Διχασμένη εξακολουθεί να εμφανίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με το Νοτιοαμερικανικό μπλοκ χωρών Mercosur -την Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη- κυρίως λόγω αντιδράσεων του αγροτικού κόσμου της ΕΕ. Χώρες με μεγάλη αγροτική παραγωγή τάσσονταν κατά κανόνα κατά, ενώ χώρες με μεγαλύτερη βιομηχανική παραγωγή από όσο αγροτική δήλωναν ως επί το πλείστον υπέρ.
Γαλλία, Ιταλία, Πολωνία και Ουγγαρία εξέφραζαν αντιρρήσεις για ορισμένες λεπτομέρειες της Mercosur, της μεγαλύτερης μέχρι σήμερα συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ. Γερμανία, Ισπανία και Σκανδιναβικές χώρες εμφανίζονταν αντίθετα πιο θετικές σε αυτή, κάνοντας λόγο για αντιστάθμιση των ευρωπαϊκών εξαγωγών από τους δασμούς Τραμπ.
Ποια όμως είναι τα βασικότερα σημεία της εμπορικής συμφωνίας Merkosur και γιατί αυτή είναι τόσο σημαντική για τις δύο πλευρές;
Πού αλλάζουν οι δασμοί
Η Mercosur υποσχόταν να καταργήσει σε διάστημα 15 ετών τους δασμούς στο 91% των εξαγωγών της ΕΕ προς τις χώρες αυτές της Νότιας Αμερικής. Συμπεριλαμβάνονται και οι δασμοί σε αυτοκίνητα που ενδιαφέρουν όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες οι οποίες σήμερα αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις λόγω πολιτικών ΗΠΑ και Κίνας. Η ΕΕ είχε υποσχεθεί από την πλευρά της να καταργήσει σταδιακά τους δασμούς στο 92% των εξαγωγών της Mercosur σε διάστημα έως και 10 ετών.
Η συμφωνία Mercosur θα καταργούσε επίσης τους δασμούς στα γεωργικά προϊόντα της ΕΕ –δασμούς ύψους 17% στα κρασιά και 20% με 35% σε οινοπνευματώδη ποτά, σύμφωνα με στοιχεία του Reuters.
Για γεωργικά προϊόντα που παράγονται και στην ΕΕ, η Κομισιόν επεδίωκε να προσφέρει αυξημένες ποσοστώσεις πριν να επιβάλλονται δασμοί σε αντίστοιχες εισαγωγές. Με τη συμφωνία θα εισάγονταν με ευνοϊκό καθεστώς στην Ευρώπη, επιπλέον 99.000 μετρικοί τόνοι βοδινού κρέατος. Το επιπλέον βοδινό κρέας αντιπροσωπεύει το 1,6% της κατανάλωσης βοδινού κρέατος στην ΕΕ. Οι χώρες Mercosur θα προσέφεραν στην ΕΕ αδασμολόγητη ποσόστωση για 30.000 τόνους σε τυριά, ανέφεραν επίσης τα ίδια στοιχεία. Θα επιβάλλονταν ακόμη ποσοστώσεις της ΕΕ για πουλερικά, χοιρινό κρέας, ζάχαρη, αιθανόλη, ρύζι, μέλι, καλαμπόκι και γλυκό καλαμπόκι.
Η κούρσα για να υπάρξει συμφωνία
Η εμπορική συμφωνία Mercosur βρισκόταν υπό συζήτηση για 25 ολόκληρα χρόνια. Όταν η Κομισιόν υπέβαλε τη συμφωνία προς έγκριση τον Σεπτέμβριο στις χώρες, καθόρισε μηχανισμό με τον οποίο θα μπορούσε να ανασταλεί η προτιμησιακή πρόσβαση της Mercosur για ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα, όπως το βόειο κρέας.
Επίσης η Κομισιόν είχε υποσχεθεί να μελετήσει πιθανή ευθυγράμμιση των προτύπων παραγωγής μεταξύ εγχώριων και εισαγόμενων προϊόντων, ιδίως όσον αφορά τα φυτοφάρμακα και την καλή μεταχείριση των ζώων.
