Σύμφωνα με μια παράδοξη Θεωρία του Χάους, ένα ζεϊμπέκικο του Δημήτρη Κουτσούμπα στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ μπορεί να προκαλέσει κυβέρνηση στην Πορτογαλία με τη συμμετοχή του εκεί Κομμουνιστικού Κόμματος. Αστειεύομαι, αλλά ας δούμε δύο διαφορετικά περιστατικά σε διαφορετικούς τόπους. Ο συμπαθής γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ έριξε τις στροφές του στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ υπό τους ήχους άσματος Μίκη – Μπιθικώτση. Η εικόνα του έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τις φίλιες στο κόμμα δυνάμεις. Ηταν το απαραίτητο λαϊκό ντοπάρισμα στην αμηχανία μιας εποχής που ενώ θέλει τον καπιταλισμό να περνάει κρίση, το κόμμα που τα είχε προβλέψει όλα αυτά παραμένει στάσιμο στη δυναμική του.

Κι όμως. Οι περισσότεροι σήμερα στέκονται στη συνέπεια του ΚΚΕ. Στη μοναχική μα και καθαρή στάση του. Τους διαφεύγει ίσως πως ο Περισσός από το 1996 και το 15ο Συνέδριό του έχει εγκαταλείψει τη «λαϊκομετωπική» στρατηγική του. Εχει σχεδόν αφήσει πίσω κάθε τακτική ή επιμέρους πάλη. Εχει εντείνει την αγοραφοβία του απέναντι στην υπόλοιπη Αριστερά. Οχι τυχαία, έχει αναθεωρήσει ακόμη και την επεξεργασμένη του αποτίμηση για το ΕΑΜ. Και ταυτίζει την κομματική με την κοινωνική πάλη.

Το αντίθετο από αυτό που συμβαίνει αυτή την ώρα στην Πορτογαλία. Εκεί το αντίστοιχο ΚΚ, «ορθόδοξο» για χρόνια σύμφωνα με τη μεζούρα του ΚΚΕ, ετοιμάζεται να φορέσει κυβερνητικό κοστούμι σε σχήμα συνεργασίας και με κύρια δύναμη τους Σοσιαλιστές. Εδώ, ο πορτογάλος γενικός γραμματέας της ΚΕ του κόμματος δεν χόρεψε ζεϊμπέκικο για να οικειοποιηθεί τελετουργικά τη χαμένη του λαϊκότητα αλλά δήλωσε πως είναι έτοιμος να συγκυβερνήσει για να αναχαιτίσει τη λιτότητα της Δεξιάς. Αν το ΚΚΕ έχει αφήσει χρόνους κάθε λογική λαϊκού μετώπου, το αδελφό πορτογαλικό κόμμα την αναβιώνει τουλάχιστον μετεκλογικά. Τίτλοι τέλους για την αυτοτέλεια του ΚΚ στην Πορτογαλία; Ή αναγκαία προσαρμογή στο εκεί μεταμνημονιακό τοπίο όπου ακόμη και το «ρεφορμιστικό» Μπλόκο περιγράφει με σκεπτικισμό το ευρώ στα κείμενά του; Ολα αυτά με την υποσημείωση πως η χώρα «υπό τον φόβο των Ιουδαίων» δεν χρειάστηκε δεύτερο πακέτο διάσωσης αφού η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγόρασε μέρος του χρέους και μείωσε τα επιτόκια του δανεισμού. Ετσι ο στρατηγικός ελιγμός των πορτογάλων κομμουνιστών εν μέσω αυτής της συγκυρίας έχει ως στόχο μάλλον τον διεμβολισμό του αριστερού κόσμου των Σοσιαλιστών. Σε αυτό το κομμάτι για την ακρίβεια μεγαλύτερη επιρροή έχει το Μπλόκο. Το σινιάλο πως το μοντέλο του Νότου «θέλει» συνεργασία Αριστεράς και μετανοημένων σοσιαλδημοκρατών είναι στο δεύτερο πλάνο. It takes two to tango. Ενώ το ζεϊμπέκικο χρειάζεται έναν.