Στις ακυρωμένες προεκλογικές εμφανίσεις τούρκων υπουργών στη Γερμανία προστέθηκε ακόμα μία. Η προγραμματισμένη για απόψε ομιλία του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Αμβούργο αναβλήθηκε προσωρινά λόγω ακαταλληλότητας του χώρου. Η αρμόδια δημοτική Αρχή της συνοικίας Βίλχελμσμπουργκ του Αμβούργου απαγόρευσε τη χρήση της αίθουσας που είχαν κλείσει οι διοργανωτές για τη συγκέντρωση επειδή δεν πληρούσε τις απαραίτητες προϋποθέσεις πυρασφάλειας.

Λίγο πριν από την ανακοίνωση της δημοτικής Αρχής, ο κυβερνήτης του Αμβούργου Ολαφ Σολτς (SPD) δήλωνε ότι ο Τσαβούσογλου μπορεί, παρά τις μαζικές διαμαρτυρίες, να πραγματοποιήσει τη συγκέντρωσή του. Τον τελικό λόγο είχε όμως η δημοτική υπηρεσία, η οποία απαγόρευσε τη χρήση του συγκεκριμένου χώρου. Το πρόβλημα δεν ήταν η εκδήλωση αυτή καθαυτήν, αλλά το ότι «δεν υπήρχε η υποχρεωτική για την άδεια λειτουργίας εγκατάσταση πυρασφάλειας», είπε εκπρόσωπος της υπηρεσίας. Το προηγούμενο βράδυ άγνωστοι είχαν γράψει στους τοίχους τη λέξη «Ηayir» («Οχι»). Διάφορες οργανώσεις είχαν εξαγγείλει αυτοκινητοπομπή με αίτημα την απελευθέρωση του ανταποκριτή της εφημερίδας «Βελτ» Ντενίζ Γιουτσέλ και τελικό στόχο το Plaza Event Center, όπου οι διοργανωτές της συγκέντρωσης με τον Τσαβούσογλου περίμεναν περί τους 250-300 οπαδούς του Ερντογάν.

Στο Βερολίνο η κεντρική κυβέρνηση προσπαθεί να περιορίσει τη ζημιά από τις επαναλαμβανόμενες ακυρώσεις εμφανίσεων τούρκων υπουργών για το επίμαχο δημοψήφισμα του Ερντογάν στην Τουρκία. Εντείνεται και η πίεση που δέχεται η καγκελάριος στο εσωτερικό της χώρας να δείξει πυγμή έναντι των προκλήσεων του τούρκου προέδρου Ερντογάν μετά και την κατηγορία του για «ναζιστικές μεθόδους» της Γερμανίας.

Η Ανγκελα Μέρκελ αποφεύγει να ρίξει λάδι στη φωτιά. Πολιτικά επιμένει στις αρχές της δημοκρατίας, της ελεύθερης έκφρασης γνώμης. Πρακτικά όμως η μπάλα είναι στην τοπική αυτοδιοίκηση. Σε μια χώρα όπως η Γερμανία που είναι συγκροτημένη με ομοσπονδιακή δομή, η αυτονομία της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι μεγάλη και τα περιθώρια παρέμβασης της κεντρικής κυβέρνησης μικρά. Αναμφίβολα οι αποφάσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν στην προκειμένη περίπτωση τεράστιο πολιτικό βάρος. Ωστόσο, παρέμβαση της καγκελαρίου ή της κεντρικής κυβέρνησης θα την εξέθετε εύκολα στην κατηγορία ότι καταλύει την αυτονομία της τοπικής αυτοδιοίκησης στη Γερμανία και υποκύπτει στις πιέσεις του Ερντογάν.

Αυτή την ισορροπία αναζητά η Μέρκελ και μετά την επίθεση Ερντογάν είπε χθες ότι «οι εμφανίσεις μελών της τουρκικής κυβέρνησης στη Γερμανία είναι εφικτές εντός των πλαισίων του δικαίου και των νόμων που ισχύουν σε μας, όσο αυτές διοργανώνονται νομότυπα, δηλώνονται έγκαιρα και ανοιχτά και εγκρίνονται από τις Αρχές». Επανέλαβε και το πολιτικό πλαίσιο στο οποίο κινείται. «Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι ώστε να μπορούμε να ζούμε με βάση τις θεμελιώδεις αξίες μας, όπως εμείς θεωρούμε σωστό. Αυτές είναι που χαρακτηρίζουν τη χώρα μας και τον δικό μας τρόπο ζωής» είπε η Μέρκελ. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος τόνισε για τις συγκεντρώσεις τούρκων υπουργών στη Γερμανία ότι «νομικά δεν είναι καν δυνατόν να λάβει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μια τέτοια απόφαση».

Ωστόσο, ούτε η Μέρκελ ούτε ο Γκάμπριελ θέλουν να κόψουν κάθε επικοινωνία με την Αγκυρα. Ο εκπρόσωπος της Μέρκελ υπενθύμισε χθες ότι η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος στο ΝΑΤΟ και στη μάχη κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας. Και πέραν όλων των άλλων κρατάει το κλειδί για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, το οποίο ο Ερντογάν –παρά τις επιθέσεις του στη Γερμανία –δεν χρησιμοποίησε. Τουλάχιστον μέχρι τώρα.

Το σουλτανάτο και η δημοκρατία

Η σύγκριση της σημερινής Γερμανίας με το ναζιστικό Ράιχ είναι τουλάχιστον ανοίκεια. Καταντά γελοία όταν γίνεται από τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν που κάνει τα πάντα για να καταλύσει τη δημοκρατία στη χώρα του. Η χθεσινή περίπτωση του Τσαβούσογλου στο Αμβούργο αθροίζεται σε ανάλογες ακυρώσεις προεκλογικών εμφανίσεων τούρκων υπουργών στην Κολωνία και την πόλη Γκαγκενάου της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Δείχνουν ότι η κόντρα με τον Ερντογάν για το δημοψήφισμα και το σύγχρονο σουλτανάτο που θέλει να εγκαθιδρύσει στην Τουρκία έχει μετατραπεί ήδη και σε εσωτερικό πρόβλημα της Γερμανίας που έχει στο έδαφός της περίπου τρία εκατομμύρια τουρκικής προέλευσης πολίτες. Πολλοί από αυτούς υποστηρίζουν τον Ερντογάν. Η μόνη απάντηση είναι η υπεράσπιση της δημοκρατίας και των θεμελιωδών αρχών της, ακόμα και αν ευκαιριακά ευνοούν εκείνους που θέλουν να την καταλύσουν.