Επιπλέον δόθηκε υπόσχεση ότι ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ θα περιλάμβανε ειδικό ταμείο αντιμετώπισης κρίσεων για την προστασία των αγροτών της ΕΕ, αξίας 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό θα διοχετευόταν στους αγρότες στην περίπτωση που η εν λόγω εμπορική συμφωνία έπληττε τις αγορές γεωργικών προϊόντων της ΕΕ.
Οι επικριτές
Οι Ευρωπαίοι αγρότες διαμαρτύρονταν εδώ και καιρό αναφέροντας ότι μια τέτοια εμπορική συμφωνία θα οδηγήσει σε φθηνές εισαγωγές προϊόντων της Νότιας Αμερικής, ιδίως βοδινού, οι οποίες δεν θα πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ για το περιβάλλον και την ασφάλεια των τροφίμων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την πλευρά της υποσχόταν ότι τα πρότυπα αυτά της ΕΕ δεν θα χαλάρωναν.
Η Γαλλία, ο μεγαλύτερος παραγωγός βοδινού κρέατος στην ΕΕ, δήλωνε ότι θα υπογράψει τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μόνο εάν η Merkosur διασφαλίσει τα συμφέροντα της γαλλικής και της ευρωπαϊκής γεωργίας. Το ίδιο έκανε στη συνέχεια και η Ιταλία. Μαζί με Ουγγαρία και Πολωνία, οι τέσσερις αυτές χώρες θα μπορούσαν να μπλοκάρουν τη συμφωνία.
Η Merkosur περιλάμβανε επίσης δεσμεύσεις για το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της υπόσχεσης πρόληψης περαιτέρω αποψίλωσης των δασών μετά το 2030. Ωστόσο, ομάδες προστασίας του περιβάλλοντος έλεγαν ότι η συμφωνία δεν περιλαμβάνει εφαρμόσιμα μέτρα, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές.
Η οργάνωση «Φίλοι της Γης» χαρακτήρισε τη συμφωνία «καταστροφική για το κλίμα» και υποστήριξε ότι θα οδηγήσει σε αυξημένη αποψίλωση των δασών. Αυτό θα γίνει επειδή οι χώρες της Mercosur θα πουλούσαν προς την ΕΕ μετά τη συμφωνία περισσότερα γεωργικά προϊόντα και πρώτες ύλες, που συχνά προέρχονται από δασικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένου του Αμαζονίου, ανέφερε το Reuters.
Οι υποστηρικτές
Η Κομισιόν και χώρες που υποστηρίζουν τη συμφωνία όπως η Γερμανία και η Ισπανία, υποστηρίζουν ότι η Mercosur προσφέρει διέξοδο από την εξάρτηση από την Κίνα, ειδικά για κρίσιμα ορυκτά όπως το λίθιο που χρησιμοποιείται σε μπαταρίες για οχήματα και ηλεκτρονικά. Επίσης ανέφεραν ότι θα προσέφερε ανακούφιση από τον αντίκτυπο των δασμών που επέβαλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, δασμοί οι οποίοι έχουν μειώσει ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Η Κομισιόν ανέφερε από την πλευρά της ότι η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών είναι η μεγαλύτερη που έχει κλείσει ποτέ όσον αφορά τις μειώσεις δασμών, εξαλείφοντας πάνω από 4 δισεκατομμύρια ευρώ τέτοιων δασμών στις εξαγωγές της ΕΕ ετησίως.
Επίσης η ΕΕ ανέφερε ότι με τη συμφωνία αυτή οι εταιρείες της ΕΕ θα μπορούσαν να υποβάλλουν προσφορές για δημόσιες συμβάσεις στις χώρες Mercosur με τους ίδιους όρους με τους τοπικούς προμηθευτές – κάτι που οι χώρες αυτές δεν είχαν προσφέρει προηγουμένως σε εμπορικές συμφωνίες, σύμφωνα με το Reuters.


![Βουλή: Τα ΕΛΤΑ στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας [Live]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2025/10/ELTA3-600x338.jpg)




