Στον πολύχρωμο και λαχταριστό «πλανήτη» της γαστρονομίας οι τροφές συναγωνίζονται μεταξύ τους σε προσόντα και ιδιότητες. Οταν μάλιστα συνδυάζονται σε δελεαστικά ταιριάσματα, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο ενδιαφέροντα! Οπως όμως σε όλες τις ιδανικές σχέσεις, το μαγικό στοιχείο της χημείας –κυριολεκτικά σε αυτή την περίπτωση –είναι αυτό που θα κρίνει αν τελικά ο συνδυασμός είναι «δυναμίτης» ή «της συμφοράς»! Η Εμα Ρόουζ, επικεφαλής διατροφολόγος στη βρετανική υπηρεσία υγιεινής διατροφής Fresh Fitness Food www.freshfitnessfood.com εξηγεί γιατί κάποια δημοφιλή ζευγάρια τροφίμων δεν έχουν και την καλύτερη χημεία μεταξύ τους, αλλά και πώς μπορούν να μετατραπούν σε σχέσεις «μέλι – γάλα».

Φρέντο καπουτσίνο και κρουασάν

Γενικά κάθε καφές με πολύ γάλα και τη συνοδεία σφολιατοειδών ή τσουρεκιών και ντόνατς. Πρόκειται για συνδυασμούς γεμάτους απλούς, κατεργασμένους υδατάνθρακες (τους πλέον «άχρηστους») και μπόλικα λιπαρά. Η έλλειψη φυτικών ινών επιδεινώνει τα πράγματα αφού οι υδατάνθρακες αυτοί απορροφώνται πολύ γρήγορα από τον οργανισμό, άρα δεν παρέχουν ενέργεια βραδείας απελευθέρωσης η οποία βοηθά στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αντιθέτως, προκαλεί το συκώτι να αποθηκεύει την ενέργεια ως λίπος παρά ως καύσιμο.

Καλύτερα: Να προτιμήσεις τον σκέτο καφέ με κέικ από αλεύρι ολικής άλεσης. Εχει λιγότερα λιπαρά και περιλαμβάνει φυτικές ίνες, κάτι που τον καθιστά ιδανικό για το ξεκίνημα της ημέρας. Oι υδατάνθρακες βραδείας καύσης εφοδιάζουν τους μυς με ενέργεια, ενώ η καφεΐνη βοηθάει στην κινητοποίηση των λιποαποθηκών και στην καύση λίπους. «Οσο ο οργανισμός μας χρησιμοποιεί το λίπος ως καύσιμο τόσο καθυστερεί να χρησιμοποιήσει το γλυκογόνο. Ετσι παρατείνεται η διάρκεια άσκησης, που στην ουσία σημαίνει ότι μπορείς να προπονείσαι σκληρότερα και για περισσότερη ώρα» προσθέτει η Εμα Ρόουζ.

Δημητριακά με φυσικό χυμό πορτοκάλι

Τα οξέα του φυσικού χυμού καταστρέφουν την πτυελίνη, το ένζυμο το οποίο είναι υπεύθυνο για την πέψη του αμύλου που περιέχεται στα δημητριακά, παρατηρεί η Ρόουζ στο περιοδικό «Runner’s World». Με άλλα λόγια, ένας τέτοιος συνδυασμός σταματά τη διαδικασία της πέψης ήδη από το πρωταρχικό της στάδιο, που αρχίζει στο στόμα. Αυτό ενδεχομένως να οδηγήσει σε φούσκωμα και βαρυστομαχιά.

Καλύτερα: Να αντικαταστήσεις τον χυμό πορτοκάλι με χυμό πράσινων λαχανικών, ο οποίος περιέχει λιγότερα σάκχαρα και πληθώρα ιχνοστοιχείων και βιταμινών. Επιπλέον βρίσκεται πολύ χαμηλότερα στη λίστα pH. Πρόκειται για τη λίστα που καθορίζει την οξύτητα και την αλκαλικότητα των τροφίμων. Ο χυμός πορτοκάλι έχει pH γύρω στο 3,4 (οτιδήποτε κάτω του 7 θεωρείται όξινο), ενώ ο χυμός πράσινων λαχανικών έχει pH κοντά στο αλκαλικό άκρο. Οσον αφορά την πέψη, λοιπόν, προτιμάμε συνδυασμούς που χτυπάνε πράσινο.

