Αναζήτηση
Τι είναι αυτό το μυστηριώδες σύνδρομο του «μπερδεμένου ελέφαντα» που συγκεντρώνει στη μεγάλη οθόνη μια πλειάδα ηθοποιών με θητεία κυρίως στο σανίδι; Μην πάτε μακριά. Αρκεί μια ματιά γύρω για να το εντοπίσετε σε κάθε σύγχρονο, κατατρεγμένο Ολιβερ Τουίστ που χάνει την οικογένειά του και όπως κάθε ορφανός ελέφαντας αναπτύσσει βίαιη συμπεριφορά. Σε εκείνον που περπατά στα σκοτεινά μονοπάτια μιας κοινωνίας και βιώνει την εξαπάτηση, τη στέρηση, τη βία, τη μοναξιά.
Ολα αυτά τα κοινωνικά φαινόμενα συνδέουν τους ήρωες της ταινίας του Μενέλαου Καραμαγγιώλη με τον τίτλο «J.A.C.E.» ή αλλιώς «Just Another Confused Elephant (Αλλος Ενας Μπερδεμένος Ελέφαντας)». Η φιλόδοξη αυτή παραγωγή –από εκείνες που δεν ακολουθούν τους περιορισμούς της κρίσης –άρχισε γυρίσματα το 2010 σε Αθήνα, Σκόπια, Τοσκάνη. Εκανε πρεμιέρα στο Τόκιο, απέσπασε βραβείο κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ Βουκουρεστίου και γυναικείας ερμηνείας (Στεφανία Γουλιώτη) στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Μία σειρά από μάχιμους του θεάτρου, κυρίως από τη νεότερη γενιά, με μικρή εμπειρία στον κινηματογράφο κλήθηκαν να συνθέσουν το παζλ της ζωής ενός παιδιού χωρίς πατρίδα και οικογένεια που πέφτει θύμα απαγωγής. Αργότερα το παιδί αυτό από το Αργυρόκαστρο βρίσκεται στην Αθήνα, αναζητώντας οικογένεια σαν αντίδοτο της μοναξιάς. Και συναντά ανθρώπους μπλεγμένους σε βίαιες περιπέτειες.
Επρεπε οι ηθοποιοί να σκαλίσουν για να φτάσουν στο βάθος κάθε χαρακτήρα. Οπως κάνουν με τους θεατρικούς ρόλους. Η λαχτάρα τους να «αντιμετωπίσουν» τη στιγμιαία λήψη είναι κάθε φορά μεγάλη.
Η Μαρία, η ηρωίδα που ερμηνεύει η Στεφανία Γουλιώτη, είναι μια μυστηριώδης γυναίκα που βρίσκεται μπλεγμένη σε αιμομικτική σχέση με τον αδελφό της και ζει κυνηγημένη από τον πρώην σύζυγό της. «Μου αρέσουν αυτά που δεν εξηγούνται εύκολα. Η Μαρία ήταν μια πρόκληση. Θα μπορούσε να είναι θεατρικός χαρακτήρας», λέει η νεαρή ηθοποιός που ωριμάζει κυρίως στη σκηνή. «Δεν έχω κάνει τόσο κινηματογράφο όσο θα ήθελα. Αυτή τη φορά ταρακούνησα για λίγο τα νερά μου. Με μαγεύει ο ρυθμός του».
Η απόσταση σκηνής – οθόνης δεν είναι δα και μακρινή. «Ο πυρήνας είναι ίδιος, αλλάζει μόνο το μοντάζ. Στο θέατρο το κάνει ο ηθοποιός, στο σινεμά ο σκηνοθέτης», λέει ο Χρήστος Λούλης.
Για τον ρόλο του βορειοηπειρώτη πατέρα του J.A.C.E. (αυτό είναι το όνομα που επιλέγει ο νεαρός πρωταγωνιστής για να κρύψει την ταυτότητά του) που συγκρούεται με τη μαφία του χωριού, ο Λούλης έμαθε αλβανικά με δάσκαλο τον καταξιωμένο σκηνοθέτη και σεναριογράφο Μπουγιάρ Αλιμάνι.
Από την Κύπρο όπου βρίσκεται για θεατρικές υποχρεώσεις, ο Χρήστος Λούλης δεν αναφέρεται στο θέατρο που, όπως λέει, του δίδαξε κάτι πολύτιμο: ότι δεν υπάρχει αύριο.
«Η φύση της δουλειάς του ηθοποιού απαιτεί να είσαι ευέλικτος για να επιβιώσεις. Να κινείσαι σε διαφορετικούς τομείς. Μου αρέσει να δοκιμάζω πράγματα», συμπληρώνει η Κόρα Καρβούνη που ερμηνεύει μια κοπέλα που πέφτει θύμα απαγωγής.
Ανακαλύπτει λοιπόν τη γοητεία της κάμερας, παράλληλα με εκείνη του μεγεθυντικού φακού της θεατρικής τέχνης. «Αυτά τα δύο δεν συγκρίνονται. Οι χρόνοι, ο τρόπος δουλειάς είναι διαφορετικά. Στο θέατρο είναι πιο μεγεθυμένα τα πράγματα. Ακόμη και οι εκφράσεις είναι πιο έντονες», εξηγεί.
Ο Γιάννης Τσορτέκης, από τη μεριά του, εξομολογείται πως κάποτε ερωτεύτηκε παθιασμένα το θέατρο, ξορκίζοντας τον κινηματογράφο. «Δεν μπορούσα να έχω δύο ερωμένες. Η σχέση μου με την κάμερα εξελίχθηκε σιγά σιγά. Πλέον όμως με ενδιαφέρει περισσότερο ο κινηματογράφος».
