Ακόμη πιο κοντά στην αντιμετώπιση χρόνιων και επικίνδυνων για τη ζωή ασθενειών βρίσκεται η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, μετά τη χθεσινή ανακάλυψη ειδικών από την Ιαπωνία. Αυτό που κατάφεραν οι ειδικοί να μετουσιώσουν σε πραγματικότητα για πρώτη φορά είναι η απλή, επαρκής, ανέξοδη και σχετικά ασφαλής παραγωγή βλαστικών κυττάρων στο εργαστήριο. Μάλιστα, η ανακάλυψη έγινε από μια τυχαία παρατήρηση και όχι από διαδικασία που επεδίωκαν οι επιστήμονες και επίσης πέρασε από το στάδιο της αμφισβήτησης, αφού ήταν πολύ καλή για να είναι αληθινή…

Σήμερα υπάρχουν δυο τρόποι να παραγάγει κάποιος βλαστοκύτταρα στο εργαστήριο. Η πρώτη και πιο παλιά μέθοδος είναι να τα απομονώσει από έμβρυα στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής τους. Η δεύτερη ήταν μια ανακάλυψη που έγινε το 2006 και ανέτρεψε ολόκληρη τη γνώση πάνω στη μοριακή βιολογία. Ιάπωνες ερευνητές κατάφεραν τότε για πρώτη φορά να μετατρέψουν ενήλικα κύτταρα σε βλαστοκύτταρα εισάγοντάς τους επιπλέον γονίδια. Για την ανακάλυψή τους μάλιστα τιμήθηκαν πολύ γρήγορα με το Νομπέλ Ιατρικής-Φυσιολογίας το 2012 οι Τζον Μπ. Γκόρντον και Σίνγια Γιαμανάκα.

Και μπορεί η μέθοδος αυτή να ήταν ιδιαίτερα πρωτοποριακή, είχε όμως και προβλήματα στην εφαρμογή της, καθώς η αποτελεσματικότητά της ήταν μόλις 1%. Επιπλέον, τα κύτταρα που προέκυπταν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα στον άνθρωπο λόγω των κινδύνων που δημιουργεί η χημική επεξεργασία τους και η εισαγωγή των επιπλέον γονιδίων.

Η νέα μέθοδος που ανακοινώθηκε χθες μέσα από δυο μελέτες στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature», είναι εξαιρετικά απλή και έχει αποτελεσματικότητα 30%! Τα αποτελέσματα ήταν τόσο εντυπωσιακά, ώστε το «Nature» αποφάσισε να απορρίψει το άρθρο δυο φορές, μέχρι τελικά να το ελέγξει ενδελεχώς, να πειστεί για την αυθεντικότητά του και να δεχθεί να το δημοσιεύσει. Η καινοτόμα λοιπόν «συνταγή» επαναπρογραμματισμού των κυττάρων και η μετατροπή τους από ενήλικα σε βλαστικά (εμβρυϊκά), ήταν μια ιδέα της μοριακής βιολόγου Χαρούκο Ομποκάτα και έγινεστο Κέντρο Αναπτυξιακής Βιολογίας RIKEN στο Κόμπε της Ιαπωνίας. Μάλιστα, στην αρχή δεν την πίστευαν ούτε οι συνάδελφοί της. Η Ομποκάτα καλλιεργούσε ενήλικα κύτταρα ποντικού στο εργαστήριο και παρατήρησε ότι όταν ορισμένα από αυτά πιέζονταν για να «στριμωχτούν» και να χωρέσουν μέσα σε ένα τριχοειδές σωληνάριο, εμφάνιζαν χαρακτηριστικά των βλαστοκυττάρων. Ετσι, αποφάσισε να πειραματιστεί με διάφορους παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν στρες στα κύτταρα.

Αρχισε δοκιμάζοντας διάφορους φυσικούς καταλύτες, δηλαδή τοποθετώντας τα σε υψηλή θερμοκρασία ή με έλλειψη θρεπτικών συστατικών κ.λπ. Αυτό που παρατήρησε ήταν ότι υπάρχουν δυο παράγοντες που υποχρεώνουν τα κύτταρα του ποντικού να γίνουν πολυδύναμα. Ο πρώτος ήταν το όξινο περιβάλλον και ο δεύτερος η υψηλή πίεση. Και το πείραμά της στέφθηκε με επιτυχία! «Είναι συναρπαστικό. Ποτέ δεν περίμενα ότι εξωτερικοί παράγοντες που θα προκαλούσαν στρες θα είχαν αυτά τα αποτελέσματα» σχολιάζειστο Nature.com οΓιοσίσι Σάσαϊ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Φωτεινά κύτταρα

Για να αποδείξει ότι τα κύτταρα που δημιούργησε ήταν βλαστοκύτταρα, η Ομπακάτα εισήγαγε σε αυτά πράσινες φθορίζουσες χρωστικές και τα μεταμόσχευσε σε έμβρυα ποντικού.

Νέα εποχή για την ιατρική επιστήμη

Μία νέα εποχή στο πεδίο της εξατομικευμένης ιατρικής ανοίγει η ανακάλυψη απλής παραγωγής βλαστικών κυττάρων, καθώς τα κύτταρα αυτά μπορούν να μεταμορφωθούν σε οποιοδήποτε κύτταρο ιστού και να αποκαταστήσουν βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματος. Δηλαδή να θεραπεύσουν ακόμη και ανίατες ασθένειες.

Τελευταία Νέα