Αναζήτηση
Ο σκηνοθέτης βρέθηκε σε μια κοινότητα αγροτών, απογόνων παλιών συνδικαλιστών, θυμάτων ενός πολιτικού απαρτχάιντ που στηριζόταν άλλοτε σε νόμους και τώρα στο κράτος του φόβου. Τα γυρίσματα αποδείχθηκαν αδύνατα. «Τράβηξε τους δήμιους, το κοινό θα καταλάβει γιατί φοβόμαστε», του είπε μια γυναίκα. Εκείνος ξεκίνησε από τον γείτονά της, που του αφηγήθηκε με υπερηφάνεια, μπροστά στη 10χρονη εγγονή του, τους 200 φόνους του. Τραβούσε όλους όσους έβρισκε, ανέβαινε στην ιεραρχία. Ο Ανουάρ ήταν ο 41ος. Τον απαθανάτισε να χορεύει τσα τσα εκεί όπου είχε κάποτε δολοφονήσει δεκάδες ανθρώπους. Τον ρώτησε αν ήθελε να αναπαραστήσει τα εγκλήματά του, στα πρότυπα των αμερικανικών ταινιών δράσης που αγαπούσε, με συγγενείς του να υποδύονται τα θύματα. Ο Ανουάρ δέχθηκε. Παρέμενε άλλωστε υπερήφανος και ατιμώρητος, κανείς από τους γκάνγκστερ που βοήθησαν την περίοδο 1965-1966 τον Στρατό να σφάξει τους «κομμουνιστές» δεν έχει πληρώσει, πολλοί παραμένουν σε θέσεις ισχύος, θεωρούνται εθνικοί ήρωες. Αν και προς το τέλος ο μισητός, αλέγρος Ανουάρ φτάνει να ζητάει επίμονα ρόλο θύματος.
Ηταν μέσα της δεκαετίας του 1960 όταν ο στρατηγός Σουχάρτο κατέλαβε την εξουσία στην Ινδονησία. Τα τάγματα θανάτου του έσφαξαν κάπου ένα εκατομμύριο «κομμουνιστές» –κάθε πολιτικό αντίπαλο ή ενοχλητικό πολίτη. Ο Τζόσουα Οπενχάιμερ δεν ζούσε τότε, γεννήθηκε στο Τέξας το 1975. Και πιθανώς να μην είχε στρέψει ποτέ το βλέμμα του στην Ινδονησία αν δεν τον βασάνιζε, μετά το Χάρβαρντ, αυτή η επίγνωση πως μια κάμερα προκαλεί πάντα ένα σόου. Κάποιος φίλος, μέλος ΜΚΟ, του έριξε την ιδέα: άνθρωποι που προσπαθούν να ιδρύσουν ένα συνδικάτο, σε μια χώρα όπου τα συνδικάτα ήταν επί δεκαετίες απαγορευμένα. Κάπως έτσι, ο Οπενχάιμερ βρέθηκε στην Ινδονησία, κάπως έτσι προέκυψε το ντοκιμαντέρ «The act of killing».
Η πράξη του φόνου. Κάτι που θα μπορούσαν ίσως να είχαν γυρίσει οι Μόντι Πάιθονς αν ήταν μανιακοί εγκληματίες. Οπου και αν προβάλλεται, από τις ΗΠΑ έως τη Γαλλία και τη Δανία όπου ζει ο Οπενχάιμερ, προκαλεί σοκ. Χαρακτηρίζεται από τα καλύτερα ντοκιμαντέρ των τελευταίων δεκαετιών. Στην Ελλάδα, προβλήθηκε τον Μάρτιο στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης· μέχρις εκεί. Η Ινδονησία μοιάζει τόσο μακριά. Κι αυτή η ομολογία του σκηνοθέτη -«έψαχνα τέρατα, ενσαρκώσεις του κακού, συνάντησα κοινούς ανθρώπους» –τόσο άσχετη με τη δική μας πραγματικότητα. Ή μήπως όχι;
