Πάνω από τα μισά πυροσβεστικά αεροσκάφη παραμένουν καθηλωμένα λόγω του υψηλού κόστους επισκευής, ενώ έχει ξεκινήσει η αντιπυρική περίοδος. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή τη στιγμή διαθέσιμα είναι πέντε πυροσβεστικά αεροσκάφη (τρία CL 215 και δύο CL 415) από τα συνολικά 18, ενώ στην καρδιά της αντιπυρικής περιόδου δεν θα ξεπεράσουν τα 15, εκ των οποίων οκτώ CL 215 και επτά CL 415. Ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη της Πυροσβεστικής, συνήθως δεν είναι πάνω από δέκα αυτά που θα μπορούν να ριχθούν στη μάχη με τις φλόγες.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση αρνήθηκε να δεχθεί την οικονομική χείρα βοηθείας από την Ευρωπαϊκή Ενωση για την επισκευή των πυροσβεστικών αεροσκαφών. Ο λόγος; Επειδή φοβήθηκε πως θα «δεσμευτούν» στον ευρωπαϊκό μηχανισμό rescEU και σε περίπτωση δασικής πυρκαγιάς δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Οπως προβλέπεται, το αντάλλαγμα είναι τα μέσα τα οποία επισκευάζονται ή αναβαθμίζονται με ευρωπαϊκά χρήματα να εντάσσονται στην εθελοντική ευρωπαϊκή «δεξαμενή» για ένα διάστημα 3 έως 10 ετών, αναλόγως με το ποσό που έχει καταβληθεί από την Ενωση.

Ωστόσο η συνεισφορά είναι εθελοντική. Δηλαδή εάν σε μια χώρα που έχει δεχθεί τη σχετική οικονομική βοήθεια υπάρχει υψηλός βαθμός επικινδυνότητας για εκδήλωση πυρκαγιάς, τότε έχει το δικαίωμα να αρνηθεί την αποστολή εναέριων μέσων σε άλλο κράτος – μέλος που έχει αποστείλει σχετικό αίτημα. Και όλα συμβαίνουν ενώ στο επιχειρησιακό σχέδιο της Πυροσβεστικής για το 2019 που αποκάλυψαν χθες «ΤΑ ΝΕΑ» δεν περιλαμβάνεται το Μάτι όπου έχασαν τη ζωή τους 102 άνθρωποι.

Ερωτηματικά στις Βρυξέλλες

Η άρνηση της Ελλάδας προκάλεσε ερωτηματικά στις Βρυξέλλες, καθώς σχεδόν έναν χρόνο μετά την τραγωδία στο Μάτι εμφανίζεται απρόθυμη να χρησιμοποιήσει την πρόβλεψη του νέου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας για επισκευή των Καναντέρ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή καθηλωμένα λόγω αδυναμίας επισκευής. Σημειώνεται ότι το κονδύλι της ευρωβοήθειας για όσα κράτη – μέλη ζητήσουν την επισκευή εναέριων μέσων δασοπυρόσβεσης για τη διετία 2019-2020 ανέρχεται στα 200 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για την επταετία 2020 – 2027 αναμένεται να ανέλθει στα 1,6 δισεκατομμύρια.

Ως προς τις δικαιολογίες των αρμόδιων υπηρεσιών, όπως της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, δείχνουν άγνοια σχετικής πληροφόρησης, καθώς ισχυρίζονται ότι σε περίπτωση αξιοποίησης της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης θα είμαστε υποχρεωμένοι να στείλουμε τα μέσα αυτά σε άλλη χώρα σε περίπτωση που το αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ στην πραγματικότητα τα κράτη – μέλη εφόσον έχουν τον υψηλότερο βαθμό επικινδυνότητας για εκδήλωση πυρκαγιάς δεν δεσμεύονται ως προς την αποστολή βοήθειας σε άλλο κράτος – μέλος που την έχει αιτηθεί στον ευρωπαϊκό μηχανισμό.

Παράλληλα, με δεδομένο ότι σήμερα δεν υπάρχουν στην αγορά νέα αεροπλάνα και δεν θα υπάρχουν μέχρι τουλάχιστον το 2021, στη νομοθεσία προβλέφθηκε μια μεταβατική περίοδος που θα διαρκέσει μέχρι το 2024 το αργότερο, ώστε με 75% χρηματοδότηση ακόμα και για έξοδα επιχειρησιακής ετοιμότητας τα κράτη να βάλουν στη δεξαμενή rescEU μέσα τα οποία αυτή τη στιγμή είναι αναξιοποίητα.

Ο Ανδρουλάκης

Στο θέμα αναφέρθηκε ο ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος ήταν εισηγητής για την ομάδα των Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ανέφερε πως η χώρα μας επέλεξε να μην εκμεταλλευθεί τις δυνατότητες που προβλέψαμε στη νέα νομοθεσία και να μη χρησιμοποιήσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να εντάξει στη μεταβατική δεξαμενή εθνικά μέσα που αυτή τη στιγμή βρίσκονται αναξιοποίητα.

«Ισχυρίζονται ότι σε περίπτωση αξιοποίησης της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, τότε θα είμαστε υποχρεωμένοι να στείλουμε τα μέσα αυτά σε άλλη χώρα σε περίπτωση που το αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ομως η υποχρέωση αυτή υπάρχει μόνο για τα νέα μέσα που θα αγοραστούν με ευρωπαϊκά χρήματα που θα κυμαίνονται από το 80% έως 90% των συνολικών εξόδων, κι αυτό μετά το 2021» υποστήριξε. Υπενθυμίζεται ότι το 2018 είχε αποφασιστεί από την κυβέρνηση η υλοποίηση προγράμματος για την κεντρική συντήρηση τουλάχιστον 18-20 κινητήρων των CL-215 και 415, ενώ τα σχέδια για ενοικίαση αεροσκαφών παρέμειναν στα χαρτιά.

Από την πλευρά της η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σε ανακοίνωσή της αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι συνεχίζονται οι συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να αποφασιστεί η συμμετοχή στο μεταβατικό RescEU και η χώρα μας μπορεί να ζητήσει την ενεργοποίηση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.