Είκοσι χρόνια μετά το τέλος του απαρτχάιντ και πέντε μήνες αφότου ο ιστορικός ηγέτης και πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα άφησε την τελευταία του πνοή, εκατομμύρια πολίτες της χώρας προσήλθαν χθες σε περισσότερα από 20.000 εκλογικά κέντρα για να εκλέξουν τα νέα μέλη του Κοινοβουλίου. Παρότι τα αποτελέσματα δεν αναμένεται να ανακοινωθούν πριν από αύριο, όλοι γνωρίζουν πως ο νικητής των εκλογών θα είναι για πέμπτη συνεχόμενη φορά το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο (ANC), το κόμμα που ίδρυσε ο Μαντέλα και σήμερα έχει ως ηγέτη του τον πρόεδρο της χώρας Τζέικομπ Ζούμα.

Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής αντιμετωπίζει αρκετά σοβαρά προβλήματα όπως η ανεργία, οι οικονομικές ανισότητες, η φτώχεια, η βία και οι ελλείψεις σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες. Την ίδια ώρα το κυβερνών κόμμα έχει στιγματιστεί από τα πολλά σκάνδαλα της πρώτης πενταετίας του Ζούμα, με το τελευταίο στη σειρά να είναι η κόστους 20 εκατομμυρίων δολαρίων ανακαίνιση της ιδιωτικής του κατοικίας με χρήματα των φορολογουμένων. Για τους περισσότερους Νοτιοαφρικανούς, ωστόσο, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο εξακολουθεί να είναι το κίνημα το οποίο τους χάρισε την ελευθερία τους.
«Δεν πιστεύω πως κάποιο κόμμα μπορεί να νικήσει το ANC. Πολέμησαν για περισσότερα από εκατό χρόνια. Πολέμησαν γι’ αυτή την ελευθερία και γι’ αυτό κανένας δεν πρόκειται να τους γυρίσει την πλάτη» δήλωσε ψηφοφόρος από το Σοβέτο στον ανταποκριτή του BBC. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις το ANC αναμένεται να συγκεντρώσει ποσοστό υψηλότερο του 60%.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι στη χώρα οι οποίοι γύρισαν την πλάτη όχι μόνο στο Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο αλλά γενικότερα στην πολιτική, οι αποκαλούμενοι «born free», οι «γεννημένοι ελεύθεροι» πολίτες της Νότιας Αφρικής οι οποίοι δεν βίωσαν ποτέ το απάνθρωπο καθεστώς του απαρτχάιντ. Οι χθεσινές εκλογές ήταν οι πρώτες κατά τις οποίες εκατοντάδες χιλιάδες Νοτιοαφρικανοί γεννημένοι μετά το 1994 είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν για πρώτη φορά στη ζωή τους.

«Αισθάνομαι υπέροχα. Εχω την ευκαιρία να είμαι ελεύθερη και να λέω ελεύθερα τη γνώμη μου. Αυτή η χώρα έκανε πολλά για εμάς», δήλωσε εικοσάχρονη ψηφοφόρος, προσδιορίζοντας ταυτόχρονα ότι επρόκειτο να ψηφίσει και αυτή το ANC γιατί «είναι το πρώτο κόμμα που μας πρόσφερε ευκαιρίες».

Ομως από τους σχεδόν δύο εκατομμύρια γεννημένους ελεύθερους Νοτιοαφρικανούς, ηλικίας 18-19 ετών, στους εκλογικούς καταλόγους εγγράφηκαν λιγότεροι από 650.000.

«ΜΑΣ ΕΚΛΕΨΑΝ». «Με στενοχωρεί πολύ», εκμυστηρεύθηκε ένας από αυτούς στον ανταποκριτή της βρετανικής εφημερίδας «Γκάρντιαν», «αλλά δεν κατάφερα να βρω ένα κόμμα το οποίο να με πείθει. Θεωρώ πως τα μέλη του ANC είναι εγκληματίες. Μας έκλεψαν και υποστηρίζουν τον Ζούμα, ο οποίος έκλεψε και από τους φτωχούς».
Ο κυριότερος ίσως από τους λόγους που οι νεαροί ψηφοφόροι της χώρας εμφανίζονται αδιάφοροι για την πολιτική είναι η υψηλή ανεργία, το ποσοστό της οποίας αγγίζει το 25%. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας το ANC προσπάθησε να προσελκύσει τους ψηφοφόρους παρουσιάζοντας όχι όλα όσα πρόκειται να κάνει στο μέλλον –για την οικονομία, την ανεργία και τα υπόλοιπα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα –αλλά όλα όσα έκανε στο παρελθόν για την απελευθέρωση των Νοτιοαφρικανών. «Κάν’ το για τον Μαντίμπα! Ψήφισε ANC!» ήταν το βασικό προεκλογικό σύνθημα του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο, μην έχοντας κάτι ουσιαστικό να προτείνει, επέλεξε να καπηλευθεί την κληρονομιά και το όνομα του ιστορικού ηγέτη της Νότιας Αφρικής.

«Είμαι πολύ χαρούμενος που μπορώ να ψηφίσω. Ανθρωποι πέθαναν για το δικαίωμα αυτό, δεν πρέπει να το σπαταλάμε»

Ο νομπελίστας αγωνιστής κατά του απαρτχάιντ Ντέσμοντ Τούτου