Σε συμφωνία για την εκταμίευση της δόσης στις 24 Μαΐου προσβλέπει πλέον μετά το χθεσινό Eurogroup η κυβέρνηση, αφού πρώτα ψηφίσει τον αυτόματο κόφτη δαπανών. Ολες οι πλευρές έδειξαν διάθεση να απομακρύνουν τον πολιτικό κίνδυνο μιας νέας ελληνικής κρίσης κι έβαλαν στο τραπέζι μια ρύθμιση του χρέους, που όμως μεταθέτει τις σημαντικές αποφάσεις για το 2018.
Το τίμημα της συμφωνίας γίνεται ακόμη βαρύτερο για την Ελλάδα, αφού συμφωνήθηκε να μπαίνουν κάθε χρόνο στη λαιμητόμο μισθοί και συντάξεις σε περίπτωση απόκλισης από τους δημοσιονομικούς στόχους. Ετσι, εκτός από τα μέτρα για το Ασφαλιστικό και το Φορολογικό που ψηφίσθηκαν προχθές και τους έμμεσους φόρους που θα ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες, για να υπάρξει συμφωνία στις 24 Μαΐου πρέπει να ψηφιστεί και ο μηχανισμός των λεγόμενων προληπτικών μέτρων ύψους έως 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ.

Ο μηχανισμός αυτός θα ενεργοποιείται αυτόματα κάθε χρόνο τον Ιούνιο εφόσον τα στοιχεία της Eurostat του Απριλίου δείχνουν απόκλιση από τους στόχους του προϋπολογισμού του προηγούμενου έτους. Εξαίρεση προβλέπεται για τις αμυντικές δαπάνες και την κοινωνική πρόνοια. Επιπλέον θα υπάρχει η ευχέρεια σε συμφωνία με τους δανειστές να υποκαθίσταται ένα μέρος των περικοπών δαπανών από αυξήσεις φόρων.

ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΛΟΓΗ. Πρόκειται για έναν αυτόματο κόφτη, που δεν προκαθορίζει βεβαίως όπως επεδίωκε το ΔΝΤ συγκεκριμένα μέτρα ψηφισμένα από τώρα, αλλά που δεν θα αφήνει την επιλογή των μέτρων και των εξαιρέσεων στη διακριτική ευχέρεια του ελληνα υπουργού όπως ήθελε αρχικώς η κυβέρνηση. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος ήταν εμφανώς ικανοποιημένος από την προοπτική μιας συμφωνίας χθες στις Βρυξέλλες μιλώντας για ένα «εξαιρετικό Eurogroup», τόνισε σε συνέντευξη Τύπου στη συνέχεια ότι βάση των συζητήσεων αποτελεί η ελληνική πρόταση.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντεϊσελμπλούμ μίλησε για ένα «στιβαρό πρόγραμμα μέτρων» τονίζοντας ότι αυτά θα είναι «συμφωνημένα εκ προοιμίου» χωρίς τη διακριτική ευχέρεια επιλογών από την κυβέρνηση.

Η δόση που περιμένει η Ελλάδα θα είναι σύμφωνα με τον ολλανδό υπουργό Οικονομικών περίπου 5 δισ. ευρώ, αν και η κυβέρνηση σε άτυπη ενημέρωσή της χθες εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα είναι πολύ μεγαλύτερη από τα 5,7 δισ. που προβλέπονταν για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, καθώς επιδιώκεται η κάλυψη όχι μόνο των δανειακών αναγκών ώς το τέλος της επόμενης αξιολόγησης αλλά και η αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα.

ΤΟ ΧΡΕΟΣ. Στο θέμα του χρέους τα πράγματα είναι ακόμη αρκετά ασαφή. Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι Γερούν Ντεϊσελμπλούμ, ο Κλάους Ρέγκλινγκ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και ο Πιερ Μοσκοβισί, επίτροπος Οικονομικών, μιλούσαν χθες για λύση σε τρία στάδια: βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο, χωρίς να προσδιορίζονται από τώρα οι λεπτομέρειες του κάθε σταδίου.
Σύμφωνα με την άτυπη ενημέρωση της κυβέρνησης, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο θα υπάρξουν βελτιώσεις όπως η πρόωρη αποπληρωμή χρέους προς τα κράτη-μέλη ή/και το ΔΝΤ. Σημειώνεται ότι τα επιτόκια αυτών των δανείων είναι σχετικά υψηλότερα από του ESM. Στο μεσοπρόθεσμο στάδιο, το 2018, μετά το τέλος του προγράμματος, θα εξετασθούν συγκεκριμένα μέτρα όπως επιμήκυνση λήξεων και μεγαλύτερη περίοδος χάριτος στις αποπληρωμές δανείων καθώς και η μεταφορά κερδών ομολόγων που διακρατούν οι κεντρικές τράπεζες των χωρών-μελών της ευρωζώνης.

Τέλος, στο μακροπρόθεσμο στάδιο θα εξεταστούν περαιτέρω μέτρα βιωσιμότητας του χρέους.

Σύμφωνα με έγγραφο του ESM, το οποίο δημοσίευσε χθες η «Wall Street Journal», τα μέτρα που προτείνονται περιλαμβάνουν επιμήκυνση ωριμάσεων κατά 5 έτη ώστε να φτάσουν στα 37,5 έτη, σταθεροποίηση των ετήσιων πληρωμών που θα καταβάλλει η Ελλάδα για τα δάνεια του EFSF στο 1% του ΑΕΠ ώς το 2050 (143 δισ. ευρώ του 2ου Μνημονίου πληρωτέα ως επί το πλείστον μετά το 2022) κι επιβολή πλαφόν στα επιτόκια στο 2%.

Το ΔΝΤ δεν βρίσκει ικανοποιητικά τα μέτρα αυτά αλλά τις επόμενες ημέρες θα γίνει προσπάθεια βελτίωσης των προτάσεων ώστε να υπάρξει προσέγγιση των δύο πλευρών. Ο Ντεϊσελμπλούμ ξεκαθάρισε πάντως ότι σε κάθε περίπτωση «δεν συζητείται ως πιθανότητα» να βγει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα.

«Το χρέος πιστεύω πως θα μπει στην ευρύτερη εικόνα» είπε χθες ο Τσακαλώτος και εξέφρασε την ελπίδα να τελειώσει ο φαύλος κύκλος της ελληνικής οικονομίας, να αρχίσουν να επιστρέφονται οφειλές του Δημοσίου στους ιδιώτες και να μπουν χρήματα στις τράπεζες.