Αίσθηση προκάλεσαν οι χθεσινές δηλώσεις του Γιάνη Βαρουφάκη –στο ραδιόφωνο του Alpha –ότι «δεν θα έχουμε πρόβλημα όσον αφορά τη ρευστότητα του Δημοσίου, εκεί που θα έχουμε πρόβλημα και είναι δεδομένο είναι στην αποπληρωμή των δόσεων του ΔΝΤ βασικά τώρα και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τον Ιούλιο». Με άλλα λόγια, χωρίς μια λύση στο χρηματοδοτικό πρόβλημα από τους δανειστές, τον Μάρτιο θα χτυπήσει καμπανάκι. Κι αυτό γιατί η προχθεσινή συμφωνία του Eurogroup δεν προβλέπει εκταμίευση δόσης, παρά μόνο αν ολοκληρωθεί με επιτυχία η αξιολόγηση τον Απρίλιο.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι δανειστές δεν θα αφήσουν τη χώρα αβοήθητη, μετά και την προχθεσινή συμφωνία. Πιστεύουν όμως, επίσης, ότι θα ασκηθεί πίεση για ανταλλάγματα σε άλλα μέτωπα, που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή μέτρων.

Η ΛΥΣΗ. Ως προς το ποια θα είναι η λύση, όλα δείχνουν ότι η πιο πιθανή είναι η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προκειμένου να αυξηθεί το όριο έκδοσης εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, από τα 15 δισ. ευρώ που είναι σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ίδιοι οι δανειστές είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι προς αυτή την κατεύθυνση θα κινούνταν σε περίπτωση συμφωνίας.
Ο κ. Βαρουφάκης έδειξε χθες κι αυτός στην κατεύθυνση της ΕΚΤ, επαναφέροντας –στο πλαίσιο συνέντευξής του στο Bloomberg –την πρόταση για πληρωμή των δόσεων του ΔΝΤ του Μαρτίου από την οφειλόμενη στην Ελλάδα επιστροφή των κερδών της ΕΚΤ, ύψους 1,9 δισ. ευρώ.

Η ΕΚΤ αναμένεται, εξάλλου, να προχωρήσει στην εκ νέου αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως ενεχύρων για τον δανεισμό των τραπεζών.

Στο τρίγωνο αυτό, ελληνικού Δημοσίου, τραπεζών και Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα αναζητηθεί η απάντηση στο πρόβλημα ρευστότητας του Μαρτίου.
Ωστόσο, η Φρανκφούρτη δεν προβλέπεται να ανταποκριθεί εύκολα. Η κυβέρνηση είχε ζητήσει και κατά τις πρώτες ημέρες της θητείας της αύξηση του ορίου των εντόκων γραμματίων του Δημοσίου κατά 10 δισ. ευρώ, αλλά η ΕΚΤ είχε αρνηθεί κατηγορηματικά. Οχι μόνο αυτό, αλλά ακούστηκαν και φωνές που προειδοποιούσαν ότι ενδέχεται να μπει φραγμός στη συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, ακόμη και εντός του υφιστάμενου ορίου.
Η συμφωνία στο Eurogroup για παράταση της δανειακής σύμβασης μαλάκωσε τη στάση της ΕΚΤ, αλλά όχι άνευ όρων. Κύκλοι της δήλωσαν ότι θα αρχίσει να δέχεται πάλι τα ομόλογα ως ενέχυρα για τον δανεισμό των ελληνικών τραπεζών «μόνο αν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ολοκληρωθεί θετικά το πρόγραμμα».

Χθες, ο ίδιος ο κ. Ντράγκι δήλωσε ότι η ΕΚΤ θα άρει τους χρηματοδοτικούς περιορισμούς προς τις ελληνικές τράπεζες μόνον όταν η ελληνική κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα εκπληρώσει τους όρους του τρέχοντος προγράμματος.

