Εδιωξε τη γυναίκα του, σπίτωσε την ερωμένη του

Το 1836 ο Ντίκενς παντρεύτηκε, σε ηλικία 24 ετών, την Κάθριν Χόγκαρθ στο Τσέλσι, που ήταν τότε ένα χωριό νότια του Λονδίνου. Την ίδια χρονιά άρχισε να γράφει για τέσσερις εκδότες, και να πλουτίζει. Πόση διαφορά με τρία χρόνια πριν, όταν δούλευε για το περιοδικό «The Monthly» χωρίς να πληρώνεται… Ετσι, παρά τα δύσκολα οικονομικά χρόνια που είχαν προηγηθεί, δεν θα ήταν ποτέ ξανά φτωχός, αν και κάποιες στιγμές διακινδύνεψε γιατί αρκετοί άνθρωποι εξαρτιόνταν από αυτόν. Εβγαζε λεφτά από παντού ώσπου να πεθάνει, οι δημόσιες αναγνώσεις του ήταν πανάκριβες, ενώ η δεύτερη αμερικανική περιοδεία του τού πρόσθεσε 20.000 λίρες που, όπως υπολογίζει η βιογράφος, άξιζαν 1,4 εκατομμύρια με σημερινή αξία. Οταν έπαιρνε μια προκαταβολή 6.000 λιρών αντιστοιχούσε σε 420.000 λίρες Αγγλίας σημερινές με φορολογία εισοδήματος στο 7%.

Από τη βιογραφία της Τόμαλιν βλέπουμε πόσο πολύ έπινε, αν και όχι σε επίπεδο αλκοολισμού, και ότι κουβαλούσε ως συγγραφέας έναν μύθο που έφθανε σε ανεκδοτολογικά επίπεδα. Ηθελε να κάνει πολλά μαζί και ασταμάτητα. Χαρισματικός, γοητευτικός, αλτρουιστής, περίπλοκος, ακούραστος. Ποιος άλλος θα έγραφε ταυτόχρονα δύο μυθιστορήματα;

Η ιστορία του γάμου του και της εξωσυζυγικής ζωής του είναι στο επίκεντρο του βιβλίου. Παράλληλα με τον γάμο του διατηρούσε σχέση με τη νεαρή ηθοποιό Νέλι Τέρμαν. Εκείνος ήταν 45 ετών και αυτή μόλις 18 όταν την ερωτεύτηκε.

Χρόνια απογοητευμένος από τον γάμο του, ο Ντίκενς, ο οποίος είχε δέκα παιδιά, χώρισε την Κάθριν ταπεινώνοντάς την με τον χειρότερο τρόπο. Την έβρισκε χοντρή και βαρετή. Πρώτα έβαλε εργάτες να χωρίσουν την κρεβατοκάμαρά τους και αργότερα σχεδόν την έδιωξε από το σπίτι ισχυριζόμενος ότι ακόμη και τα παιδιά τη βαριόνταν. Μάλιστα, τον χωρισμό του τον ανάγγειλε στο περιοδικό «Household Words» που ο ίδιος εξέδιδε. Και όταν έκαψε τα γράμματα με την Κάθριν στην αυλή του σπιτιού του, έπεσε με τα μούτρα στις «Μεγάλες προσδοκίες».

Συνέχισε να έχει σχέση με τη Νέλι, την οποία σπίτωνε κάθε φορά σε διαφορετικά σπίτια στα περίχωρα του Λονδίνου και όλο αυτό με μεγάλη μυστικότητα. Μάλλον προέκυψε και ένα βρέφος που δεν πρόλαβε να ζήσει. Σε μια βικτωριανή Αγγλία ένα τέτοιο μυστικό τού δημιουργούσε τρομερό άγχος, αφού ήταν διεθνώς αναγνωρισμένος συγγραφέας. Καθώς όμως πλησίαζε τα 50 είχε αρχίσει να καταρρέει και υπέφερε από πολλές σωματικές αρρώστιες. Το 1870 η Τζορτζ Ελιοτ τον περιέγραφε ως «τρομερά εξοντωμένο». Την κατάστασή του επιβάρυναν όχι μόνον το κάπνισμα, αλλά και οι αδιάκοπες δημόσιες περιοδείες. Ηταν τόσο αδύνατος που μερικές φορές χρειαζόταν βοήθεια για να ανεβεί στη σκηνή.

