Συγγνώμη Μπλερ για «λάθη» στο Ιράκ

Είχε υπερασπιστεί την επιλογή του όχι μόνο την εποχή της πολιτικής του παντοδυναμίας, αλλά και στα απομνημονεύματά του. Η επέλαση όμως του Ισλαμικού Κράτους έκανε τον Τόνι Μπλερ να αναφωνήσει ένα –έστω και μισό –mea culpa για την επέμβαση στο Ιράκ το 2003. Η στιγμή της παραδοχής ήρθε με συνέντευξη στο CNN. Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το εάν ο πόλεμος στο Ιράκ αποτελεί τη βασική αιτία για την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους ο πρώην βρετανός πρωθυπουργός απάντησε: «Πιστεύω ότι υπάρχουν στοιχεία αλήθειας σε αυτό». Ο Τόνι Μπλερ δεν στάθηκε μόνο εκεί. Παράλληλα, ανέλαβε το μερίδιο της ευθύνης που του αναλογεί. «Ασφαλώς δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς πως όσοι από εμάς απομακρύναμε τον Σαντάμ το 2003 δεν φέρουμε καμιά ευθύνη για την κατάσταση που επικρατεί το 2015» είπε.

Οπως αποδείχθηκε πολύ νωρίς, η επέμβαση των ΗΠΑ στο Ιράκ, οι οποίες είχαν την απόλυτη στήριξη της Βρετανίας, βασίστηκε σε ένα ψέμα: ότι το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής. Παρ’ όλα αυτά, ο Μπλερ υπερασπιζόταν πάντα την επιλογή να στηρίξει ως πρωθυπουργός της Βρετανίας την επέμβαση που είχε σχεδιάσει η κυβέρνηση Μπους. Το βασικό του επιχείρημα ήταν ότι χάρις στην επέμβαση το Ιράκ απαλλάχθηκε από έναν στυγνό δικτάτορα. Στα απομνημονεύματά του είχε αφιερώσει πολλές σελίδες προκειμένου να πείσει για την ορθότητα της απόφασης. Στη χθεσινή συνέντευξη, ωστόσο, ζήτησε συγγνώμη για τις «λάθος» πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών, ενώ παραδέχθηκε ότι ο σχεδιασμός για την επόμενη ημέρα, δηλαδή για το Ιράκ μετά τον Σαντάμ Χουσεΐν, ήταν αποτυχημένος. Με άλλα λόγια, παραδέχθηκε εμμέσως ότι αυτό που ακολούθησε μετά την πτώση του ιρακινού δικτάτορα περιγράφεται μόνο με τη λέξη «χάος».

«Μπορώ να πω ότι ζητώ συγγνώμη για το γεγονός ότι οι πληροφορίες που είχαμε στη διάθεσή μας ήταν λάθος επειδή, ακόμη και αν ο Σαντάμ Χουσεΐν είχε χρησιμοποιήσει χημικά όπλα εναντίον του ίδιου του λαού του, το χημικό του οπλοστάσιο δεν είχε το εύρος που φανταζόμασταν» δήλωσε ο Τόνι Μπλερ στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στον Φαρίντ Ζακάρια. Την εποχή εκείνη, πάντως, το Λονδίνο είχε κάνει ό,τι περνούσε από το χέρι του για να πείσει την κοινή γνώμη ότι το ιρακινό καθεστώς ήταν ένα από τα πιο επικίνδυνα του κόσμου. Στο πλαίσιο αυτής της εκστρατείας πειθούς, η κυβέρνηση Μπλερ είχε δώσει στη δημοσιότητα μια σειρά από «φακέλους με πληροφορίες». Ενας από αυτούς τους φακέλους είχε καταλήξει στα χέρια του τότε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Κόλιν Πάουελ, ο οποίος τον είχε χρησιμοποιήσει τον Φεβρουάριο του 2003 μιλώντας στα Ηνωμένα Εθνη για τα υποτιθέμενα όπλα μαζικής καταστροφής της Βαγδάτης. Οπως αποδείχθηκε, οι συντάκτες των φακέλων είχαν αντιγράψει ακόμη και τμήμα ενός άρθρου που υπέγραφε για το ιρακινό καθεστώς ο Ιμπραΐμ αλ Μαρασί, τότε διδακτορικός φοιτητής και σήμερα βοηθός καθηγητή σε πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.