντα ποια είναι;

Οι ΗΠΑ καλούν σε «στρατηγικό διάλογο» λίγες χώρες, σημαντικές για τη διεθνή σταθερότητα. Η ποιότητα όμως, το βάθος και η έκταση της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι πρωτόγνωρα και για τις ίδιες τις ΗΠΑ. Η βασική διαφορά ανάμεσα στον «στρατηγικό διάλογο» και μια Μεικτή Διυπουργική Επιτροπή είναι ότι ο πρώτος δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικά θέματα, αλλά εκτείνεται στο σύνολο των διακρατικών σχέσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στα κοινά γεωπολιτικά συμφέροντα, την άμυνα και την ασφάλεια. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι ιδιαίτερα σημαντική η οικονομική διάστασή του. Θα συζητήσουμε για ενέργεια, εμπόριο και επενδύσεις, με έμφαση στην καινοτομία και στις τεχνολογίες αιχμής. Θέλουμε όχι απλώς να διατηρήσουμε, αλλά να δώσουμε νέα ώθηση στην πολύ θετική δυναμική της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.

Τι θα πείτε στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Πομπέο;

Στις συζητήσεις με τον κ. Πομπέο και τον σύμβουλο Ασφαλείας κ. Μπόλτον θα αναδείξω όχι μόνο τα εθνικά θέματα, αλλά κυρίως τον ρόλο της χώρας μας ως παρόχου ασφάλειας και σταθερότητας στη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Είναι πολλές και πολυποίκιλες οι σχετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησής μας, πέραν της εμβληματικής συμφωνίας των Πρεσπών. Ενδεικτικά σταχυολογώ τα τριμερή σχήματα συνεργασίας με Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο, Ιορδανία, Λίβανο και Παλαιστίνη, αλλά και τα αντίστοιχα στον βαλκανικό χώρο. Τη Διάσκεψη της Ρόδου, η οποία επιδιώκει να συστήσει ένα τοπικό σύστημα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και όπου ήδη συμμετέχουν 14 αραβικά και 8 κράτη της ΝΑ Ευρώπης. Τη Διάσκεψη για την προστασία των πολιτιστικών και θρησκευτικών κοινοτήτων στη Μέση Ανατολή. Οι πρωτοβουλίες αυτές ενισχύουν τη σταθερότητα στην περιοχή και αποτρέπουν αντίθετες προσπάθειες τρίτων.

Επηρεάζει τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις η επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία;

Οχι, και εκεί έγκειται η ουσία της πολυδιάστατης πολιτικής. Ο Πρωθυπουργός μας το ξεκαθάρισε στη Μόσχα: η ΕΕ είναι το πολιτικό μας σπίτι και είμαστε μέλη του ΝΑΤΟ, θέλουμε όμως να είμαστε και μια γέφυρα επικοινωνίας και διαλόγου της Δύσης με τη Ρωσία, στο πλαίσιο της θέσης μας ότι δεν νοείται σύστημα ευρωπαϊκής ασφάλειας που να μην ενσωματώνει και τη χώρα αυτή.

Μπορεί, όντως, να κινείται άνετα η Ελλάδα μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον;

Με τις προϋποθέσεις που σας προανέφερα, βεβαίως. Και όχι μόνο μεταξύ των δύο αυτών πρωτευουσών. Επιδιώκουμε, και σε μεγάλο βαθμό το έχουμε επιτύχει, να ακούγεται δυνατά η φωνή μας ως παράγοντα ειρήνης και σταθερότητας.

Είναι νεκρή η συμφωνία των Πρεσπών μετά τις πρόσφατες δηλώσεις Ζάεφ;

Αντιθέτως, δόθηκε ευκαιρία να ξεκαθαριστούν θέματα και να αναδειχθεί η σημασία της συμφωνίας για τον οριστικό τερματισμό του αλυτρωτισμού.

Οι προκλήσεις Ζάεφ είναι συνεχείς. Η απάντηση της Αθήνας; Αναθεώρηση στάσης;

Υπήρξαν πράγματι δηλώσεις που δεν αποτύπωναν το πνεύμα και το γράμμα της συμφωνίας και που μπορούσαν να παρερμηνευθούν εναντίον της. Για τον λόγο αυτό στάλθηκε αυστηρό μήνυμα σε ανώτατο επίπεδο στη συνάντηση τη δική μου με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Ντιμιτρόφ, αλλά και από τον κ. Νίμιτς. Εθεσα το θέμα και στις επαφές που είχα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ κ. Στόλτενμπεργκ και την κυρία Μογκερίνι αλλά και στις συνόδους υπουργών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Το μήνυμα ελήφθη. Φυσικά, συνεχίζουμε να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις, ιδίως την τελική διαμόρφωση της αναθεώρησης και σας διαβεβαιώ πως θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να εφαρμοστούν πλήρως οι προβλέψεις της συμφωνίας.