Με τον 007 στον Βόσπορο

Τα γυρίσματα της ταινίας στην Τουρκία διήρκεσαν τρεις εβδομάδες και έγιναν πρώτα στα Αδανα, στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη και στο Φετιγέ… «Αν σήμερα είμαι εδώ το οφείλω στον Σον Κόνερι», τόνισε ο Κρεγκ, «αυτός ήταν ο καλύτερος Τζέιμς Μποντ μέχρι σήμερα και ποτέ κανείς δεν κατάφερε να τον πλησιάσει».

Αυτή τη φορά, πάντως, περιπετειώδης δεν ήταν μόνο η υπόθεση της ταινίας αλλά και η παρουσία της εταιρείας παραγωγής στην Τουρκία. Κόμματα και οργανώσεις στην Τουρκία κατηγόρησαν την παραγωγή για φθορές στα ιστορικά μνημεία της Κωνσταντινούπολης, ενώ το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού ξεκίνησε έρευνα έπειτα από έντονες πιέσεις. Η γενική άποψη πάντως που επικρατεί στους επίσημους κρατικούς φορείς που έχουν ως αντικείμενο τον τουρισμό είναι πως με την ταινία θα γίνει μεγάλη διαφήμιση της Τουρκίας.

«Σε κανένα μέρος του κόσμου δεν γίνονται γυρίσματα σε ιστορικά μνημεία», δήλωσε ο βουλευτής του εθνικιστικού-ακροδεξιού κόμματος MHP Γιουσούφ Χαλάτσογλου, καταγγέλλοντας ότι κατά τα γυρίσματα της ταινίας έσπασαν κεραμίδια πάνω από την Κλειστή Αγορά, έκοψαν πλάτανους και προκάλεσαν ζημιές σε ένα κτίριο 400 ετών. Ο βουλευτής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP Αλί Οζγκιουντούζ ρώτησε τον υπουργό Πολιτισμού αν είναι αλήθεια ότι δεν ελήφθησαν μέτρα.

Η σκηνή δράσης πάνω από τη στέγη της παραδοσιακής Κλειστής Αγοράς στην Κωνσταντινούπολη διήρκεσε μία ολόκληρη ημέρα. Στη θέση του πρωταγωνιστή της ταινίας Ντάνιελ Κρεγκ δύο κασκαντέρ έτρεχαν με μηχανές πάνω από τις οροφές. «Δεν κάναμε καμία ζημιά, δεν σπάσαμε κεραμίδια, δεν κόψαμε δέντρα», απάντησε στις κατηγορίες σε συνέντευξη Τύπου η παραγωγή της ταινίας. «Για τη σκηνή στη στέγη στήσαμε ειδική πλατφόρμα πάνω από την Κλειστή Αγορά. Οι μηχανές έτρεξαν πάνω σε αυτήν την πλατφόρμα», ανέφεραν. Απάντησαν ακόμη και στις κατηγορίες ότι στην ταινία θα δείξουν μια υπανάπτυκτη Τουρκία, γι’ αυτό και επέλεξαν την Παλιά Πόλη για τα γυρίσματα. «Δείχνουμε την Τουρκία σύγχρονη και πολιτισμένη» είπε ο παραγωγός της ταινίας Μάικλ Γουίλιαμ.

Γενικά γύρω από τα γυρίσματα τηρήθηκε πλήρης μυστικότητα και δεν επιτράπηκε ούτε σε δημοσιογράφους, αλλά ούτε και σε άλλους, να πλησιάσουν τα πλατό και να πάρουν εικόνες. Μόνο τρεις μαθητές λυκείου κατάφεραν κατά τα γυρίσματα της ταινίας να διεισδύσουν στο πλατό στα Αδανα μυστικά και να πάρουν εικόνες με το κινητό τους τηλέφωνο. Ηταν μια σκηνή δράσης πάνω από τα βαγόνια τρένων. Οι τρεις νεαροί έγιναν διάσημοι σε όλη την Τουρκία όταν κυκλοφόρησαν το βίντεο στο facebook. Δεν ήταν όμως οι μόνοι «πειρατές» των γυρισμάτων.

