«Κάτι χρήσιμο που μπορεί να κάνει ένας νεότερος με έναν γέρο άνθρωπο, πέραν του να δανειστεί χρήματα από αυτόν, είναι να τον ρωτήσει: «Κοιτάζοντας πίσω, για τι λυπάσαι;». Και θα σας πει. Καμιά φορά, όπως ξέρετε, θα σας πει ακόμα και αν δεν ρωτήσετε. Λοιπόν, για τι λυπάμαι; Για το ότι έχω περάσει περιόδους φτώχειας; Οχι. Για τις φριχτές δουλειές που έχω κάνει, όπως εξαγωγέας αστραγάλων σε σφαγείο; (και μη ρωτήσετε καν τι σημαίνει αυτό). Οχι. Για εκείνη τη μέρα που βούτηξα γυμνός, και λίγο ζαλισμένος, σε έναν ποταμό στη Σουμάτρα και κοιτάζοντας ψηλά, είδα 300 μαϊμούδες καθισμένες σε έναν αγωγό, να αφήνουν τα κακά τους να πέφτουν στο ποτάμι; Οχι. Για τον περιστασιακό εξευτελισμό; Οπως τότε που έπαιζα χόκεϊ μπροστά σε τόσο κόσμο, ανάμεσά τους μια κοπέλα που μου άρεσε, και κατάφερα πέφτοντας να βάλω αυτογκόλ και να στείλω το μπαστούνι μου εναντίον του πλήθους; Οχι. Ούτε καν γι’ αυτό. Υπάρχει όμως κάτι για το οποίο λυπάμαι. Οταν ήμουν στην Α’ Γυμνασίου, ήρθε στην τάξη μας μια νέα μαθήτρια –ας την πούμε Ελεν. Η Ελεν ήταν μικροκαμωμένη, ντροπαλή. Φορούσε κάτι μεγάλα, γεροντίστικα γυαλιά. Κι όταν ένιωθε νευρικότητα, δηλαδή σχεδόν συνέχεια, είχε τη συνήθεια να μασουλάει τούφες από τα μαλλιά της. Συνήθως τα υπόλοιπα παιδιά την αγνοούσαν. Καμιά φορά την πείραζαν –«ωραία γεύση έχουν τα μαλλιά σου;», τέτοια. Εβλεπα ότι αυτό τη στεναχωρούσε. Θυμάμαι ακόμα πώς χαμήλωνε τα μάτια, πώς κύρτωνε την πλάτη, σαν να ήθελε να εξαφανιστεί. Καμιά φορά την έβλεπα να τριγυρίζει μόνη στην μπροστινή αυλή. Και μετά, μια μέρα, μετακόμισαν. Αυτό ήταν. Καμία τραγωδία, κανένα σπουδαίο φινάλε. Τέλος της ιστορίας. Γιατί λοιπόν μετανιώνω γι’ αυτό; Γιατί, 42 χρόνια αργότερα, εξακολουθώ να το σκέφτομαι; Σε σχέση με τα περισσότερα παιδιά, ήμουν μάλλον καλός μαζί της. Ποτέ δεν της είπα κάτι άσχημο. Κάποιες φορές έφτασα να την υπερασπιστώ –ήπια. Κι όμως. Με βασανίζει. Αυτό για το οποίο μετανιώνω περισσότερο στη ζωή μου είναι εκείνη η στιγμή που ένα άλλο πλάσμα βρισκόταν εκεί μπροστά μου, και υπέφερε, κι εγώ αντέδρασα… λογικά. Μετρημένα. Χλιαρά. Αν θέλετε έναν στόχο στη ζωή σας, προσπαθήστε αυτό, να γίνετε καλύτεροι άνθρωποι».

Απόσπασμα από το κατευόδιο του αμερικανού δοκιμιογράφου Τζορτζ Σόντερς στους φετινούς αποφοίτους του Πανεπιστημίου Syracuse της Νέας Υόρκης όπου διδάσκει.

Τελευταία Νέα