Σοκ προκάλεσε στην Ελβετία η επιβολή από τις ΗΠΑ δασμών 39% στα προϊόντα που εξάγει η χώρα στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, με τις δύο πλευρές να συνεχίζουν τις διαπραγματεύσεις. Τα Νέα παρουσιάζουν σήμερα απαντήσεις σε βασικές ερωτήσεις γιατί η κατάσταση έφτασε σε αυτό το σημείο και πώς ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατέληξε στην απόφαση να επιβάλλει τόσο υψηλούς δασμούς.
Γιατί στοχοποίησε ο Τραμπ τους Ελβετούς;
Το εμπορικό έλλειμμα της Αμερικής απέναντι στην Ελβετία ήταν 38 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι. Το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους το έλλειμμα εκτοξεύτηκε σε σχεδόν 48 δισεκατομμύρια δολάρια για έναν κύριο λόγο, τις εξαγωγές χρυσού.
Ο Τραμπ έχει αναφερθεί πολλές φορές αρνητικά στο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ απέναντι στην Ελβετία. Σε επικοινωνία την περασμένη εβδομάδα με την πρόεδρο της χώρας, Κάριν Κέλερ-Σάτερ, επανέλαβε ότι η Ελβετία δεν είχε κάνει αρκετά για να αντιμετωπίσει το έλλειμμα αυτό. Έκτοτε, οι Ελβετοί πιέζουν για τη συνέχιση των συνομιλιών με την κυβέρνηση Τραμπ και επιδιώκουν να παρουσιάσουν συμφωνία ώστε να πείσουν τον Τραμπ να μειώσει τους δασμούς στα ελβετικά προϊόντα.
Τι εξάγει η Ελβετία στις ΗΠΑ;
Οι ελβετικές εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες κυριαρχούνται από συγκεκριμένους κλάδους. Ο πιο βασικός είναι η επεξεργασία χρυσού. Τους τελευταίους μήνες τα δύο τρίτα των εξαγωγών της Ελβετίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες αντιστοιχούσαν σε διάφορες μορφές χρυσού. Ο χρυσός αποστέλλεται συνήθως από το Λονδίνο στην Ελβετία όπου το μέταλλο μορφοποιείται σε ράβδους μεγέθους που πληρούν τα πρότυπα που απαιτούνται και από τις ΗΠΑ και στη συνέχεια μεταφέρονται πέρα από τον Ατλαντικό.
Η αυξανόμενη ζήτηση για χρυσό στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς ο Τραμπ απείλησε από την αρχή της θητείας του με δασμούς, τροφοδότησε απότομη αύξηση στις εισαγωγές ελβετικού χρυσού – και διεύρυνε σημαντικά το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Ελβετία, δείχνουν τα στοιχεία των Τάιμς της Νέας Υόρκης.
Ταυτόχρονα, ο φαρμακευτικός κλάδος της Ελβετίας αντιπροσωπεύει το ήμισυ της αξίας των ελβετικών προϊόντων που αποστέλλονται στην Αμερική. Το 2024 οι ελβετικές φαρμακευτικές εταιρείες στις οποίες περιλαμβάνονται οι φαρμακευτικοί γίγαντες Roche και Novartis εξήγαγαν φάρμακα, θεραπείες, εμβόλια και άλλα φαρμακευτικά είδη αξίας περίπου 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα.
Η Ελβετία εξάγει επίσης μηχανήματα ακριβείας, τα οποία περιλαμβάνουν εργαλεία κοπής και ειδικά τρυπάνια για εξαρτήματα αεροπλάνων ή βιομηχανικά μηχανήματα. Αυτές οι εταιρείες πούλησαν αγαθά αξίας περίπου 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Αμερική πέρυσι, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία.
Επίσης ο κλάδος ρολογιών της Ελβετίας, στην οποία κυριαρχούν εταιρείες πολυτελείας όπως η Rolex, η Breitling και η Patek Philippe, καθώς και ομίλους όπως ο Όμιλος Swatch και η Richemont, αποτελεί περίπου το 4% των ελβετικών αγαθών που αποστέλλονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εξαγωγές ελβετικών ρολογιών στις Ηνωμένες Πολιτείες ανήλθαν σε 5 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι. Οι ελβετικές σοκολάτες και τυριά είναι επίσης δημοφιλείς στην Αμερική.
Πως εντάθηκε η κόντρα;
Οι πρόσφατες διαφωνίες μεταξύ των δύο εθνών έχουν να κάνουν με τις αποκλίνουσες απόψεις σχετικά με τη συμβολή της Ελβετίας στην οικονομία των ΗΠΑ. Όταν ο Τραμπ αρχικά απείλησε να επιβάλει δασμούς 31% στην Ελβετία, Ελβετοί αξιωματούχοι παρουσίασαν σειρά από επιχειρήματα με την ελπίδα να πείσουν τους εμπορικούς διαπραγματευτές των ΗΠΑ να μειώσουν αυτόν τον συντελεστή, κάτι που όμως δεν έγινε. Οι ΗΠΑ αντέδρασαν επίσης από το γεγονός ότι η Ελβετία έχει καθυστερήσει να υιοθετήσει κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Οι δύο χώρες είχαν επίσης μακροχρόνιες διαμάχες σχετικά με το τραπεζικό απόρρητο που κατοχυρώνεται από την ελβετική νομοθεσία.
Πως μπορούν να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις;
Η Ελβετία θα μπορούσε να προσφερθεί να επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στη μεταποίηση και την ενέργεια στις ΗΠΑ. Ελβετοί αξιωματούχοι σχεδιάζουν να προσφέρουν ήδη σειρά στοχευμένων επενδύσεων. Οι ελβετικοί φαρμακευτικοί γίγαντες έχουν ήδη ανακοινώσει δισεκατομμύρια επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης δέσμευσης 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Roche για εγκαταστάσεις έρευνας και ανάπτυξης και παραγωγής και δέσμευσης 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Novartis για επενδύσεις σε διάστημα πέντε ετών, αναφέρουν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης.
