Ο Ιβάν Φίσερ είναι ευρέως γνωστός ως ο πρώτος μαέστρος της Ορχήστρας του Φεστιβάλ της Βουδαπέστης∙ μιας ορχήστρας που ενθουσιάζει σε κάθε της εμφάνιση σε όλο τον κόσμο. Την περασμένη εβδομάδα, καθώς η ορχήστρα έκανε πρεμιέρα μιας όπερας που έχει συνθέσει ο ίδιος και η οποία ασκεί κριτική στην αυξανόμενη ανοχή στον αντισημιτισμό στην Ουγγαρία, ο Φίσερ ανέλαβε έναν ακόμη ρόλο –επικριτικό.

Βασισμένη στον όχι και τόσο γνωστό «Ματωμένο λίβελο» του 19ου αιώνα, η όπερα του Φίσερ «Η κόκκινη δαμάλα» αποτελεί μια ζωντανή έκθεση του πώς διάφορες πολιτιστικές φιγούρες αναδύθηκαν στους πιο ηχηρούς κριτικούς της δεξιάς και αυταρχικής εκτροπής της Ουγγαρίας υπό τον πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν.

Σε μια εποχή που η παραδοσιακή αριστερή αντιπολίτευση χωλαίνει λόγω ποικίλων σκανδάλων διαφθοράς καθώς και του κομμουνιστικού παρελθόντος της, ο Φίσερ αποτελεί μέρος μιας ολοένα αυξανόμενης ομάδας καλλιτεχνών οι οποίοι προκαλούν την κυβέρνηση που δοκιμάζει τα ιδανικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στην ίδια ομάδα βρίσκονται επίσης ο πιανίστας Αντράς Σιφ και ο δημοφιλής θεατρικός σκηνοθέτης Ρόμπερτ Αλφόλντι, ο οποίος έχει γελοιοποιηθεί παλαιότερα από δεξιούς πολιτικούς για την ομοφυλοφιλία του.

Οι εντάσεις στην Ουγγαρία συμπίπτουν με την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων σε όλη τη Γηραιά Ηπειρο, αλλά και τις πρώτες οργανωμένες αντιδράσεις του πολιτιστικού κόσμου στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ανατολική Ευρώπη. Την ίδια στιγμή, πολλές χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ παλεύουν με τις ταυτότητές τους, έλκονται ανάμεσα στις αγορές και τις κοινωνικές δυνάμεις της Δύσης και ριζώνουν βαθιά σε εθνικές τάσεις.

Η όπερα του Φίσερ βασίζεται στην υπόθεση μιας ομάδας Εβραίων, οι οποίοι κατηγορήθηκαν εσφαλμένα για τον θάνατο, το 1882, μιας ουγγαρέζας βοσκοπούλας. Εκείνη η δίκη δίχασε όσο δίχασε αργότερα στη Γαλλία η υπόθεση Ντρέιφους.

Επί σκηνής, μια κόκκινη αγελάδα από πεπιεσμένο χαρτί χτυπάει το πόδι της αγροτοπούλας. Τη σκυτάλη παίρνουν ζωντανοί παραδοσιακοί χοροί από την ίδια ομάδα, η οποία στη συνέχεια μετατρέπεται σε χούλιγκαν με ουγγρικές σημαίες που απαιτούν την τιμωρία των Εβραίων. Αμέσως μετά καταφθάνει από το παρελθόν ο ούγγρος πολιτικός Λάγιος Κοσούθ τραγουδώντας: «Ντρέπομαι για την αντισημιτική παραζάλη. Ως Ούγγρος αισθάνομαι μετανιωμένος γι’ αυτή. Ως πατριώτης την περιφρονώ».

Εβραίος και ο ίδιος, ο Φίσερ δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι από καιρό επεξεργαζόταν στο μυαλό του τη συγκεκριμένη όπερα. Η ραγδαία άνοδος του εθνικιστικού Κινήματος για μια Καλύτερη Ουγγαρία –γνωστού ως Γιόμπικ –τον ώθησε να αναλάβει δράση.

Τελευταία Νέα