Το διψήφιο αίνιγμα της Aκροδεξιάς

Σταθερά διψήφιο ποσοστό, σταθερά τρίτο κόμμα: αυτή είναι η κυρίαρχη δημοσκοπική εικόνα της Χρυσής Αυγής, έναν χρόνο μετά τις τελευταίες εκλογές.

Παρά τη στοχοποίηση από το σύνολο του πολιτικού κόσμου για τα ρατσιστικά κελεύσματα, τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής παρουσιάζουν έκρηξη σε σχέση με το 6,97% που είχε λάβει στην αναμέτρηση του Μαΐου 2012 και το 6,92% του Ιουνίου 2012.

Μάλιστα, η ανοχή της κοινωνίας αποτελεί το βασικότερο και ίσως το πιο ανησυχητικό εύρημα των δημοσκοπήσεων ως προς την πορεία της αυτούς τους μήνες. Παρά τις ακραίες τοποθετήσεις στελεχών της, για ένα σημαντικό κομμάτι του εκλογικού σώματος η παρουσία της δεν συνιστά κίνδυνο για τη Δημοκρατία.

Μόλις το 53% των ερωτηθέντων στην πρόσφατη έρευνα Forum της Metron Analysis ανέφερε πως το κόμμα της Χρυσής Αυγής αποτελεί έναν τέτοιο κίνδυνο. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως το ποσοστό όσων θεωρούν επικίνδυνη την παρουσία του κόμματος φτάνει στο 61% ακόμη και σε ψηφοφόρους της ανώτερης εκπαίδευσης και πέφτει στο 46% σε εκείνους κατώτερης εκπαίδευσης.

Πρόκειται για ένα στοιχείο που έχει δημιουργήσει έντονο προβληματισμό καθώς δεν υπάρχει προηγούμενο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου έδρασαν αντίστοιχοι σχηματισμοί, ακόμη και στην περίπτωση ενός από τα πλέον γνωστά ακροδεξιά κόμματα όπως του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία. Χρειάστηκε να περάσουν 20 χρόνια από την πρώτη είσοδο του κόμματος στη Βουλή το 1986, ώστε το ποσοστό των γάλλων που το χαρακτήριζαν ως κίνδυνο για τη Δημοκρατία να πέσει κάτω από το 70%.

Εξετάζοντας τα στοιχεία των τελευταίων δημοσκοπήσεων, αυτό που επίσης δημιουργεί μεγάλη αίσθηση είναι πως η Χρυσή Αυγή εμφανίζεται ως το πλέον συμπαγές κόμμα. Η συσπείρωσή της φτάνει –και μάλιστα σε μη προεκλογική περίοδο –το 76%, όταν η ΝΔ έχει 71%, ο ΣΥΡΙΖΑ 63% και το ΠΑΣΟΚ 38%.

Παράλληλα, έχει κατορθώσει να διεισδύσει και σε άλλες ηλικίες ή κοινωνικές τάξεις, αν και παραμένει «ανδρικό» κόμμα –οι άνδρες ψηφοφόροι της εξακολουθούν να είναι διπλάσιοι σε σχέση με τις γυναίκες.

Ενδεικτικό όμως είναι πως ενώ το κυρίαρχο ακροατήριό της προερχόταν στις εκλογές του 2012 από πολίτες νεότερης ηλικίας, τώρα δείχνει να έχει ερείσματα ακόμη και σε πολίτες μέσης ηλικίας (35-60 ετών), σε ποσοστό μάλιστα που υπερβαίνει το 10%.

Το ρεύμα της Χρυσής Αυγής επεκτείνεται την ίδια ώρα σε κατώτερα κοινωνικά στρώματα, εκτός αστικών περιοχών, με αποτέλεσμα να εμφανίζει σήμερα αξιόλογα ποσοστά και στους αγρότες (κάτι που δεν είχε παρατηρηθεί στις περσινές εκλογές). Ενισχυμένη παρουσιάζεται και μεταξύ των ανέργων, όπου είναι δεύτερο κόμμα μετά τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, η ενίσχυση της επιρροής της δεν μπορεί να αποδοθεί στις μετακινήσεις από κάποιον αντίπαλο πολιτικό σχηματισμό καθώς βάσει των ευρημάτων η Χρυσή Αυγή κατορθώνει να έχει δεξαμενές ψηφοφόρων από όλα τα κόμματα. Η δημοσκοπική της άνοδος προέρχεται από ποσοστό 1,5% ψηφοφόρων της ΝΔ, τον Ιούνιο του 2012, από αντίστοιχο του ΣΥΡΙΖΑ και από 1% των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Μικρότερες διαρροές προς τη Χρυσή Αυγή εμφανίζουν τα υπόλοιπα κόμματα, ενώ η ΔΗΜΑΡ παρουσιάζει τις λιγότερες απώλειες.

Χαρακτηριστικό είναι, εξάλλου, πως ένας στους τέσσερις ψηφοφόρους που τοποθετούνται στον άξονα της Δεξιάς εμφανίζεται διατεθειμένος να συμπορευτεί με τη Χρυσή Αυγή. Ανάλογη επιρροή υπάρχει και σε όσους χαρακτηρίζονται ως κεντροδεξιοί ή κεντρώοι.

Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, το εκλογικό σώμα που ακολουθεί την Χρυσή Αυγή και ενδέχεται να την επιλέξει στην κάλπη εκτείνεται από τους ιδεολογικά ακροδεξιούς και δεξιούς έως και τους αγανακτισμένους οι οποίοι εξακολουθούν να την θεωρούν εναλλακτική ψήφο.