Η πιο φιλική πόλη για ποδήλατο στον κόσμο είναι η Ουτρέχτη! Η ολλανδική μεγαλούπολη πήρε την πρωτιά στη λίστα «Copenhagenize Index – EIT Urban Mobility Edition» που κατατάσσει τις πόλεις ανάλογα με τις υποδομές και τις διευκολύνσεις που προσφέρουν στους πολίτες για τη μετακίνηση με ποδήλατο. Είναι δηλαδή ο κατάλογος με τις πιο φιλικές πόλεις για ποδήλατο.
Δυστυχώς σ’ αυτή τη λίστα δεν είναι καμία ελληνική μεγαλούπολη. Αν ήταν και αν ίχε διακριθεί θα ήταν είδηση και θα το βλέπατε ήδη στον τίτλο. Για ακόμη μία φορά η κατάταξη δεν έχει ελληνικό στοιχείο. Το ακόμη πιο απογοητευτικό είναι ότι η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη μολονότι ήταν στις 150 χώρες που αξιολογήθηκαν, δεν μπήκαν στην τελική λίστα των 100 χωρών που βαθμολογήθηκαν είτε διότι δεν έδωσαν επαρκή στοιχεία είτε επειδή το ποσοστό των μετακινήσεων με ποδήλατο ήταν πολύ χαμηλό.
Είναι πρόδηλο ότι για να μπουν η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη σ’ αυτή τη λίστα θα χρειαστούν γενναίες αποφάσεις από τις δημοτικές αρχές αλλά και από την κυβέρνηση για να σταματήσει η κυριαρχία του αυτοκινήτου και στο Κέντρο και στις γειτονιές. Όταν οι άλλες χώρες προοδεύουν και υλοποιούν εδώ βασιλεύει το «ράβε ξήλωνε» (βλέπε ποδηλατόδρομος Πανεπιστημίου) το μελετώ, ξαναμελετώ (βλέπε το υπό σχεδιασμό δίκτυο ποδηλατόδρομων Δήμου Αθηναίων) ή κρατώ στο συρτάρι μεγαλεπήβολα σχέδια (Βόρειος Ποδηλατικός Άξονας Κηφισιά – Γκάζι). Μόνο το τελευταίο να είχε πραγματοποιηθεί μπορεί η Αθήνα να ήταν κάπου, σε μία θέση στις 100 πόλεις φιλικές για ποδήλατο. Αλλά δυστυχώς…
Επιστροφή όμως στην πρόοδο και στο top 30 των bike-friendly πόλεων στην Ευρώπη και τον κόσμο. Γιατί πήρε η Ουτρέχτη την πρωτιά; Μερικά απλά στοιχεία. Η Ουτρέχτη διαθέτει περισσότερες από 100.000 θέσεις για ποδήλατο στους δρόμους της. Έχει επίσης ένα εκτεταμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων, δρόμους ήπιας κυκλοφορίας καθώς έναν αυξανόμενο αριθμό δρόμων που δίνουν προτεραιότητα στο ποδήλατο. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει ένα από τα πιο λειτουργικά και ολοκληρωμένα συστήματα αστικής μετακίνησης με ποδήλατο στην Ολλανδία αλλά και στην Ευρώπη. Δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι στην Ουτρέχτη βρίσκεται το μεγαλύτερο κλειστό γκαράζ στάθμευσης ποδηλάτων στον κόσμο
Όπως σημειώνουν οι υπεύθυνοι της λίστας «Copenhagenize Index – EIT Urban Mobility Edition» , με τις πιο φιλικές πόλεις για ποδήλατο, η «είσοδος στην πρώτη 30άδα αντανακλά κάτι περισσότερο από την ποσότητα ποδηλατικών υποδομών· σηματοδοτεί μια ισχυρή σύγκλιση μεταξύ πολιτικής στρατηγικής, ποιοτικού σχεδιασμού και καθημερινής χρήσης. Αυτές οι πόλεις έχουν καταστήσει την ποδηλασία ένα πρακτικό μέσο μεταφοράς, ένα μέσο μετακίνησης για όλες τις εποχές και όχι απλώς μια εναλλακτική επιλογή κινητικότητας, αλλά έναν κοινωνικό κανόνα.
Η κορυφαία 5άδα: Η Ουτρέχτη, η Κοπεγχάγη (2η θέση) και το Άμστερνταμ (4η θέση) παραμένουν στην κορυφή, και πλέον ενώνεται μαζί τους η Γάνδη (3η θέση) από το Βέλγιο, ενώ το Παρίσι είναι κι αυτό στο τοπ 5 (5η θέση).
Μεγάλες πόλεις σε άνοδο: Το Παρίσι και το Ελσίνκι έχουν επιταχύνει θεαματικά τις προσπάθειές τους και πλησιάζουν το επίπεδο των κορυφαίων πόλεων στον κόσμο. Τώρα πρέπει να αποδείξουν την ικανότητά τους να παραμείνουν φιλικές προς το ποδήλατο σε βάθος χρόνου.
Από κοντά: Η Αμβέρσα, το Μύνστερ, το Μπορντό, η Χάγη, το Στρασβούργο και το Μόντρεαλ μειώνουν τη διαφορά χάρη σε σταθερές επενδύσεις σε όλες τις βασικές πτυχές της ποδηλατικής πολιτικής.
Επιστροφή στην κορυφή: Η Νάντ επιστρέφει στην κατάταξη μετά την απουσία της από την προηγούμενη έκδοση.
