«Who run the world?» (Ποιοι διοικούν τον κόσμο;) ρωτά η Μπιγιονσέ. «Οχι εμείς», απαντούν κάθε χρόνο τα μέλη της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ, που συνεδριάζουν από χθες μέχρι την Κυριακή στο αυστηρά φρουρούμενο ξενοδοχείο Taschenbergpalais της Δρέσδης. Οι συνεδριάσεις γίνονται για άλλη μια φορά κεκλεισμένων των θυρών και με απόλυτη μυστικοπάθεια. Κανείς δεν θα μάθει τι θα συζητήσουν οι 130 παριστάμενοι, μεταξύ των οποίων και δύο πρωθυπουργοί. Ενα από τα κεντρικά θέματα των συζητήσεών τους, όμως, είναι σχεδόν προκλητικό: «Το πρεκαριάτο και η μεσαία τάξη».
Ο όρος «πρεκαριάτο» (νεολογισμός που προέρχεται από τη λέξη precarious, δηλαδή «επισφαλής», και από τη λέξη προλεταριάτο) ανήκει στον βρετανό οικονομολόγο Γκάι Στάντινγκ και περιγράφει μια αυξανόμενη κατηγορία ανθρώπων που αισθάνονται αβεβαιότητα στη δουλειά τους, στην κοινότητά τους και στη ζωή τους εν γένει. Πρόκειται γι’ αυτούς που εργάζονται με συμβάσεις μερικής απασχόλησης, αμείβονται με τον ελάχιστο μισθό ή είναι ανασφάλιστοι. Για τους ξένους εργάτες που δουλεύουν περιστασιακά. Για τις οικιακές βοηθούς που πληρώνονται με την ημέρα. Για τις μόνες μητέρες που δεν έχουν καμιά υποστήριξη. Για τους νέους με πολύ καλά πτυχία που υποαπασχολούνται. Για τους εργαζόμενους μεγάλης ηλικίας που βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται. Για τους άνεργους φυσικά. Με λίγα λόγια, για μια ολόκληρη γενιά που δεν πρόκειται να πάρει σύνταξη ποτέ.
Γι’ αυτήν την «κοινωνική τάξη εν εξελίξει» θα μιλήσει στους παριστάμενους ο ίδιος ο Στάντινγκ. Θα τους εξηγήσει τη σχέση του πρεκαριάτου με την άνοδο πολιτικών όπως ο Ντόναλντ Τραμπ ή η Μαρίν Λεπέν. Και θα προσπαθήσει να τους πείσει για την αναγκαιότητα να θεσπιστεί ένα οικουμενικό εισόδημα. Το θέαμα θα είναι βέβαια κάπως σουρεαλιστικό: πάμπλουτοι επιχειρηματίες και τραπεζίτες, για τους οποίους η λιτότητα είναι ο καλύτερος τρόπος να σωθεί η οικονομία, θα συζητήσουν για την τύχη των απόβλητων της Γης. Το ζήτημα όμως τους ενδιαφέρει. Γιατί η τάξη αυτή είναι δυνάμει «επικίνδυνη». Και γιατί η αμφισβήτηση του καπιταλισμού αποτελεί πλέον ένα παγκόσμιο φαινόμενο.
Οι φετινοί προσκεκλημένοι δεν είναι βέβαια μόνο πλούσιοι. Είναι, κυρίως, ισχυροί. Ανάμεσά τους, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, η Κριστίν Λαγκάρντ, ο Μπενουά Κερέ από την ΕΚΤ, ο Χένρι Κίσινγκερ, ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, οι πρωθυπουργοί της Ολλανδίας και του Βελγίου Μαρκ Ρούτε και Σαρλ Μισέλ, ενώ η Ελλάδα «εκπροσωπείται» από τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη, τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του Libra Group Γιώργο Λογοθέτη και τον διευθύνοντα σύμβουλο της Titan Cement Co. Δημήτρη Παπαλεξόπουλο.
Οι περιγραφές του βρετανού κωμικού Τσάρλι Σκέλτον, που καλύπτει όπως κάθε χρόνο το μεγάλο γεγονός για λογαριασμό της «Γκάρντιαν», είναι σπαρταριστές. Ενας μάνατζερ του ξενοδοχείου δέχεται πιεστικές ερωτήσεις στο iPad του από έναν εκ των οργανωτών. «Το δωμάτιο του κ. Καρπ είναι καλό;». «Καλό είναι, ναι, αλλά χαμηλοτάβανο». «Μήπως μυρίζει καπνό;». «Δεν μυρίζει, αλλά είναι στο ισόγειο. Ποιος είναι ο κ. Καρπ;». «Είναι Αμερικανός και πρέπει να μετακινηθεί πιο ψηλά. Βάλτε τον οδηγό στο δωμάτιο του ισογείου, οδηγός είναι στο κάτω κάτω».
Οι δύο άνδρες μιλούσαν για τον Αλεξάντερ Καρπ, νεοεκλεγμένο μέλος της διοικούσας επιτροπής της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ και πρόεδρο της εταιρείας λογισμικού Palantir, που ειδικεύεται στην ανάλυση δεδομένων και σύμφωνα με τη «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» είναι μια από τις πιο πολύτιμες ιδιωτικές εταιρείες στον κόσμο…

Το παιχνίδι

Ο Τόνι Μπλερ έχει δηλώσει πως βρήκε «χρήσιμη» τη σύνοδο της Λέσχης στην οποία έλαβε μέρος το 1993. Λογικό, σχολιάζει ο Σκέλτον. Είναι χρήσιμο να ξέρεις σε ποια κατεύθυνση οδηγούν τον κόσμο αυτοί που τον κατέχουν ώστε να τοποθετείσαι σωστά. Και αν ξέρεις να παίζεις το παιχνίδι, μπορεί να καταλήξεις όπως ο Μπλερ σε μια τράπεζα σαν την JP Morgan.