Κόπτεται κιμάς ενώπιον του πελάτου

Προς Φοίβη Αθηναίου, απλά μαθήματα Στατιστικής.

Αρχίζουμε με τον ορισμό: «Στατιστική είναι η επιστήμη των εφαρμοσμένων Μαθηματικών η οποία συλλέγει στοιχεία, τα κατατάσσει σε πίνακες, τα παρουσιάζει με διάφορους τρόπους και εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα».

Η συλλογή των στοιχείων γίνεται με δύο τρόπους: α) Με δειγματοληψία. β) Με απογραφή.

Στη δειγματοληψία επιλέγεται ένα μέρος του πληθυσμού, ενώ στην απογραφή το σύνολο του πληθυσμού καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα της έρευνας. Κρίσιμα στοιχεία της έρευνας είναι η επιλογή του δείγματος και η διατύπωση των ερωτημάτων. Αν για παράδειγμα θέλουμε να μάθουμε ποιες ομάδες υποστηρίζουν οι φίλαθλοι της χώρας και επιλέξουμε δείγμα από τη Νέα Φιλαδέλφεια, το αποτέλεσμα είναι γνωστό…

Αν επίσης έχουμε φροντίσει να βομβαρδίσουμε τον πληθυσμό με τη βοήθεια της διαφήμισης ή της δυσφήμησης για τις ικανότητες ενός πολιτικού, είναι βέβαιο ότι την επομένη η έρευνα θα δείξει το αποτέλεσμα που εμείς επιθυμούμε!

Αρα, αποδεικνύεται πάρα πολύ εύκολα ότι ένα επιστημονικό εργαλείο μπορεί να μετατραπεί σε όργανο επηρεασμού ώστε να δρομολογηθούν εξελίξεις προς την κατεύθυνση που κάποιοι επιθυμούν.

Στην Ελλάδα, χώρα ανέκαθεν της υπερβολής, δεν ανθεί μόνο η φαιδρά πορτοκαλέα. Φυτρώνουν παντού εταιρείες δημοσκοπήσεων, εταιρείες άμεσα συνδεδεμένες και με εταιρείες διαφημιστικές, εταιρείες προώθησης προϊόντων και πολιτικών προσώπων. Οι διευθυντές των εταιρειών δημοσκοπήσεων έχουν μετατραπεί σε σταρ των τηλεοπτικών εκπομπών, αυτοαναγορεύονται σε επιστημονικές αυθεντίες, ενώ οι περισσότεροι εξ αυτών ελάχιστη σχέση έχουν με την επιστήμη της Στατιστικής…

Προσοχή! Αλλο πράγμα είναι να μελετούμε τη πραγματική συμπεριφορά του πληθυσμού και άλλο πράγμα να προσπαθούμε να ανιχνεύσουμε (πολύ δε περισσότερο να ποδηγετήσουμε) τις προθέσεις του!

Αμεσα γεννιούνται τα ερωτήματα: Αντέχει η μικρή ελληνική αγορά να συντηρεί όλες αυτές τις επιχειρήσεις; Αν όχι, ποιος πληρώνει το μάρμαρο;

Αν παραδεχθούμε ότι τα κόμματα και οι πολιτικοί ενδιαφέρονται να γνωρίζουν τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος, ποιο σκοπό εξυπηρετούν τα διάφορα μέσα ενημέρωσης που κάθε τρεις και λίγο πληρώνουν (αν πληρώνουν…) τις εταιρείες δημοσκοπήσεων;

Τι νόημα έχουν ερωτήσεις του τύπου: «καταλληλότερος πρωθυπουργός», «παράσταση νίκης»;

Πώς εξηγείται το «εύρημα» ότι οι Ελληνες δεν θέλουμε με τίποτα να φύγουμε από τη ζώνη του ευρώ, αλλά ταυτόχρονα είμαστε εναντίον κάθε μέτρου που θα μας διατηρήσει σε αυτή;

Ο πατέρας των δημοσκοπήσεων George Gallop προσπαθώντας να απομυθοποιήσει την αξιοπιστία τους έλεγε: «Με τις κατάλληλες ερωτήσεις μπορώ να αποδείξω την ύπαρξη του Θεού!».

Συμπέρασμα: Η Στατιστική είναι επιστήμη των Μαθηματικών! Οσοι γνωρίζουν τις βασικές έννοιες άλλοτε γελούν, άλλοτε αγανακτούν με τον τρόπο που κάποιοι την κακομεταχειρίζονται.

Είναι κοινός τόπος ότι επιστημονικές κατακτήσεις μετατρέπονται στα χέρια άσχετων ή ιδιοτελών σε επικίνδυνα εργαλεία. Τα παραδείγματα άπειρα.

Ας μη λησμονούν οι πολίτες ότι οι εταιρείες δημοσκοπήσεων δεν είναι επιστημονικά, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σωματεία αλλά καθαρά εμπορικές επιχειρήσεις και πρέπει, εκτός των άλλων, να μείνει ευχαριστημένος και ο πελάτης…

Πάνος Μπόζος, Μαθηματικός

Η απλή Στατιστική, αγαπητέ Πάνο, δεν έχει τίποτα να προτάξει στην περίπτωση, φέρ’ ειπείν, που βγαίνεις να πεις πως θα ζητήσεις δημοψήφισμα σε μια χώρα ενός οικονομικού κονσόρτσιουμ, ταράζοντας κυβερνήσεις, ισορροπίες και αγορές; Δεν έχει απλές απαντήσεις στο πόσα βγάζουν οι «υποψιασμένοι» και πανέτοιμοι περί εσού, όταν το εκστομίζεις, παίζοντας εκατομμύρια στα χρηματιστήρια, τις μετοχές και με τον νόμο των πιθανοτήτων να πουλήσουν ακριβά και να αγοράσουν πάμφθηνα; Γιατί θα μας βοηθούσε πολύ ως έθνος να καταλάβουμε πώς παίζεται το παιχνίδι, την ώρα που περικόπτονται δραματικά από «αναπόφευκτα μέτρα», μισθοί και συντάξεις.

Πράσινο δίχως γαλόνια

Αγαπητή Phoebe,

Η είδηση της ημέρας: Ο κυρ Κίμωνας πέρασε με πράσινο (με το ίδιο βεβαίως ληγμένο δίπλωμα) και δεν τον σταμάτησε η Αστυνομία.

Ευθύμιος Χιόνης, Φιλοθέη

Αχ τι κρίμα, αγαπητέ Ευθύμιε. Και δεν θα πάει, συνοδεία παρακαλώ γαλονάτου της ΓΑΔΑ, στην Τροχαία (και όχι στο Τμήμα όπως έπρεπε για Αυτόφωρο και αφαίρεση διπλώματος και επιστροφή στα θρανία της οδήγησης εξαρχής, κατά πώς ορίζει ο νόμος, για να την πληρώνουν στο τέλος μόνον τα χαμηλόβαθμα όργανα…) και δεν θα έχουμε πάλι σόου «b-movie» με τον Αρμόδιο στα κανάλια. Κρίμας, κρίμας.