Ενας δημοσιογράφος της εφημερίδας «Σαμπάχ», για να πλησιάσει στον χώρο των γυρισμάτων, χώθηκε ανάμεσα στους κομπάρσους παριστάνοντας έναν από τους πολλούς περαστικούς που έτρεχαν δεξιά και αριστερά όταν οι μηχανές περνούσαν από τα σοκάκια της Παλιάς Πόλης. «Πρώτη φορά στη ζωή μου άκουσα τη λέξη γκιαούρης τόσο πολλές φορές», σχολίασε αργότερα, αφού είχε καταγράψει συνομιλίες τούρκων κομπάρσων που έλεγαν: «Αυτοί οι γκιαούρηδες μας δείχνουν σαν να είμαστε τρίτος κόσμος».

Η πρώτη ταινία του 007 στην Τουρκία είχε γυριστεί τo 1963 και μάλιστα η σκηνή όπου ο Τζέιμς Μποντ παλεύει μέχρι θανάτου με τον αδίστακτο ρώσο δολοφόνο Ρεντ Γκραντ (Ρόμπερτ Σο) στο τρένο Οριάν Εξπρές θεωρείται μία από τις καλύτερες της σειράς.

Ηταν η δεύτερη ταινία της σειράς Τζέιμς Μποντ, στην οποία πρωταγωνιστούσε ο θρυλικός Σον Κόνερι. Οι Βρετανοί είχαν αναθέσει στον Τζέιμς Μποντ να κλέψει έναν κωδικό από τους Ρώσους και τον στέλνουν στην Πόλη. Ο σκηνοθέτης της ταινίας Τέρενς Γιανγκ έμοιαζε να μη χορταίνει πλάνα όπως αυτά της Αγια-Σοφιάς, του Μπλε Τζαμιού, του Ντολμάμπαχτσε…

Δημοσιεύματα εκείνης της εποχής έλεγαν πως όταν ο σκηνοθέτης άρχισε τα γυρίσματα περίμενε να τελειώσει το εζάνι του χότζα για να μην ακούγεται στα πλάνα. Τελικά όμως άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να το εντάξει, κάνοντας την ταινία ακόμη πιο ατμοσφαιρική.

Οσο για τον Σον Κόνερι, κάθε πρωί αργούσε να πάει στα γυρίσματα. Κι όταν μία ημέρα αποφάσισε να πάει νωρίς, φρόντισε να ετοιμάσει το κοστούμι του από το προηγούμενο βράδυ. Αφού το τσαλάκωσε και το λέρωσε με λάσπες, όπως απαιτούσε η σκηνή της πάλης, βγήκε από το ξενοδοχείο για φαγητό. Την επομένη το πρωί έκπληκτος βρήκε το κοστούμι του καθαρό και σιδερωμένο! Τότε αντιλήφθηκε πως η καμαριέρα είχε φροντίσει γι’ αυτό όσο εκείνος έλειπε. Πέρασαν 36 χρόνια από τότε μέχρι να γυριστεί ξανά ταινία του 007 στην Κωνσταντινούπολη.

Ηταν η ταινία «Ο κόσμος δεν φτάνει» αλλά πολλοί μοιάζουν να την έχουν ξεχάσει, σύμφωνα με τους τούρκους σχολιαστές. Στον ρόλο του Τζέιμς Μποντ βρέθηκε αυτή τη φορά ο Πιρς Μπρόσναν, ο οποίος καλείται στο φιλμ να δώσει λύση στο μονοπώλιο του πετρελαίου.

Η ταινία ξεκινά στην Ισπανία, συνεχίζεται στη Βρετανία και το Αζερμπαϊτζάν και τελειώνει στην Πόλη. Ενδεχομένως όμως ο πρωταγωνιστής της ταινίας δεν χρειάστηκε καν να πάει εκεί, όπως συμπέραναν πολλοί αναλυτές από το γεγονός ότι στα πλάνα όπου εμφανίζεται φαίνεται να υπάρχουν έντονες ψηφιακές παρεμβάσεις. Η ταινία τελειώνει ωστόσο με εντυπωσιακά πλάνα από τον Βόσπορο και τον Πύργο του Λεάνδρου.