Στη γειτονιά μας: Θέλετε επίσης και κάποιες πόλεις από η γειτονιά μας; Η Λουμπλιάνα από τη Σλοβενία είναι σταθερά τα τελευταία χρόνια σ’ αυτή τη λίστα. Αλλά και η Μπολόνια στην Ιταλία
Όλο το τοπ 30 και η βαθμολογία τους:
01 Ουτρέχτη (71.1)
02 Κοπεγχάγη (70.8)
03 Γάνδη (67.6)
04 Άμστερνταμ (66.6)
05 Παρίσι (65.0)
06 Ελσίνκι (64.9)
07 Μίνστερ (64.7)
08 Αντβέρπ (64.4)
09 Μπορντό (62.9)
10 Ναντ (62.8)
11 Βόννη (61.4)
12 Χάγη (61.0)
13 Στρασβούργο (60.3)
14 Λυών (58.9)
15 Μόντρεαλ (58.3)
16 Μάλμο (57.7)
17 Μόναχο (57.6)
18 Όσλο (57.2)
19 Βιέννη (56.7)
20 Βέρνη (56.4)
21 Γκρατς (55.8)
22 Ζυρίχη (55.7)
23 Ρότερνταμ (55.1)
24 Λουμπλιάνα (54.6)
25 Mπολόνια (54.4)
26 Στοκχόλμη (53,4)
27 Βιτόρια (52.2)
28 Ροκλάου (51.3)
29 Κεμπέκ (51.1)
30 Βανκούβερ (50.3)
Ο τρίτος και ο τέταρτος κόσμος είναι εδώ, στην Ελλάδα!
Η λίστα «Copenhagenize Index – EIT Urban Mobility Edition» φανερώνει επίσης ότι στη σημερινή εποχή της κλιματική αλλαγής και της κλιματικής κρίσης έχουν σπάσει όλα τα στερεότυπα για τον δήθεν «τρίτο κόσμο» και «τέταρτο» κόσμο. Στην 100άδα με τις πόλεις που διαθέτουν υποδομές για το ποδήλατο είναι η Ουαγκαντουγκού, η πρωτεύουσα της Μπουρκίνα Φάσο δηλαδή, το Ναϊρόμπι της Κένυας, η Κουελιμάνε της Μοζαμβίκης, η Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας, το Κάλι της Κολομβίας. Αυτό συμβαίνει απλούστατα διότι αυτές οι πόλεις το 2025 διαθέτουν ποδηλατόδρομους ή δίκτυα ποδηλατόδρομων ή συστήματα κοινόχρηστων ποδηλάτων.
Αντίθετα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει καμία υποδομή ευρείας έκτασης για τη μετακίνηση με ποδήλατο. Συνεπώς μην ψάχνουμε αλλού τον τρίτο κόσμο! Ο τρίτος κόσμος είναι εδώ στο ασφυκτικό από αυτοκίνητα Κέντρο της Αθήνας. Στο καθημερινό μποτιλιάρισμα. Στην Πανεπιστημίου του ό,τι να’ ναι. Εκεί που ένας Δήμαρχος αποφασίζει να φτιάξει ποδηλατόδρομο. Το φτιάχνει πρόχειρα. Μετά τον ξηλώνει. Και έρχεται ένας άλλος Δήμαρχος και λέει την Πανεπιστημίου «δεν την αγγίζουμε ξανά». Και έτσι η Πανεπιστημίου έχει ξανά ωραιότατα γκρίζα και μεγάλα σε ύψος πεζοδρόμια (ποτέ δεν το κατάλαβα αυτό στις ελληνικές πόλεις) πολλά μα πάρα πολλά ΙΧ. Τα ποδήλατα ελάχιστα, κάπου ανάμεσα σε αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία και τουριστικά λεωφορεία στριμωγμένα…
Οι ποδηλατικές επιδόσεις των καλύτερων πόλεων
Δείτε τώρα, μερικές από τις επιτυχίες των πόλεων που διακρίθηκαν στη λίστα «Copenhagenize Index – EIT Urban Mobility Edition».
Η Κοπεγχάγη για παράδειγμα έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα ποδηλατικών υποδομών με 52χλμ διαχωρισμένων ποδηλατόδρομων για κάθε 100χλμ δρόμου.
Οι τρεις πόλεις που προσφέρουν ασφαλές πάρκινγκ για το ποδήλατο είναι η Ουτρέχτη με 89 θέσεις ανά 1000 κατοίκους, η Οσάκα με 78 θέσεις και ακολουθεί η Γάνδη με 68.
Η Σιγκαπούρη μέσα σε τρία χρόνια (2022-2024) διεύρυνε το δίκτυο ποδηλατόδρομων κατά 230χλμ!
Το Παρίσι έχει την μεγαλύτερη αύξηση ποδηλάτου σε ποσοστά. Το 2019 είχε 5% μετακινήσεις με ποδήλατο και το 2024 ανέβηκε στο 11,2%.
Μίνστερ. Η Γερμανική πόλη των 315.293 κατοίκων είναι η πόλη με το μεγαλύτερο μερίδιο στις μετακινήσεις με ποδήλατο. Το 47% των κατοίκων μετακινούνται με ποδήλατο!
Μπορντώ, Ναντ, Παρίσι οι «βασιλιάδες» των 30χλμ»: Αυτές οι 3 πόλεις χάρη στην εκτεταμένη εφαρμογή του μέτρου του ορίου των 30χλμ σε πολλούς δρόμους διαθέτουν τις πιο ήσυχες και ήρεμες περιοχές για περπάτημα και ποδήλατο. Το Μπορντώ σε ποσοστό 89%, η Ναντ σε 88%, το Παρίσι σε 87%.
