Γίνεται μια συζήτηση για επικείμενο ανασχηματισμό αυτές τις ημέρες. Σε αυτήν τη συζήτηση ακούγονται απίστευτα πράγματα. Οπως π.χ. ότι το ΠΑΣΟΚ ζητάει τόσα υπουργεία, η ΔΗΜΑΡ άλλα τόσα, ο Βενιζέλος θέλει να συζητήσει το θέμα με τον Σαμαρά, ο Κουβέλης θα προτιμούσε να το συζητήσουν όλοι μαζί. Το ενδεχόμενο να γίνει ανασχηματισμός με κλήρωση ή με ψηφοφορία δεν ακούστηκε ακόμη, αλλά δεν αποκλείεται. Εκεί που έχει εκπέσει αυτή η διαδικασία όλα μπορεί να συμβούν.

Πρόκειται για ακόμη μια ένδειξη διολίσθησης του μοντέλου διακυβέρνησης σε ένα σύστημα ισορροπιών, δούναι και λαβείν και εν τέλει ακύρωσης του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του Υπουργικού Συμβουλίου, τη σχέση του με τη Βουλή και τον ρόλο του Πρωθυπουργού: ένα θέμα της αποκλειστικής του αρμοδιότητας μετατρέπεται σε διακομματικό παζάρι.

Για να είναι κάποιος υπουργός δεν καταθέτει δικαιολογητικά, δεν απαιτούνται τυπικές προϋποθέσεις, δεν γίνεται ψηφοφορία και δεν τον προτείνει κανείς. Αρκεί ένα και μόνο: η εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού στο πρόσωπό του. Την έχει; Μπαίνει στην κυβέρνηση; Τη χάνει; Φεύγει χωρίς καμιά συζήτηση. Τόσο απλό.

Με άλλα λόγια, η ανασύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου είναι μια δουλειά που θα κάνει μόνος του ο Αντώνης Σαμαράς –εφόσον ο ίδιος κρίνει ότι πρέπει να γίνει. Προφανώς θα λάβει υπόψη του όλα τα δεδομένα, θα ακούσει και τη γνώμη των κυβερνητικών εταίρων. Αλλά την κατανομή των προσώπων θα την κάνει αποκλειστικά ο ίδιος και για όλα τα χαρτοφυλάκια. Δεν θα παραλάβει τη σύνθεση μερικών υπουργείων έτοιμη και θα συμπληρώσει τα υπόλοιπα. Γιατί τότε ορισμένοι υπουργοί δεν θα λογοδοτούν στον ίδιο, αλλά στον αρχηγό του κόμματος που τους πρότεινε και στην πραγματικότητα τους διόρισε.

Επίσης ο Πρωθυπουργός δεν έχει καμιά υποχρέωση για ποσοστώσεις υπουργείων, ανάλογα με την κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση στη Βουλή. Αυτή η αντίληψη –που προωθείται κυρίως από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ –ευτελίζει την έννοια του Υπουργικού Συμβουλίου.

Εν πάση περιπτώσει όμως, οι άλλοι μπορούν να λένε και να επιδιώκουν ό,τι νομίζουν. Το θέμα είναι τι θα κάνει ο Σαμαράς. Αν κινηθεί έξω από το πλαίσιο με το οποίο τον εξοπλίζουν το Σύνταγμα, ο Κανονισμός της Βουλής και η πολιτική παράδοση δεν θα φτιάξει Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά κουρελού. Αν η αρμοδιότητα της συγκρότησης του Υπουργικού Συμβουλίου κατανεμηθεί στα τρία, θα είναι σαν να αναγνωρίζει ότι υπάρχουν τρεις πρωθυπουργοί. Και αυτό θα συνιστά στρέβλωση του ρόλου του. Γιατί όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου: «Η πρωθυπουργία δεν είναι συλλογικός θεσμός».