Μακαρονάδα με κόκκινη σάλτσα (και τυρί)

Κάτι ανάλογο με τον χυμό και τα δημητριακά συμβαίνει κι εδώ. Η υψηλή οξύτητα της ντομάτας εμποδίζει την αποτελεσματική αφομοίωση του αμύλου των ζυμαρικών. Η προσθήκη τυριού «επιβαρύνει» κυριολεκτικά την κατάσταση και το στομάχι! Ενα τέτοιο γεύμα απαιτεί περισσότερο χρόνο και ενέργεια για να χωνευτεί πλήρως, γεγονός που το καθιστά μάλλον ακατάλληλο για προαγωνιστικό carbo-loading παρότι είναι πολύ δημοφιλές!

Καλύτερα: Αντί για σάλτσα ντομάτας, φτιάξε σάλτσα πέστο. Το πέστο είναι λιγότερο όξινο οπότε δεν μπλοκάρει την πέψη. Επίσης τα συστατικά του πέστο είναι εξαιρετικά ωφέλιμα. Ο βασιλικός είναι πλούσιος σε φυτοχημικές ενώσεις, που δρουν αντιοξειδωτικά και εμποδίζουν την καταστροφή των κυττάρων. Το ελαιόλαδο μειώνει τη χοληστερόλη και σταθεροποιεί τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ενώ το σκόρδο έχει καρδιοτονωτικές ιδιότητες.

Αβγά με μπέικον

Λαχταριστός συνδυασμός –πειρασμός! Από τις περιπτώσεις που λες: «Ελα μωρέ, θα τρέξω, θα τα κάψω». Σωστό. Θα πρέπει να ξέρεις πάντως πως πρόκειται για συνδυασμό-μπόμπα. Το μπέικον και τα αβγά αποτελούν πλούσιες πηγές πρωτεΐνης, γεγονός που είναι μεν καλό, αλλά η πρωτεΐνη είναι πολύ πιο δύσπεπτη από τους υδατάνθρακες ή τα λιπαρά. Οπότε ένας τέτοιος συνδυασμός είναι μάλλον αχώνευτος!

Καλύτερα: Να αποχαιρετήσεις το μπέικον και να προσθέσεις δύο φέτες ψωμί ολικής άλεσης. Αυτό, όχι μόνο θα επιταχύνει τον ρυθμό πέψης αλλά θα προσφέρει στον οργανισμό σου και τους πολύ χρήσιμους υδατάνθρακες βραδείας καύσης, αφού σύμφωνα με τη Ρόουζ «έρευνες έδειξαν πως τα χαμηλά ποσοστά γλυκογόνου στους μυς οδηγούν σε μυϊκή κόπωση και αδυναμία του σώματος να αντεπεξέλθει σε υψηλής έντασης προπονήσεις».

Κορυφαίοι συνδυασμοί

Μπανάνα με γάλα ʹή γιαούρτι

Οι υδατάνθρακες της μπανάνας αναπληρώνουν τη γλυκόζη στο αίμα, ενώ οι πρωτεΐνες των γαλακτοκομικών σε χορταίνουν, εμποδίζοντας ταυτόχρονα την απότομη αύξηση των επιπέδων σακχάρου. Επιπλέον το κάλιο που περιέχει η μπανάνα βοηθάει να αποφεύγονται οι κράμπες και άλλοι μυϊκοί τραυματισμοί. Τέλος, η ινσουλίνη που περιέχεται στην μπανάνα απογειώνει την απορρόφηση του ασβεστίου (που υπάρχει στα γαλακτοκομικά), στοιχείου απαραίτητου για την καλή υγεία των οστών.

Μοσχαρίσιο κρέας με μπρόκολο

Ο σίδηρος του κρέατος απορροφάται ιδανικά με την παρουσία της βιταμίνης C, την οποία περιέχει το μπρόκολο.

Αβοκάντο με ντομάτα

Τα «καλά» λιπαρά του αβοκάντο ενισχύουν την απορρόφηση των καροτενοειδών της ντομάτας. Επιπλέον βοηθούν στη μετατροπή της προβιταμίνης Α της ντομάτας στη μορφή που χρειάζεται ο οργανισμός για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.