Αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις για το 2016. Το μεγαλύτερο μέρος της Μέσης Ανατολής έχει πάρει φωτιά, η Κίνα έχει εδαφικές διεκδικήσεις και θέλει να πάρει τη στρατηγική ηγεσία της Ασίας από την Αμερική και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να αναζωπυρωθούν οι συγκρούσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, να ξεσπάσουν ξανά επιδημίες όπως ο SARS και ο Εμπολα, ενώ απειλή εξακολουθεί να αποτελεί ο κυβερνοπόλεμος.

Οι κίνδυνοι μπορεί να είναι πιο μεγάλοι για την Ευρώπη. Μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ μπορεί να έχει απλά αναβληθεί, καθώς οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό και άλλες δομικές μεταρρυθμίσεις οδηγούν τη χώρα σε σύγκρουση με τους πιστωτές. Ενα Grexit μπορεί να είναι η αρχή του τέλους για την ευρωζώνη. Εάν υπάρξει Grexit μπορεί να ακολουθήσει Brexit, το οποίο με τη σειρά του θα προκαλέσει ντόμινο.

Υπάρχει επίσης πάντα ο κίνδυνος της τρομοκρατίας και τα προβλήματα της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης. Την ίδια ώρα η λιτότητα στην περιφέρεια της ευρωζώνης μπορεί να προκαλέσει συγκρούσεις με τον πυρήμα της Ευρώπης. Στην Ελλάδα βρίσκεται στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ. Αριστερός συνασπισμός έχει την εξουσία και στην Πορτογαλία, ενώ πολιτική αστάθεια μπορεί να υπάρξει και στην Ισπανία. Αντιευρωπαϊκά κόμματα κερδίζουν έδαφος σε πολλές χώρες.

Εν ολίγοις, η ψαλίδα ανάμεσα στο τι θέλει η Ευρώπη και στο τι θέλουν οι πολίτες της συνεχώς μεγαλώνει και αυτό μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα μέσα στο 2016. Η ευρωζώνη και η ΕΕ αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις οι οποίες χρειάζονται συλλογική απάντηση. Η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερο συντονισμό, ενοποίηση, διαμοιρασμό του κινδύνου και αλληλεγγύη. Αντί γι’ αυτό οι Ευρωπαίοι φαίνεται να αγκαλιάζουν τον εθνικισμό και τη διάλυση.

Ο Νουριέλ Ρουμπινί είναι καθηγητής της Stern School of Business στη Νέα Υόρκη και πρόεδρος της Roubini Global Economics

Τελευταία Νέα