Επίσης, αμέσως μετά τη συμφωνία για την τετράμηνη παράταση, ο κεντρικός ευρωτραπεζίτης είχε διαμηνύσει ότι οι δεσμεύσεις τού «υφιστάμενου προγράμματος» θα πρέπει είτε να τηρηθούν είτε να αντικατασταθούν από ισοδύναμα μέτρα. Κάτι που δείχνει την κατεύθυνση στην οποία αναμένεται να ασκήσει πίεση η ΕΚΤ.

Σε ό,τι αφορά την επιστροφή των κερδών της από ελληνικά ομόλογα, εξάλλου, η ΕΚΤ τη συνδέει με την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Παράλληλα και συμπληρωματικά προς τη λύση των εντόκων γραμματίων η κυβέρνηση συζητά και άλλες εναλλακτικές, με βασικότερη την αξιοποίηση των λεγόμενων «κοιμώμενων πηγών ρευστότητας», βασικά καταθέσεων και repos φορέων της γενικής κυβέρνησης.

Ωστόσο, πρόκειται για βραχυχρόνια λύση με περιορισμένα περιθώρια. Εκτιμάται ότι ακόμη κι αν αξιοποιηθεί πλήρως, δεν θα μπορέσει να καλύψει όλες τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Μαρτίου. Κρίσιμες ημερομηνίες είναι η 25η και η 26η Μαρτίου, οπότε και θα χρειαστεί να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις.

ΤΑ ΠΟΣΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τον Μάρτιο το υπουργείο Οικονομικών έχει να πληρώσει τέσσερις δόσεις δανείου στο ΔΝΤ, συνολικού ύψους περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Τον ίδιο μήνα πρέπει να πληρωθούν τόκοι 750 εκατ. ευρώ και να ανανεωθούν τρεις εκδόσεις εντόκων γραμματίων, μία 1,4 δισ. ευρώ και δύο από 1,6 δισ. ευρώ.
Τον Απρίλιο πρέπει να πληρωθούν άλλα 448 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ συν 400 εκατ. ευρώ σε τόκους, τον Μάιο 746 εκατ. ευρώ συν 300 εκατ. ευρώ σε τόκους, τον Ιούνιο άλλα 1,6 δισ. ευρώ και 450 εκατ. ευρώ σε τόκους.
Συνολικά, επομένως, ώς το τέλος Ιουνίου που λήγει η παράταση πρέπει να πληρωθούν σε τόκους και χρεολύσια 6,2 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται οι ανανεώσεις εντόκων. Οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας φέτος έχουν υπολογιστεί σε 22 δισ. ευρώ, δήλωσε εξάλλου χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Μάρδας, μιλώντας στον Βήμα FM.
Τον Ιούλιο το μεγάλο αγκάθι είναι οι δόσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συνολικού ύψους περίπου 3,5 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 3,2 δισ. ευρώ είναι πληρωτέα στην ΕΚΤ τον Αύγουστο.
Μια άλλη λύση που εξετάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να ζητήσει μια μικρή παράταση της εξόφλησης της δόσης προς το ΔΝΤ. Κάτι που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα δεχθεί το Ταμείο. Σ’ αυτή την κατεύθυνση, ωστόσο, δείχνουν εμμέσως και οι χθεσινές δηλώσεις του κ. Βαρουφάκη ότι θα έχει πρόβλημα να αποπληρώσει τις δόσεις του ΔΝΤ.
Τέλος, υπάρχει πάντα και η λύση να σταματήσει το κράτος να πληρώνει τις υποχρεώσεις του αυξάνοντας έτσι τις οφειλές του προς τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό, όμως, οδηγεί σε στραγγαλισμό της οικονομίας. Στην κυβέρνηση εκτιμούν πλέον ότι το δημοσιονομικό κενό θα φτάσει τα 5-7 δισ. ευρώ τη διετία 2015-16, όπως αποκάλυψε χθες υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου.

Βούλιαξαν τα έσοδα: 1 δισ. ευρώ κάτω του στόχου

Τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα οικονομικά του Δημοσίου επιτείνει η υστέρηση εσόδων. Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, τον Ιανουάριο υπήρξε καθίζηση εσόδων κατά 23%, γεγονός που οδήγησε σε υστέρηση 1 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.