Το γεωπολιτικό περιβάλλον εις την περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί πρόβλημα διαφορικής γεωμετρίας το οποίο δύναται να προσεγγισθεί με την μαθηματική μέθοδο των Υπερεπιφανειών. Συνεπώς δεν είναι κάτι το οποίον σε επίπεδο πρακτικής πολιτικής επιλύεται με μίαν σύγκλιση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής ούτε μετά από ένα ή δύο μήνες συζητήσεων εις το Κοινοβούλιον.

Η ανάγνωσις και ο εντοπισμός των γεωπολιτικών δεικτών του, απαιτεί την βαθεία γνώση ότι το Βαλκανο-Μεσογειακό γεωπολιτικό Σύμπλοκο βρίσκεται σε καθεστώς διαμορφουμένης ισορροπίας ισχύος α) αφενός μεταξύ των υπερσυστημικών ανταγωνιστικών πόλων πρώτης τάξεως της Ουάσιγκτον, και της Μόσχας και β) αφετέρου των ενδοσυστημικών πόλων ανταγωνισμού ισχύος δευτέρας τάξεως του τετραπλεύρου των Παρισίων, της σαλβινικής Ρώμης, της Ιερουσαλήμ του κου Νετανιάχου, του Καΐρου του κου Σίσι των συμπλεόντων, εν πολλοίς, κέντρων του Λονδίνου και της Αγκύρας.

Το Λονδίνον και η Αγκυρα λόγω σημαντικών στοιχείων συγκλίσεως εις το ζήτημα της Κύπρου θα συμπεριφερθούν εν πολλοίς ομοιομόρφως στο εσωτερικό των συστημικών ανταγωνισμών διαμορφώνοντας διακριτή συμπεριφορά ως προς τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις του προαναφερθέντος τετραπλεύρου.

Εις το πλαίσιον αυτό το δίπολον του Ελληνισμού και ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού Ελλάδος – Κύπρου, εάν επιθυμεί να διασφαλίσει την γεωστρατηγικήν του ύπαρξιν και συνακολούθως να προβάλει τα καλώς νοούμενα εθνικά συμφέροντά του, δεν μπορεί παρά να συμπεριφερθεί ομοιογενώς από πλευράς διπλωματικού και, κατ’ επέκτασιν, γεωστρατηγικού σχεδιασμού. Για να το πράξει όμως αυτό θα πρέπει να διακρίνει τον μέγιστο κοινό παρονομαστή που το συνδέει πρώτον με τους πόλους ισχύος πρώτης τάξεως και δευτερευόντως με τους πόλους του προαναφερθέντος τετραπλεύρου ισχύος. Η αναζήτησις του εθνικώς συμφέροντος παρονομαστού μετά του διπόλου Αγκύρας – Λονδίνου αποτελεί έργον δευτέρας τάξεως και θα εξαρτηθεί από την επιτυχή έκβασιν της συνεργασίας του με τους πόλους ισχύος πρώτης τάξεως και με την σύσφιξη των σχέσεών του στον πυλώνα της Αμύνης/Ασφαλείας με τους πόλους του τετραπλεύρου, δηλαδή: Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτο και Ιταλία. Οι «ιδεοληπτικού τύπου σκληρύνσεις» και οι εξ αυτών προκύπτουσες αποστάσεις από την Ρώμη, ιδιαιτέρως εις το γεωστρατηγικόν επίπεδο κρίνονται ως εξόχως ζημιογόνες, εφόσον η Ρώμη έχει σοβαρά οικονομικά συμφέροντα στην κυπριακή ΑΟΖ και η νυν πολιτική της δεικνύει ότι έχει το σθένος να τα υπερασπίσει παντοιοτρόπως.

Επίσης, ο διπλωματικός ρόλος του διπόλου Αθηνών-Λευκωσίας ως συνδετικός κρίκος των ελλαδο-κυπριακών και ιταλικών συμφερόντων θα ενισχύσει τα μέγιστα τις Ελληνο-αλβανικές συνομιλίες για τον καθορισμό των θαλασσίων και υποθαλασσίων ζωνών, πέραν των ηχηρών δηλώσεων και των οδυνηρών εθνικώς… αναδιπλώσεων, αδυνατίζοντας τα τουρκικά διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα.

Οι σχεδιαζόμενες, συνεπώς, επαφές του έλληνος Πρωθυπουργού με την Μόσχα πρέπει να κινηθούν στο επίπεδο «ελαχίστων μικροκινήσεων ασφαλείας» και «διατηρήσεως καλής πίστεως» προς το Κρεμλίνον ώστε να διατηρηθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας με αυτό. Τα πολύ λεπτά και ευαίσθητα θέματα του Πατριαρχείου, τα ρωσο-κυπριακά οικονομικά και χρηματοπιστωτικά θέματα και η επίδειξη στοιχειώδους «κατανοήσεως» σε κοινώς αποδεκτού επιπέδου χειρισμούς, κυρίως χρονισμού (ο νοών νοείτω) εις το σκοπιανό ζήτημα θα προσφέρουν τον κοινό αυτόν παρονομαστήν. Ας μην λησμονούμε ότι η διοίκησις Τραμπ, θα αρχίσει να κυβερνά μετά από την εκλογήν και τον διορισμόν του κου Κάβανο. Και αυτή επιθυμεί την σύγκλισιν με την Μόσχα. Αλλωστε, οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ είναι ante portas. Και η νίκη του κου Τραμπ διαγράφεται ευκρινώς εις τον ορίζοντα. Οι βλακώδεις προβοκάτσιες με τα εκρηκτικά πακέτα που όμως δεν… εξεράγησαν αλλά ενετοπίσθησαν μαζικώς, αποδεικνύουν την αγωνία του «βαθέος κράτους» του χρηματοδοτουμένου από διεθνείς «φιλανθρώπους» δι’ αυτό!

Επιπλέον η προσφορά του διπόλου Αθηνών – Λευκωσίας στις άκρως «διακριτικές» αλλά απολύτως υπαρκτές και πραγματιστικές σχέσεις Ιερουσαλήμ – Καΐρου θα είναι πολύτιμη και για την προάσπισιν των εθνικών συμφερόντων. Ιδιαιτέρως εάν λάβουν μορφήν «επιδείξεως σημαίας» με σημαντική συμμετοχή των Αθηνών εις την περιοχήν της κυπριακής ΑΟΖ. Οι ισορροπίες αυτές απαιτούν υψηλού επιπέδου διπλωματικήν ακροβατικήν τεχνική.

Ο Ι.Θ. Μάζης είναι καθηγητής ΕΚΠΑ