Αν αυτό επέσπευσε τον θάνατό του, σίγουρα φούσκωσε και τους λογαριασμούς του. «Σκέψου», έλεγε στον μάνατζέρ του, «190 λίρες τη βραδιά» (14.000 λίρες σημερινές). Πέθανε όμως στα 58 του αφήνοντας μισοτελειωμένο το μυθιστόρημα «Το μυστήριο του Εντουιν Ντρουντ».

Θα πρέπει να θυμηθούμε ωστόσο ότι η βιογράφος του Κλερ Τόμαλιν επικεντρώθηκε στην ηθοποιό Νέλι Τέρναν σε ένα προηγούμενο βιβλίο της με τον τίτλο «Η αόρατη γυναίκα» (1990). Οσο για τη γυναίκα του, την Κάθριν, η βιογράφος δεν βρίσκει κανένα ενδιαφέρον να περιγράψει, καθιστώντας την πιο «αόρατη» από τη Νέλι. Ο Ντίκενς την παντρεύτηκε γιατί έπρεπε να παντρευτεί και επειδή δεν τον αποσπούσε με την ύπαρξή της από το έργο του. Παρ’ όλα αυτά η Κλερ Τόμαλιν μας δίνει μια βιογραφία που πράγματι ενδιαφέρεται για την πλευρά των γυναικών. Η Κάθριν δεν έγραψε τη βιογραφία της, πρόλαβε όμως να εκδώσει με ψευδώνυμο ένα βιβλίο με συνταγές που στην εποχή του γνώρισε σχετική επιτυχία.

Μεγάλο μέρος της βιογραφίας αποκαλύπτει μια ιδιαίτερη δραστηριότητα του Ντίκενς. Ιδρυσε ένα ίδρυμα για πόρνες, το «Urania Cottage». Αν και γοητευόταν από τις πόρνες, δεν είχαν ιδιαίτερη θέση στα μυθιστορήματά του και κάποιες σκιαγραφήσεις δευτερευόντων χαρακτήρων ξέπεφταν σε περιγραφές-κλισέ. Με όλα αυτά και άλλα τόσα στο τέλος ο Ντίκενς ανακηρύσσεται «ο εθνικός θησαυρός, ένα κομμάτι αυτού που κάνει την Αγγλία να είναι Αγγλία».

Δεν απομένουν πολλά από τη ζωή του Ντίκενς να αποκαλυφθούν και όσο κάτι πιο σκοτεινό έρχεται στο φως, κινδυνεύει να δεχθεί την επίθεση των ντικενσιανών, που από την πρώτη βιογραφία που γράφτηκε για αυτόν το 1913 απειλούσαν τον συγγραφέα της Τόμας Ράιτ, επειδή τόλμησε να αναφέρει τη Νέλι. Τι θα λένε τώρα που η Τόμαλιν πιστεύει ότι η Νέλι βρισκόταν μαζί με τον Ντίκενς όταν έπαθε την τελευταία του κρίση και ότι εκείνη τον πήγε σπίτι του, στις κόρες του, πιθανώς πια χωρίς αισθήσεις, και με πλήρη μυστικότητα για να διαφυλάξουν τα ονόματά τους; Ή που η Τόμαλιν συμφωνεί με την Κέιτι, την πιο ευφυή κόρη του Ντίκενς, η οποία πίστευε ότι στο δεύτερο μισό της ζωής του, όταν εγκατέλειψε την Κάθριν και της στέρησε τα παιδιά, άρχισε κάπως να τα χάνει;