«Πολύ ευπρόσδεκτα νέα χθες από τη Fitch Ratings. Η αναβάθμιση του Ελληνικού αξιόχρεου στην κατηγορία BB+ μας φέρνει μόλις ένα σκαλί κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Είμαστε πλήρως δεσμευμένοι στη μεταρρυθμιστική μας ατζέντα, ώστε να προσελκύσουμε επενδύσεις, να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και να επιταχύνουμε την ανάπτυξη», ανέφερε σε ανάρτηση του στον επίσημο λογαριασμό του στο Twitter, o πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την αναβάθμιση από τον οίκο Fitch της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.

Σημειώνεται ότι ο οίκος Fitch προχώρησε στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας σε ΒΒ+ με σταθερή προοπτική.

Σημειώνεται ότι οι οίκοι DBRS και Standard and Poor’s έχουν ήδη κατατάξει την Ελλάδα μία μόλις βαθμίδα από τον επενδυτικό βαθμό, ενώ η Moody’s αξιολογεί τη χώρα στη χαμηλότερη βαθμίδα από όλους τους οίκους αξιολόγησης, τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική.

Οι λόγοι της αναβάθμισης

Όπως αναφέρει στην σχετική ανακοίνωση η Fitch η αναβάθμιση αντανακλά τις καλύτερες προβλέψεις του οίκου για τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας.

Όπως επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης αναμένει πλέον καλύτερες επιδόσεις στο έλλειμμα και στο χρέος το διάστημα 2022-2024, χάρη στην ισχυρότερη ανάπτυξη, την καλύτερη εκτέλεση του προϋπολογισμού και του ευνοϊκού προφίλ εξυπηρέτησης χρέους.

Προβλέπει περαιτέρω μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 1,8% του ΑΕΠ το 2024 από 3,8% που εκτιμάται για το 2022, εν μέρει λόγω του εξορθολογισμού των προσωρινών μέτρων στήριξης. Αυτό συνεπάγεται βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου κατά 2,5%, σε πλεόνασμα 0,9% το 2024 (και μηδενικά επίπεδα το 2023).

Υπάρχει, σημειώνει η Fitch, κάποια αβεβαιότητα για τις δημοσιονομικές πολιτικές μετά τις επικείμενες εκλογές, αλλά οι κίνδυνοι μετριάζονται λόγω της ευρείας συναίνεσης και καλού ιστορικού στη δημοσιονομική πειθαρχία.

Το 2022

Το 2022 η Ελλάδα επωφελήθηκε από ένα ισχυρό «φαινόμενο χιονοστιβάδας» [snowball effect] δεδομένης της υψηλής ονομαστικής ανάπτυξης για δεκαετίες και μιας ήπιας αύξησης στο κόστος των επιτοκίων, δηλαδή στο κόστος δανεισμού, οδηγώντας σε μείωση ρεκόρ και 24,5 ποσοστιαίες μονάδες στο λόγο χρέους γενικής κυβέρνησης/ΑΕΠ στο 170%.

Ο οίκος αναμένει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί με πιο συγκρατημένο ρυθμό μεσοπρόθεσμα, λόγω των πρωτογενών πλεονασμάτων. Στα επίπεδα του 160,6% το 2024, ο δείκτης χρέους εξακολουθεί να είναι στους υψηλότερους μεταξύ των χωρών που καλύπτει η Fitch και 3 φορές πάνω από τον μέσο όρο των χωρών με αξιολόγηση «BB». Ωστόσο, παράγοντες όπως το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, οι πολύ μεγάλες λήξεις (κοντά στα 20 έτη) και τα σημαντικά αποθέματα ρευστών διαθεσίμων (περίπου 15% του ΑΕΠ) μειώνουν τους κινδύνους των δημόσιων οικονομικών.

Μακροοικονομικές προοπτικές

Η Fitch προβλέπει ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα φθάσει το 0,9% το 2023 και το 2,3% το 2024. «Έχουμε αναθεωρήσει τις μακροοικονομικές προβλέψεις μας από την τελευταία αναθεώρηση, δεδομένης της βελτίωσης του ισοζυγίου κινδύνων, ιδίως λόγω της πρόσφατης συγκράτησης στις τιμές της ενέργειας», υπογραμμίζει.

Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να σημειώνει πρόοδο στο μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα, εν μέρει συνδεδεμένο με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία σε συνδυασμό με το τελευταίο έτος της απορρόφησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020, θα παράσχει σταθερή επενδυτική δυναμική, τονίζει.

Ο κύριος εγχώριος κίνδυνος συνδέεται με πιθανές καθυστερήσεις στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης δεδομένου του εκλογικού κύκλου, αλλά προς το παρόν αναμένουν ότι αυτό θα είναι προσωρινό.

Εκλογικές προοπτικές

Σύμφωνα με προγραμματισμένες αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, η Ελλάδα είναι πιθανό να έχει δύο διαδοχικές εκλογές τους επόμενους μήνες, καθώς προς το παρόν κανένα κόμμα δεν φαίνεται πιθανό να κερδίσει την πλειοψηφία με απλή αναλογική. Όπως τονίζει ο οίκος αξιολόγησης αυτό σημαίνει ότι ο εκλογικός κύκλος είναι πιθανό να είναι πιο μακρύς, περιορίζοντας τα περιθώρια άσκησης πολιτικής φέτος.

«Ωστόσο, οι απότομες αλλαγές πολιτικής είναι απίθανες ακόμη και αν υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης. Οι σχέσεις με την ΕΕ έχουν σταθεροποιηθεί υπό τις κυβερνήσεις τόσο της κυβερνώσας κεντροδεξιάς Νέας Δημοκρατίας όσο και του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, με τη χώρα να απομακρύνεται σταδιακά από το εποπτικό πλαίσιο μετά την κρίση» προσθέτει.

Η ατζέντα των αξιολογήσεων

3 Μαρτίου 2023 – Scope

10 Μαρτίου 2023 – DBRS

17 Μαρτίου 2023 – Moody’s

21 Απριλίου 2023 – Standard and Poor’s

9 Ιουνίου 2023 – Fitch

4 Αυγούστου 2023 – Scope

8 Σεπεμβρίου 2023 – DBRS

15 Σεπτεμβρίου 2023 – Moody’s

20 Οκτωρβίου 2023 – Standard and Poor’s

1 Δεκεμβρίου 2023 – Fitch