Αναζητούν την τέλεια ντομάτα στο Ινστιτούτο Καινοτομίας Φυτών του Πανεπιστημίου της Φλόριδας. Ερευνητές παίρνουν ντομάτες από κοντινά θερμοκήπια και τις βουτούν σε γυάλινους σωλήνες για να απομονώσουν τα συστατικά στα οποία οφείλει το άρωμά του το δημοφιλές λαχανικό. Αυτά τα συστατικά προσδιορίζονται και ποσοτικοποιούνται από μηχανήματα, ενώ οι ερευνητές απευθύνονται σε τυχαίο δείγμα ανθρώπων οι οποίοι δοκιμάζουν τις ντομάτες «υβρίδια» που καλλιεργούνται σε εκτάσεις του πανεπιστημίου.

Ο Χάρι Τζ. Κλι που είναι καθηγητής Φυτοκομίας και συνιδρυτής του Ινστιτούτου, λέει στους «New York Times»: «Είμαι κατά 98% βέβαιος ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε ντομάτες που να είναι ουσιαστικά γευστικότερες από εκείνες στο σουπερμάρκετ». Η παραγωγή του πανεπιστημίου σε ντομάτες, όπως εκτιμά ο Κλι, θα είναι διαθέσιμη στην αγορά σε περίπου μία πενταετία. Πολύ πιο γρήγορα, σε δύο χρόνια, θα μπορεί να παρασκευάζει και να πουλά σπόρους για γευστικότατες ντομάτες σε εκείνους που θέλουν να τις καλλιεργούν στον κήπο τους.

Οι ντομάτες παρουσιάζουν ένα πρόβλημα γνωστό σε εκείνους που τις τρώνε συχνά στις σαλάτες τους αλλά και στους επιστήμονες. Είναι η άνοστη γεύση τους. Το πρόβλημα αυτό αφορά κατά κύριο λόγο τις ντομάτες μαζικής παραγωγής. Για παράδειγμα, υπάρχει μια γονιδιακή μετάλλαξη στην ντομάτα που της προσδίδει ένα δελεαστικό κόκκινο χρώμα, αλλά υποβαθμίζει τη γεύση της.

Η διατήρηση αυτών των λαχανικών στο ψυγείο, οι συνθήκες μεταφοράς τους σε μακρινούς προορισμούς και άλλοι παράγοντες έχουν συμβάλει ώστε οι ντομάτες να είναι λιγότερο γευστικές και θρεπτικές.

Ο καθηγητής Κλι και οι συνεργάτες του προσπαθούν να τροποποιήσουν το DNA της ντομάτας, μέσω παραδοσιακών μεθόδων και όχι γενετικής μηχανικής, ώστε να βελτιώσουν τη γεύση της. «Πιστεύουμε ότι με περίπου πέντε γονίδια-κλειδιά μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά τη γεύση της», λέει και προσθέτει ότι ήδη έχουν εντοπιστεί τρία γονίδια τα οποία καθορίζουν τη συγκέντρωση των συστατικών που είναι συνυφασμένα με τη γεύση.

Τρεις πρωταρχικοί παράγοντες καθορίζουν τη χημική σύσταση της ντομάτας: τα σάκχαρα, τα οξέα και οι πτητικές χημικές ουσίες που μεταφέρουν το άρωμά της στον αέρα. Υπάρχουν περισσότερες από 400 πτητικές ουσίες στην ντομάτα και ο δρ Κλι με τους συνεργάτες του προσπαθούν να καταλάβουν ποιες είναι οι πιο σημαντικές.

Εξετάζουν πολλές ντομάτες και ρωτούν ακόμη περισσότερους ανθρώπους να πουν τη γνώμη τους, δίνοντάς τους να δοκιμάσουν διάφορες ντομάτες υβρίδια. Οι αναλύσεις για τη γεύση της ντομάτας έφεραν πολλές εκπλήξεις. Ορισμένα συστατικά που βρίσκονται σε αφθονία σε πολλές ποικιλίες ντομάτας και για τον λόγο αυτό θεωρούνταν πως έπαιζαν σημαντικό ρόλο στα άρωμα της, αποδείχθηκε πως ήταν σχεδόν αδιάφορα.

Κάποια άλλα, σε πολύ μικρότερες ποσότητες, έπαιζαν σημαντικότερο ρόλο. Η γλυκύτητα της ντομάτας είναι αυτό που μετράει για τον περισσότερο κόσμο. Οσο πιο γλυκιές ήταν οι ντομάτες τόσο πιο ευχαριστημένοι εμφανίζονταν οι άνθρωποι που τις δοκίμασαν. Ωστόσο, όπως διαπίστωσαν οι ειδικοί, η γλυκύτητα της ντομάτας δεν οφείλεται στην ύπαρξη ζάχαρης. Οφείλεται σε άλλους μοριακούς μηχανισμούς, η ανίχνευση των οποίων δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Ο Τζέιμς Τζιοβανόνι, καθηγητής Βιολογίας Φυτών στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και ένας από τους ειδικούς που είχαν ηγετικό ρόλο στην αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος της ντομάτας πέρυσι, λέει ότι η φύση πολλών από τους μοριακούς μηχανισμούς που προσδίδουν τη γλυκύτητα στην ντομάτα δεν έχει κατανοηθεί καθόλου ούτε ο τρόπος με τον οποίο παράγουν τα συστατικά που κάνουν ξεχωριστή μια ντομάτα.