«Μία φωτογραφία ζει, έχει ολόκληρη δική της δράσι, συνυφασμένη με την ζωή του θεατή, όπως ένα φλουρί, ένα κρύσταλλο, ή ένα γάντι», σημείωνε ο πρώτος ψυχαναλυτής στον ελλαδικό χώρο, ο υπερρεαλιστής λογοτέχνης Ανδρέας Εμπειρίκος.
Η φωτογραφία για τον συγγραφέα της «Υψικαμίνου», της «Ενδοχώρας» και του «Μεγάλου Ανατολικού» ήταν κατά κάποιο τρόπο η δική του ψυχοθεραπεία. «Ηταν ιδιαίτερα λεπτολόγος κατά τη φωτογράφιση και ικανός να επιδιώκει για αρκετή ώρα το ιδανικό αποτέλεσμα», είχε υπογραμμίσει ο φίλος του, ο Δημήτρης I. Πολέμης.
Κι αυτό, ότι δηλαδή ήταν λεπτολόγος, γίνεται εύκολα αντιληπτό παρατηρώντας έστω μια από τις περίπου 45 ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Εμπειρίκου –μικρό δείγμα από το πλούσιο αρχείο των 40.000 φωτογραφιών (κόντακτ, αρνητικά, εκτυπώσεις) –που αποτελούν την έκθεση «Ο φακός του ποιητή –Φωτογραφίες από το αρχείο Ανδρέα Εμπειρίκου» στον πολυχώρο The Box.
Οι φωτογραφίες του κυρίως ανθρωποκεντρικές. Ο Εμπειρίκος απαθανάτιζε ανθρώπους κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης. Γέροντες και γερόντισσες, άνδρες του μόχθου, γυναίκες με παιδιά, κοριτσάκια (παιδίσκες τις αποκαλούσε ο ίδιος) που έπαιζαν στα σοκάκια της Ανδρου, κοπέλες (νεανίδες για τον ποιητή) που έστριβαν και χάνονταν στα καλντερίμια. Κανείς άλλος –λέγεται –δεν έχει διασώσει τη νεότερη ιστορία του νησιού με τον τρόπο που το έκανε η φωτογραφική ματιά του ποιητή.
Το φωτογραφικό έργο του υπερρεαλιστή λογοτέχνη είναι πλούσιο αλλά επίσης πολύμορφο και ποιοτικά άνισο. Χρονολογείται από το 1919, όταν σε ηλικία 18 ετών εμφάνισε τις πρώτες φωτογραφίες του, στην πλειονότητά τους οικογενειακές, αν και για μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμενε άγνωστο. Χωρίζεται συνήθως σε τρεις κατηγορίες που περιλαμβάνουν τις φωτογραφίες της προπολεμικής περιόδου, της μεταπολεμικής καθώς και μια σειρά φωτογραφιών του γιου του, από το 1957 έως το 1974.
Τα θέματα που απεικόνισε είναι μεικτά και περιλαμβάνουν αναμνηστικές φωτογραφίες, τοπία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σκηνές δρόμου (κυρίως από το Παρίσι και το Λονδίνο), προσωπογραφίες οικείων προσώπων, γυμνά, νεκρές φύσεις, καθώς και άλλες φωτογραφίες υπερρεαλιστικού χαρακτήρα.
Σχόλια