Στην ταινία ερμηνεύει τον Θωμά Τεπελένη, έναν άνθρωπο που δρα έξω από τις συμβατικές δομές της κοινωνίες, τον απαγωγέα του J.A.C.E. Mηχανεύεται τρόπους επιβίωσης με σύγχρονες μορφές βίας όπως η ομηρεία.
Το πολυεπίπεδο σενάριο τον γοήτευσε, τον προβλημάτισε. «Ολα γίνονται σημαντικά και επικίνδυνα όταν η κοινωνία δεν αντιδρά», λέει. Δεν είναι θέμα ρατσιστή ούτε Αλβανού, σπεύδει να εξηγήσει, καθώς η παραβατικότητα είναι γύρω μας.
Για τον Ιερώνυμο Καλετσάνο, που παράλληλα ετοιμάζεται για το σανίδι, η πρόκληση ήρθε μέσα από την ερμηνεία μιας drag queen στη μεγάλη οθόνη. «Υπάρχει ο δρόμος της διακωμώδησης τέτοιων χαρακτήρων. Εγώ έπρεπε να αντιμετωπίσω αυτόν τον καλλιτέχνη πιο αντικειμενικά και καθαρά», λέει στα «ΝΕΑ».
Παραδέχεται πως έχει μεγαλύτερη εξοικείωση με το θέατρο και τους κώδικές του, ενώ εντοπίζει ακόμη μία διαφορά ανάμεσα στη σκηνή και στην οθόνη: «Ο κινηματογράφος πρέπει να αποφεύγει τη μίζερη εντοπιότητα στη θεματική. Στο θέατρο υπάρχει διαχρονικότητα, πέρα από σύνορα και χρονικά δεσμά, στα κείμενα μεγάλων συγγραφέων».
Από τον ρόλο του γιατρού Γιόζεφ Μπρόιερ στην επιτυχημένη θεατρική μεταφορά του μπεστ σέλερ «Οταν έκλαψε ο Νίτσε», ο Ακύλλας Καραζήσης αναλαμβάνει εκείνον του πλαστικού χειρουργού… που αφαιρεί νεφρά.
Λατρεύει τον κινηματογράφο αλλά, όπως λέει, δεν τυχαίνει να κάνει δουλειές σε αυτόν. Στο σανίδι βρίσκει πρόσφορο έδαφος. «Τα πράγματα στο θέατρο πάνε καλά. Ο κόσμος έρχεται με όρεξη και με… θεραπευτική διάθεση», σχολιάζει.
Ο σκηνοθέτης Μενέλαος Καραμαγγιώλης αναζήτησε τον ηθοποιό για τον κεντρικό ρόλο του «J.A.C.E.» στο Λονδίνο, στη Μαδρίτη μέχρι και στην Κωνσταντινούπολη. Για να τον βρει στο Σαράγεβο. Ο λόγος για τον ηθοποιό Αλμπάν Ουκάζ, που έχει στο ενεργητικό του τη βραβευμένη ταινία «Σιωπή της Λόρνα» των αδελφών Νταρντέν. Ερμηνεύει τον ενήλικο J.A.C.E., ο Σόμα Μπαντέκας τον ίδιο ρόλο στην παιδική ηλικία και ο Γιώργος Μέλλος στην εφηβική. Ποιος είναι τελικά ο J.A.C.E.; «Είναι ο άνθρωπος που αντιμετωπίζει τη ρευστότητα των συνόρων σήμερα, τα οποία δεν έχουν πια την παραδοσιακή αξία τους. Εκείνος που πασχίζει να αντιμετωπίσει την ορφάνια και φτιάχνει το δικό του οπλοστάσιο. Ζούμε σε μια πόλη με πολλούς J.A.C.E. Η ιστορία της ορφάνιας και της εγκατάλειψης μας κυνηγάει», λέει στα «ΝΕΑ» ο σκηνοθέτης των ταινιών «Rom» και «Black out». Στη νέα του δουλειά συναντήθηκαν ηθοποιοί από διαφορετικές χώρες και κουλτούρες, Ιταλοί, Ελληνες, Πορτογάλοι, Σέρβοι, Σκοπιανοί… Κριτήρια για την επιλογή τους ήταν η προσωπικότητα, η ικανότητα να ερμηνεύσουν τον ρόλο, να μπουν στο πετσί του και να επικοινωνήσουν με τον κεντρικό ήρωα σε κάθε ηλικία του. «Θεώρησα αναγκαίο οι χαρακτήρες που προκύπτουν από τους ρόλους να είναι αληθοφανείς. Το θεατρικό τους παρελθόν βοήθησε, αλλά δεν ήταν καθοριστικό», δηλώνει.
Στο λαμπερό καστ συμμετέχουν και οι Αργύρης Ξάφης, Μηνάς Χατζησάββας, Ντιόγκο Ινφάντε, Κώστας Μπερικόπουλος, Φράνκο Τρεβίζι, Ρεφέτ Αμπάζι, Λάμπρος Φιλίππου, Κοσμάς Φοντούκης, Πάνος Μουζουράκης, Αγης Εμμανουήλ, Μελέτης Ηλίας, Αγγελος Πλιάτσικας, Σαμπρίνα Αλιμάνι, Κρις Ραντάνοφ, Βαγγέλης Αλεξανδρής, Μιλάνα Γιουσούποβα, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Λευτέρης Ελευθερίου, Κώστας Ξυκομηνός.
