Στη σκιά της κρίσης που σοβεί εδώ και ημέρες ανάμεσα στους Χριστιανοδημοκράτες της Ανγκελα Μέρκελ και τους Χριστιανοκοινωνιστές του Χορστ Ζεεχόφερ πραγματοποιήθηκε η χθεσινή συνάντηση ανάμεσα στη γερμανίδα καγκελάριο και τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο ανάκτορο Μέζενμπεργκ του Βερολίνου. Επειτα από το τελεσίγραφο του Ζεεχόφερ για επαναπροώθηση προσφύγων από την 1η Ιουλίου στις χώρες που έχουν καταγραφεί, η Μέρκελ βρίσκεται υπό πίεση να βρεθεί λύση στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα. Η γερμανίδα καγκελάριος έχει τη στήριξη του γάλλου προέδρου για την «ευρωπαϊκή» λύση που επιδιώκει. Για τη βελτίωση της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, Μέρκελ και Μακρόν προτείνουν σημαντική ενίσχυση της Frontex μέχρι και με 10.000 άτομα. Ταυτόχρονα, Γαλλία και Γερμανία προωθούν την ίδρυση ευρωπαϊκής Αρχής ασύλου. Επιδιώκουν επίσης την ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης καθώς και τις χώρες διέλευσής τους, κυρίως στην Αφρική. Το Παρίσι έχει συνάψει διμερή συμφωνία με τη Ρώμη για την επαναπροώθηση προσφύγων που φτάνουν στη Γαλλία μέσω Ιταλίας. Το παράδειγμα αυτό θέλει να ακολουθήσει και η Μέρκελ. Μέχρι το τέλος του μήνα επιδιώκει διμερείς συμφωνίες με χώρες όπως οι Ελλάδα, Ιταλία, Αυστρία, Βουλγαρία για την επαναπροώθηση προσφύγων που έχουν ζητήσει άσυλο σε αυτές. Στις 5 Ιουλίου θα συναντηθεί για το ίδιο θέμα και με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν.

Πρακτικά, ο Ζεεχόφερ ζητά να εφαρμοστεί κατά γράμμα το σύστημα Δουβλίνου που προβλέπει ότι αίτηση ασύλου υποβάλλεται στην πρώτη χώρα εισόδου στην ΕΕ. Το σύστημα Δουβλίνου όμως ντε φάκτο έπαψε προ πολλού να λειτουργεί, όπως φάνηκε στο αποκορύφωμα της προσφυγικής κρίσης. Η μεταρρύθμισή του επείγει, αλλά καθυστερεί λόγω διαφορετικών προσεγγίσεων από τις χώρες – μέλη. Η Γερμανία, που έχει προνομιακή θέση καθώς έχει σύνορα μόνο με χώρες της ζώνης Σένγκεν, θέλει τη διατήρηση του σημερινού καθεστώτος που φορτώνει το βάρος στις χώρες εισόδου των προσφύγων στην ΕΕ, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Ο νέος ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε στην προχθεσινή συνάντησή του με τη Μέρκελ ζήτησε αλλαγή του συστήματος με κατανομή εξαρχής στις χώρες όπου οι πρόσφυγες θέλουν να ζητήσουν άσυλο. Μια τρίτη κατηγορία χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, Ουγγαρία, Τσεχία κ.λπ., αντιδρά σε οποιαδήποτε κατανομή προσφύγων.

Στη Βόρεια Αφρική. Αναλυτικότερα, η ΕΕ θα συμφωνήσει την ερχόμενη εβδομάδα να εξετάσει τη δημιουργία «πλατφορμών αποβίβασης», εξωευρωπαϊκών κέντρων υποδοχής δηλαδή, στη Βόρεια Αφρική και αλλού, προκειμένου να κρίνονται εκεί οι αιτήσεις ασύλου, πριν φτάσουν οι αιτούντες στην Ευρώπη: αυτό αποκαλύπτει ένα προσχέδιο δήλωσης των ευρωπαίων ηγετών που περιήλθε στην κατοχή του πρακτορείου Reuters ενόψει της συνόδου κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 28 και 29 Ιουνίου. Από τη Ρώμη έως τη Βουδαπέστη, αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν ζητήσει τη δημιουργία τέτοιων κέντρων, μέχρι τώρα όμως οι ανησυχίες ότι ενδεχομένως να παραβίαζαν την ευρωπαϊκή νομοθεσία είχαν αποτρέψει την υλοποίησή τους. Η αδιάλλακτη στάση του νέου ιταλού υπουργού Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι αλλά και η εξελισσόμενη σύγκρουση στο Βερολίνο μεταξύ CDU και CSU δείχνουν να επιτάχυναν τις εξελίξεις.

«Αυτά τα κέντρα θα πρέπει να προσφέρουν ταχείες διαδικασίες προκειμένου να υπάρξει διαχωρισμός μεταξύ οικονομικών μεταναστών και εκείνων που χρήζουν διεθνούς προστασίας, καθώς και να μειωθεί το κίνητρο της επιβίβασης για επικίνδυνα ταξίδια» αναφέρεται στο προσχέδιο κοινής δήλωσης των 28, αν και η διατύπωσή του ενδεχομένως να αλλάξει. Στο προσχέδιο δίνεται και μια έμμεση απάντηση στον Ζεεχόφερ για το τελεσίγραφο που έχει δώσει στη Μέρκελ. «Δευτερογενείς μετακινήσεις αιτούντων άσυλο μεταξύ κρατών – μελών θέτουν σοβαρά σε κίνδυνο την ακεραιότητα του συστήματος ασύλου» επισημαίνεται. «Τα κράτη – μέλη θα πρέπει να λάβουν όλα τα απαραίτητα εσωτερικά νομοθετικά και διοικητικά μέτρα προκειμένου να αντιμετωπίσουν τέτοιες μετακινήσεις και να συνεργαστούν στενά προς αυτόν τον σκοπό».